Hellir
Hellir er kallað hvert það holrými sem leynist neðanjarðar.
Hellar á Íslandi eru aðallega þrennskonar, íshellar, manngerðir hellar og hraunhellar, en einnig eru önnur holrými í jörðu oft kallað hellar, t.d. skútar í sjávarbjörgum eða árfarvegum. Íshellar finnast aðallega þar sem jökull liggur yfir háhitasvæði, t.d. í Grímsvötnum í Vatnajökli. Fjölmargir manngerðir hellar eru á suðurlandsundirlendi og uppsveitum Árnessýslu
Hellar voru áður fyrr notaðir sem mannabústaðir, og sjálfsagt verið fyrstu skýli mannsins fyrir veðri og vindum. Seinna með þróun mannkyns urðu hellar aðeins að skjóli fyrir skepnur, og jafnvel innréttaðir sem slíkir. Þó eru enn til hellar þar sem fólk býr. Í Kína er hellir sem nefnist Sjongdong (enska: Zhongdong) og þar hefst fólk við í húsum sem eru byggð í hellinum.
Sumstaðar á Íslandi eru hellar enn notaðir sem fjárhús.
Tengt efni
[breyta | breyta frumkóða]Tenglar
[breyta | breyta frumkóða]- Töfrahallir neðanjarðar; grein um hella úr Lesbók Morgunblaðsins 1953
- Hellar og torfbæir; grein úr Lesbók Morgunblaðsins 1978
- Hellanöfn síðustu ára - tilurð nafngifta; grein úr Lesbók Morgunblaðsins 1990
- Verður eyðilegging hraunhellanna stöðvuð?; grein úr Lesbók Morgunblaðsins 1991
- Forn smiðja í Rútshelli; grein úr Lesbók Morgunblaðsins 1995
- Hellar í Gullborgarhrauni; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1957