„Hallærið mikla (Írland)“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
RagnarLo (spjall | framlög)
Búið til með því að þýða síðuna "Great Famine (Ireland)"
 
Ekkert breytingarágrip
Lína 1: Lína 1:
{{Hreingera}}
'''Hallærið mikla''' ({{lang-ga|an Gorta Mór}}, {{IPA-ga|anˠ ˈgɔɾˠt̪ˠa mˠoːɾˠ|}}) eða '''mikla hungrið''' var tímabil mikillar hungursneyðar, sjúkdóma og brottflutnings frá [[Írland|Írlandi]] á milli 1845 og 1852.[./Great_Famine_(Ireland)#cite_note-FOOTNOTEKinealy1994xv-1 <span class="mw-reflink-text"><nowiki>[1]</nowiki></span>]{{sfn|Kinealy|1994|p=xv}} Það er stundum kallað, aðallega utan Írlands, '''Írska kartöflu hungursneyð''', því að um tveir fimmtu hlutar þjóðarinnar reiddu sig eingöngu á þessa ódýru uppskeru vegna fjölda sögulegra ástæðna.[./Great_Famine_(Ireland)#cite_note-FOOTNOTEKinealy19945-2 <span class="mw-reflink-text"><nowiki>[2]</nowiki></span>]{{sfn|Kinealy|1994|p=5}}[./Great_Famine_(Ireland)#cite_note-FOOTNOTEO.27Neill20091-3 <span class="mw-reflink-text"><nowiki>[3]</nowiki></span>]{{sfn|O'Neill|2009|p=1}} Í hungursneyðinni lést nær ein milljón fólks og milljón fleiri fluttust frá Írlandi,[./Great_Famine_(Ireland)#cite_note-FOOTNOTERoss2002226-4 <span class="mw-reflink-text"><nowiki>[4]</nowiki></span>]{{sfn|Ross|2002|p=226}} sem olli því að íbúum eyjarinnar fækkaði um 20% til 25%.[./Great_Famine_(Ireland)#cite_note-FOOTNOTEKinealy1994357-5 <span class="mw-reflink-text"><nowiki>[5]</nowiki></span>]{{sfn|Kinealy|1994|p=357}}
'''Hallærið mikla''' ({{lang-ga|an Gorta Mór}}, {{IPA-ga|anˠ ˈgɔɾˠt̪ˠa mˠoːɾˠ|}}) eða '''mikla hungrið''' var tímabil mikillar hungursneyðar, sjúkdóma og brottflutnings frá [[Írland|Írlandi]] á milli 1845 og 1852.[./Great_Famine_(Ireland)#cite_note-FOOTNOTEKinealy1994xv-1 <span class="mw-reflink-text"><nowiki>[1]</nowiki></span>]{{sfn|Kinealy|1994|p=xv}} Það er stundum kallað, aðallega utan Írlands, '''Írska kartöflu hungursneyð''', því að um tveir fimmtu hlutar þjóðarinnar reiddu sig eingöngu á þessa ódýru uppskeru vegna fjölda sögulegra ástæðna.[./Great_Famine_(Ireland)#cite_note-FOOTNOTEKinealy19945-2 <span class="mw-reflink-text"><nowiki>[2]</nowiki></span>]{{sfn|Kinealy|1994|p=5}}[./Great_Famine_(Ireland)#cite_note-FOOTNOTEO.27Neill20091-3 <span class="mw-reflink-text"><nowiki>[3]</nowiki></span>]{{sfn|O'Neill|2009|p=1}} Í hungursneyðinni lést nær ein milljón fólks og milljón fleiri fluttust frá Írlandi,[./Great_Famine_(Ireland)#cite_note-FOOTNOTERoss2002226-4 <span class="mw-reflink-text"><nowiki>[4]</nowiki></span>]{{sfn|Ross|2002|p=226}} sem olli því að íbúum eyjarinnar fækkaði um 20% til 25%.[./Great_Famine_(Ireland)#cite_note-FOOTNOTEKinealy1994357-5 <span class="mw-reflink-text"><nowiki>[5]</nowiki></span>]{{sfn|Kinealy|1994|p=357}}



Útgáfa síðunnar 4. október 2017 kl. 20:04

Hallærið mikla (Snið:Lang-ga, Snið:IPA-ga) eða mikla hungrið var tímabil mikillar hungursneyðar, sjúkdóma og brottflutnings frá Írlandi á milli 1845 og 1852.[./Great_Famine_(Ireland)#cite_note-FOOTNOTEKinealy1994xv-1 [1]][1] Það er stundum kallað, aðallega utan Írlands, Írska kartöflu hungursneyð, því að um tveir fimmtu hlutar þjóðarinnar reiddu sig eingöngu á þessa ódýru uppskeru vegna fjölda sögulegra ástæðna.[./Great_Famine_(Ireland)#cite_note-FOOTNOTEKinealy19945-2 [2]][2][./Great_Famine_(Ireland)#cite_note-FOOTNOTEO.27Neill20091-3 [3]][3] Í hungursneyðinni lést nær ein milljón fólks og milljón fleiri fluttust frá Írlandi,[./Great_Famine_(Ireland)#cite_note-FOOTNOTERoss2002226-4 [4]][4] sem olli því að íbúum eyjarinnar fækkaði um 20% til 25%.[./Great_Famine_(Ireland)#cite_note-FOOTNOTEKinealy1994357-5 [5]][5]

Yfirleitt er talað um sökudólg hungursneyðarinnar var kartöflumygla,[./Great_Famine_(Ireland)#cite_note-FOOTNOTE.C3.93_Gr.C3.A1da20067-6 [6]][6] sem herjaði á kartöfluræktun í allari Evrópu á fimmta áratug 19. aldar. Áhrif þessa á Írlandi voru þó hlutfallslega meiri, sökum þess að þriðjungur þjóðarinnar byggði búskap sinn á kartöflum vegna ýmissa ástæðan, t.d. vegna þjóðernislegra, trúarbragðalegra, stjórnmálalegra, félagslegra og efnahagslegra ástæðna, eins og landsvæðis, fjarveru landeigenda, og Kornlaganna, sem allt stuðlaði að hörmungunum með mismunandi hætti og eru enn mikil umræðuefni í sögulegum samræðum.

Skýringar

Tilvitnanir

  1. Kinealy 1994, bls. xv.
  2. Kinealy 1994, bls. 5.
  3. O'Neill 2009, bls. 1.
  4. Ross 2002, bls. 226.
  5. Kinealy 1994, bls. 357.
  6. Ó Gráda 2006, bls. 7.