„Svefn“: Munur á milli breytinga
mEkkert breytingarágrip |
m robot Bæti við: mk:Спиење |
||
Lína 80: | Lína 80: | ||
[[lt:Miegas]] |
[[lt:Miegas]] |
||
[[lv:Miegs]] |
[[lv:Miegs]] |
||
[[mk:Спиење]] |
|||
[[ml:ഉറക്കം]] |
[[ml:ഉറക്കം]] |
||
[[mr:झोप]] |
[[mr:झोप]] |
Útgáfa síðunnar 15. maí 2009 kl. 15:19
Svefn er þegar maður eða önnur dýr hvílast náttúrulega. Hann er ólíkur andvöku því það eru lækkuð viðbrögð við hvata. Öll spendýr og fuglar sofa, og skriðdýr, froskdýr og fiskar hafa verið sést til að sofa. Fyrir manna og spendýr er svefn nauðsýnlegur til að lífa af. Til hvers er svefn er enn þá á huldu. Í dag eru margar rannsóknir um svefn í gangi.
Hjá spendýrum eru það tvö aðalstig svefns: draumsvefn (e. REM) og hvíldarsvefn (e. NREM). Hvert stig hefur greinilega lífeðlisfræðilega, taugafræðilega og sálfræðilega eiginleika. Hvíldarsvefn er líka skiptur í meiri stigum: N1, N2 og N3—N3 er dýpsta svefnstig. Svefn fer í hringi af REM- og NREM-svefni. Heilastarfsemi breytist um gjörvallan svefn. Dægursveifla stýrir tímalengd og tíðni svefns.
Magnið af svefni sem maður þarf minnkar með öldrun. Tímalengd REM-svefns er lengri hjá börnum: kornabörn hafa 9 klukkustundar á hverjum degi í REM-svefni. Ekki síðar en á er barnið fimm ára gamalt er tímalengd REM-svefns aðeins um það bil tvær klukkustundar á hverjum degi.
Aldur og ástand | Meðaltímalengd svefns á hverjum degi |
---|---|
Kornbarn | upp til 18 klst. |
1–12 mánaða | 14–18 klst. |
1–3 ára | 12–15 klst. |
3–5 ára | 11–13 klst. |
5–12 ára | 9–11 klst. |
Unglingar | 9–10 klst. |
Fullorðnir menn, með gamalmennum | 7–8 (+) klst. |
Barnshafandi kona | 8 (+) klst. |
Heimildir
- Greinin „Sleep“ á ensku útgáfu Wikipedia
- Kynning „Hvað er svefn?“ af Bryndís Benediktsdóttir, H.Í.