Skoða frumkóða fyrir Úkraínska byltingin 2014

{{Infobox military conflict
| title        = Úkraínska byltingin
| partof       = [[Evrómajdan]]-mótmælunum
| image        = [[File:SState flag of Ukraine carried by a protester to the heart of developing clashes in Kyiv, Ukraine. Events of February 18, 2014.jpg|275px]]
| caption      = Mótmælendur berjast við stjórnarliða á Sjálfstæðistorginu í Kænugarði þann 18. febrúar 2014.
| date         = 18.–23. febrúar 2014 (5 dagar)
| place        = [[Kænugarður]], [[Úkraína]]
| result       = Sigur byltingarmanna
{{Collapsible list|title=Sjá afleiðingar|bullets=yes
| Janúkovytsj forseta steypt af stóli; Janúkovytsj flýr til Rússlands
| Breytingar á stjórnarskrá Úkraínu frá árinu 2004 teknar upp á ný 
| [[Júlía Tymosjenko]] leyst úr fangelsi
| Ráðherrar í starfsstjórn [[Mykola Azarov]] leystir frá störfum<ref name=BBCRLLout>{{cite news |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-26312008 |title=Ukraine: Speaker Oleksandr Turchynov named interim president |work=[[BBC News]] |date=23 February 2014}}</ref>
| 50 manns, þar á meðal háttsettir embættismenn, eru ákærðir fyrir að skipuleggja morð á mótmælendum<ref>{{cite news|url=http://www.kyivpost.com/content/ukraine/makhnitsky-some-50-people-to-be-charged-with-organizing-killings-of-ukrainians-337522.html |title=Makhnitsky: Some 50 people to be charged with organizing killings of Ukrainians |work=Kyiv Post |date=24 February 2014 |access-date=24 February 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140301190722/http://www.kyivpost.com/content/ukraine/makhnitsky-some-50-people-to-be-charged-with-organizing-killings-of-ukrainians-337522.html |archive-date=1 March 2014 |url-status=live }}</ref>
| [[Berkút]]-öryggissveitirnar leystar upp
| Fjöldamótmæli hefjast í austur- og suðurhluta Úkraínu á móti nýjum stjórnvöldum í Kænugarði
| Minnismerki frá [[Sovétríkin|Sovéttímanum]] um allt landið eyðilögð<ref>{{Vefheimild|titill=Mótmælendur felldu styttu af Lenín|url=https://www.visir.is/g/2013131209147|útgefandi=''[[Vísir (vefmiðill)|Vísir]]''|höfundur=Haukur Viðar Alfreðsson|ár=2013|mánuður=8. desember|árskoðað=2022|mánuðurskoðað=12. mars}}</ref>
| [[Innlimun Rússlands á Krímskaga|Rússar innlima Krímskaga]] og [[stríð Rússlands og Úkraínu]] hefst.
}}
| commander1 =[[Arseníj Jatsenjúk]]<br>[[Vítalíj Klytsjko]]<ref>{{Tímarit.is|5918150|Boxarinn sem vill sameina Úkraínu|útgáfudagsetning=13. febrúar 2014|blaðsíða=32-36|blað=[[Kjarninn]]|höfundur=Þórunn Elísabet Bogadóttir}}</ref><br>[[Oleh Tjahnybok]]<br>[[Petro Porosjenko]]<br>[[Júríj Lútsenko]]<br>[[Oleksandr Túrtsjynov]]<br>[[Andríj Parúbíj]]<br>[[Andríj Sadovyj]]<br>[[Rúslana Lyzjytsjko|Rúslana]]<br>[[Tetjana Tsjornovol]]<br>[[Dmytro Búlanov]]<br>[[Dmytro Jarosj]]<br>[[Refat Tsjúbarov]]
| commander2 = [[Víktor Janúkovytsj]]<br>[[Serhíj Arbúzov]]<br>[[Vítalíj Zakhartsjenko]]<br>[[Oleksandr Jefremov]]<br>[[Andríj Kljújev]]<br>[[Hennadíj Kernes]]<br>[[Mykhajlo Dobkín]]<br>[[Víktor Psjonka]]<br>[[Olena Lúkasj]]<br>[[Júríj Bojko]]<br>[[Leoníd Kozjara]]<br>[[Dmytro Tabatsjnyk]]
|casualties1      = {{Collapsible list|title=Listi|bullets=yes
|Dauðsföll: 108 (í janúar og febrúar)<ref name="OHCHR"/>
|Slasaðir: 1.100+<ref name=OFFICIAL18>{{cite web|url=http://www.pravda.com.ua/news/2014/02/20/7015026/ |script-title=uk:МОЗ: З початку сутичок померло 28 людей |work=Ukrayinska Pravda |language=uk |access-date=20 February 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081201194141/http://www.pravda.com.ua/news/2014/02/20/7015026/ |archive-date=1 December 2008 |url-status=live }}</ref><ref name="kplivenight">{{cite news|title=Police advance on EuroMaidan at night after government ultimatum |url=http://www.kyivpost.com/content/ukraine/police-advance-on-euromaidan-following-a-government-ultimatum-live-updates-337067.html |newspaper=Kyiv Post |date=18 February 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140219054438/http://www.kyivpost.com/content/ukraine/police-advance-on-euromaidan-following-a-government-ultimatum-live-updates-337067.html |archive-date=19 February 2014 |url-status=live }}</ref> 
|Handteknir: 77<ref>{{cite news|url=http://www.pravda.com.ua/news/2014/02/19/7014873/ |title=В полоні МВС: затримано 77 активістів, в'язниця загрожує 40 з них |work=Ukrayinska Pravda |access-date=20 February 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140220235427/http://www.pravda.com.ua/news/2014/02/19/7014873/ |archive-date=20 February 2014 |url-status=live }}</ref>}}
|casualties2      = {{Collapsible list|title=Listi|bullets=yes
|Dauðsföll: 13<ref name="OHCHR"/>
|Slasaðir: 272<ref name=kplivenight/>
|Handteknir: 67<ref name=hostage>{{cite news|url=http://articles.chicagotribune.com/2014-02-21/news/chi-ukraine-protest-20140220_1_president-viktor-yanukovich-ukraine-talks |title=Police held hostage by protesters in Kiev: interior ministry |newspaper=[[Chicago Tribune]] |date=19 February 2014 |access-date=23 February 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140223011221/http://articles.chicagotribune.com/2014-02-21/news/chi-ukraine-protest-20140220_1_president-viktor-yanukovich-ukraine-talks |archive-date=23 February 2014 |url-status=live }}</ref>}}
|casualties3      = Dauðsföll alls: 121<ref name="OHCHR">{{cite web |title=Accountability for killings in Ukraine from January 2014 to May 2016 |url=https://www.ohchr.org/Documents/Countries/UA/OHCHRThematicReportUkraineJan2014-May2016_EN.pdf |publisher=Mannréttindastjóri Sameinuðu þjóðanna|pages=9, 21–25}}</ref><br>Heildartala slasaðra: 1.811<br />Heildartalning úkraínska heilbrigðisráðuneytisins (16. apríl 2014 @6:00 að staðartíma)<ref name="HEALTHOFFICIALf20">{{cite web|url=http://www.moz.gov.ua/ua/portal/pre_20140416_c.html |title=Інформація про постраждалих під час масових акцій у Києві та у регіонах України станом на 06.00 год. 16 квітня 2014 року|publisher=Heilbrigðisráðuneyti Úkraínu |access-date=16 April 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140417122102/http://www.moz.gov.ua/ua/portal/pre_20140416_c.html |archive-date=17. apríl 2014 }}</ref>
}}
'''Úkraínska byltingin''', einnig kölluð '''virðuleikabyltingin'''<ref name=kjarninn>{{Tímarit.is|5918354|Hættulegasti tíminn liðinn|útgáfudagsetning=27. febrúar 2014|blaðsíða=52-56|blað=[[Kjarninn]]|höfundur=Ægir Þór Eysteinsson}}</ref> ([[úkraínska]]: Революція гідності; ''Revoljútsíja hídností'') af stuðningsmönnum hennar, átti sér stað þegar úkraínska forsetanum [[Víktor Janúkovytsj|Víktori Janúkovytsj]] var steypt af stóli í febrúar árið 2014. Byltingin fór fram í kjölfar hinna mannskæðu [[Evromajdan]]-mótmæla sem brutust út í [[Kænugarður|Kænugarði]] eftir að Janúkovytsj ákvað að hætta við samning um nánara samstarf Úkraínu við [[Evrópusambandið]] og undirritaði þess í stað starfssamning við [[Rússland]]. Eftir að til átaka kom milli mótmælenda og lögreglu flúði Janúkovytsj land og var í kjölfarið leystur frá störfum af úkraínska þinginu.

Rússar, bandamenn þeirra og innlendir stuðningsmenn Janúkovytsj líta á atburðina árið 2014 sem [[valdarán]] gegn lýðræðislega kjörinni stjórn sem hafi verið skipulagt og fjármagnað af [[Bandaríkin|Bandaríkjunum]] og hinum [[Vesturlönd|vesturveldunum]].<ref>{{Vefheimild|titill=Forsætisráðherra Úkraínu segir mótmæli tilraun til valdaráns - byltingarmiðstöð í ráðhúsi Kiev - Pútín segir erlenda aðila standa að baki|url=http://www.evropuvaktin.is/frettir/31346/|útgefandi=[[Evrópuvaktin]]|ár=2013|mánuður=2. desember|árskoðað=2022|mánuðurskoðað=15. mars}}</ref> Eftir að Janúkovytsj hrökklaðist frá völdum sendu Rússar herlið á [[Krímskagi|Krímskaga]] og [[Krímskagakreppan 2014|innlimuðu hann í Rússland]] í kjölfar atkvæðagreiðslu. Rússar sendu jafnframt herafla inn í [[Donbas]]-héruðin í austurhluta Úkraínu til að styðja hreyfingar aðskilnaðarsinna sem höfnuðu stjórnarskiptunum í Kænugarði og sóttust eftir nánara sambandi eða samruna við Rússland. Þessir atburðir voru upphaf [[Stríð Rússlands og Úkraínu|hernaðardeilna milli Rússlands og Úkraínu]] sem standa enn í dag og náðu hámarki með [[Innrás Rússa í Úkraínu 2022|innrás Rússa í Úkraínu]] árið 2022.

==Söguágrip==
Rætur úkraínsku byltingarinnar liggja í langvarandi klofningi meðal Úkraínumanna milli þeirra sem aðhyllast nánara samband við [[Evrópa|Evrópu]] og [[Vesturlönd]] og þeirra sem aðhyllast áframhaldandi náið samband við grannríkið [[Rússland]], sem er náskyld þjóð Úkraínumönnum og hefur ráðið yfir landsvæði Úkraínu mikinn hluta af sögu hennar.<ref>{{Vefheimild|titill=Eilíf togstreita á milli austurs og vesturs|url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/eilif-togstreita-a-milli-austurs-og-vesturs|höfundur=Þórgnýr Einar Albertsson|útgefandi=[[RÚV]]|ár=2022|mánuður=24. febrúar|árskoðað=2022|mánuðurskoðað=15. mars}}</ref> Sögulega séð hefur vesturhluti Úkraínu, þar sem meirihluti íbúa talar [[Úkraínska|úkraínsku]] og úkraínsk þjóðernisvitund er útbreiddari, hallað sér að Evrópu en austurhlutinn, þar sem margir íbúar eru [[Rússneska|rússneskumælandi]], hefur viljað rækta sambandið við Rússa.<ref name=styggja>{{Tímarit.is|6144785|Veigra sér við að styggja Rússa|útgáfudagsetning=7. desember 2013|blaðsíða=56|blað=[[Fréttablaðið]]|höfundur=Guðsteinn Bjarnason}}</ref>

Ágreiningur um þessi efni leiddi árið 2004  til [[Appelsínugula byltingin|appelsínugulu byltingarinnar]] svokölluðu, þar sem fjöldamótmæli gegn ætluðu kosningasvindli leiddu til þess að forsetakosningar voru endurteknar og [[Víktor Júsjtsjenko]] var kjörinn forseti Úkraínu. Júsjtsjenko var hallur undir Vesturlönd og vildi leiða Úkraínu inn í [[Evrópusambandið]] og [[Atlantshafsbandalagið]]. Á forsetatíð Júsjtsjenkos frá 2005 til 2010 miðaði hins vegar lítið áfram í þeim efnum, einkum vegna ágreinings milli Júsjtsjenkos og forsætisráðherrans [[Júlía Tymosjenko|Júlíu Tymosjenko]]. Þessi ágreiningur og óánægja með brostin fyrirheit appelsínugulu byltingarinnar stuðluðu að því að árið 2010 var [[Víktor Janúkovytsj]] kjörinn forseti í hnífjöfnum kosningum á móti Tymosjenko. Janúkovytsj hafði tapað gegn Júsjtsjenko í kosningunum 2004 og var afar vilhallur Rússum.<ref name=moskvu>{{Tímarit.is|6403373|Úkraína í kjöltu Moskvu|útgáfudagsetning=17. janúar 2014|blaðsíða=24-25|blað=[[Dagblaðið Vísir]]|höfundur=Gunnar Hólmsteinn Ársælsson}}</ref> 

===Stjórnartíð Janúkovytsj===
[[Mynd:Signing 17 December 2013 Ukrainian-Russian action plan.jpg|thumb|left|Víktor Janúkovytsj og Vladímír Pútín undirrita samstarfssamning þann 17. desember 2013.]]
Eftir að Janúkovytsj tók við embætti forseta var Júlía Tymosjenko ákærð fyrir að hafa misbeitt valdi sínu í tengslum við gassamning sem hún gerði við Rússland á meðan hún var forsætisráðherra árið 2009. Árið 2011 var hún síðan dæmd í sjö ára fangelsi.<ref>{{Vefheimild|url=https://www.mbl.is/frettir/erlent/2014/02/22/julia_timosjenko_leyst_ur_haldi/|titill=Júlía Tímósjenkó leyst úr haldi|ár=2004|mánuður=22. febrúar|útgefandi=[[mbl.is]]|mánuðurskoðað=17. mars|árskoðað=2022}}</ref> Árið 2013 úrskurðaði [[Mannréttindadómstóll Evrópu]] að dómurinn gegn Tymosjenko hefði verið ólöglegur og gerræðislegur. Fangelsun hennar erfiðaði því samskipti stjórnar Janúkovytsj við [[Evrópusambandið]], sem stóð á þessum tíma í viðræðum um samstarfssamning við Úkraínu.<ref name=suðupunkti>{{Tímarit.is|6074370|Á suðupunkti í Úkraínu|útgáfudagsetning=9. mars 2014|blaðsíða=48-49|blað=[[Fréttablaðið]]|höfundur=Júlía Margrét Alexandersdóttir}}</ref>

Á forsetatíð sinni hafði Víktor Júsjtsjenko hafið að semja við Evrópusambandið um samning um nánara viðskipta- og efnahagssamband Úkraínu og ESB. Janúkovytsj hafði lengst af gefið út að stjórn hans myndi halda þessum viðræðum áfram og að hann myndi undirrita samninginn fyrir hönd Úkraínu. Stjórn [[Vladímír Pútín|Vladímírs Pútín]] í Rússlandi beitti Janúkovytsj hins vegar þrýstingi til þess að koma í veg fyrir að Úkraína yki samstarf sitt við ESB. Rússar beittu ýmsum viðskiptaþvingunum til að ráða Úkraínumönnum frá því að skrifa undir samstarfssamninginn, meðal annars með því að stöðva innflutning á [[súkkulaði]] frá úkraínsku sælgætisverksmiðjunni [[Roshen]].<ref name=styggja/>

Hagvöxtur í Úkraínu hafði verið neikvæður frá árinu 2012 og því voru miklar vonir bundnar við samstarfssamninginn við ESB. Landið rambaði á barmi greiðslufalls en Vladímír Pútín hvatti Janúkovytsj til að hafna samningnum við ESB og þiggja þess í stað stuðningspakka frá Rússlandi upp á 15 milljarða Bandaríkjadala.<ref name=moskvu/> Í október 2013 tilkynnti Janúkovytsj á síðustu stundu að hann myndi ekki skrifa undir samninginn við Evrópusambandið og myndi þess í stað þiggja tilboð Pútíns. Samtök iðnrekenda höfðu varað við því að frekari refsiaðgerðir Rússa myndu skaða efnahag Úkraínu ef af samkomulaginu yrði.<ref name=suðupunkti/>

===Evromajdan-hreyfingin===
[[Mynd:Євромайдан 02 лютого 2014 Київ.JPG|thumb|right|Fjöldamótmæli á Sjálfstæðistorginu í Kænugarði þann 2. febrúar 2014.]]
[[Mynd:Euromaidan Kiev 2014-02-18 15-08.JPG|thumb|right|Átök milli lögreglu og mótmælenda í Kænugarði 18. febrúar 2014.]]
Samkomulagið við ESB hafði notið víðtæks stuðnings í Úkraínu, sér í lagi í vesturhlutanum, og ákvörðun Janúkovytsj um að hætta við það kom flatt upp á marga. Júlía Tymosjenko, sem enn sat í fangelsi, hvatti landsmenn til að mótmæla ákvörðuninni og knýja forsetann til að ganga að samningnum. Í nóvember 2013 hófust fjöldamótmæli gegn Janúkovytsj sem hlutu nafnið [[Evromajdan]], í höfuðið á Majdan-torginu (eða Sjálfstæðistorginu) í [[Kænugarður|Kænugarði]].<ref name=moskvu/> Um miðjan desember höfðu um 200.000 mótmælendur safnast saman í Kænugarði.<ref>{{Vefheimild|titill=Um 200 þúsund mótmæla í Kænugarði|url=https://www.visir.is/g/2013131219356/um-200-thusund-motmaela-i-kaenugardi-|útgefandi=''[[Vísir (vefmiðill)|Vísir]]''|höfundur=Hanna Rún Sverrisdóttir|ár=2013|mánuður=15. desember|árskoðað=2022|mánuðurskoðað=17. mars}}</ref> Auk þess að krefjast þess að samningurinn við ESB yrði undirritaður fóru mótmælin að beinast með almennari hætti gegn spillingu og gerræði í ríkisstjórn Úkraínu. Mótmælendur kröfðust þess meðal annars að Júlía Tymosjenko yrði látin laus úr haldi og að stjórnarskrárbreytingar frá árinu 2004 yrðu teknar upp á ný, en með þeim höfðu völd forseta Úkraínu verið skert.<ref>{{Vefheimild|titill=Vilja breyta stjórnarskránni til að draga úr völdum forseta|url=https://www.visir.is/g/2014140209536/vilja-breyta-stjornarskranni-til-ad-draga-ur-voldum-forseta|útgefandi=''[[Vísir (vefmiðill)|Vísir]]''|höfundur=Haukur Viðar Alfreðsson|ár=2014|mánuður=5. febrúar|árskoðað=2022|mánuðurskoðað=17. mars}}</ref> Þrír fyrrverandi forsetar Úkraínu, þeir [[Leoníd Kravtsjúk]], [[Leoníd Kútsjma]] og Víktor Júsjtsjenko, gáfu út sameiginlega yfirlýsingu þar sem þeir lýstu yfir stuðningi við kröfur mótmælendanna.<ref name=styggja/>

Mikill hiti færðist í mótmælin á næstu mánuðum og til átaka kom milli lögreglu og mótmælenda. Þann 30. desember 2013 gerði óeirðalögreglan [[Berkút]] árás á mótmælendur á Sjálfstæðistorginu í Kænugarði en mætti harðri mótspyrnu.<ref name=kjarninn/> Þann 19. febrúar 2014 höfðu að minnsta kosti 25 manns látist og allt að 1.000 manns særst í átökum þegar óeirðalögregla gerði atlögu að stærstu búðum mótmælendanna.<ref>{{Vefheimild|titill=Tuttugu og fimm liggja í valnum í Kænugarði|url=https://www.visir.is/g/2014140218746|útgefandi=''[[Vísir (vefmiðill)|Vísir]]''|ár=2014|mánuður=19. febrúar|árskoðað=2022|mánuðurskoðað=17. mars}}</ref><ref>{{Vefheimild|titill=Yfir þúsund manns særðust í Kænugarði|url=https://www.visir.is/g/2014140218716/yfir-thusund-manns-saerdust-i-kaenugardi|útgefandi=''[[Vísir (vefmiðill)|Vísir]]''|ár=2014|mánuður=19. febrúar|árskoðað=2022|mánuðurskoðað=17. mars|höfundur=Haukur Viðar Alfreðsson}}</ref> Kaflaskil urðu í átökunum þann 20. febrúar þegar leyniskyttur skutu af húsþökum á mótmælendur á Sjálfstæðistorginu.<ref name=suðupunkti/>

Vegna mótmælanna samþykkti úkraínska þingið með miklum meirihluta að skerða stjórnarskrárbundin völd forsetans í samræmi við breytingarnar frá árinu 2004. Þann 21. febrúar skrifaði Janúkovytsj undir samkomulag um að forsetakosningum yrði flýtt og þær haldnar fyrir lok ársins.<ref>{{Vefheimild|titill=Sættir milli stjórnarandstöðu og forseta Úkraínu|url=https://www.visir.is/g/2014140229711/saettir-milli-stjornarandstodu-og-forseta-ukrainu|útgefandi=''[[Vísir (vefmiðill)|Vísir]]''|ár=2014|mánuður=21. febrúar|árskoðað=2022|mánuðurskoðað=17. mars|höfundur=Haukur Viðar Alfreðsson}}</ref> Sama kvöld flúði Janúkovytsj hins vegar frá Kænugarði og hélt til [[Karkív]], þar sem hann naut enn umtalsverðs stuðnings.<ref>{{Vefheimild|titill=Viktor Janúkovítsj flúinn frá Kænugarði|url=https://www.visir.is/g/2014140229621/viktor-janukovitsj-fluinn-fra-kaenugardi|útgefandi=''[[Vísir (vefmiðill)|Vísir]]''|ár=2014|mánuður=22. febrúar|árskoðað=2022|mánuðurskoðað=17. mars|höfundur=Elimar Hauksson}}</ref> Janúkovytsj flúði síðan til Rússlands og sagðist hafa neyðst til að yfirgefa landið vegna ótta um líf sitt.<ref>{{Vefheimild|titill=Janúkovítsj: „Mér var ekki steypt af stóli“|url=https://www.visir.is/g/2014140228760/janukovitsj-mer-var-ekki-steypt-af-stoli-|útgefandi=''[[Vísir (vefmiðill)|Vísir]]''|ár=2014|mánuður=28. febrúar|árskoðað=2022|mánuðurskoðað=17. mars|höfundur=Haukur Viðar Alfreðsson|meðhöfundur=Sunna Karen Sigurþórsdóttir}}</ref>

Eftir að Janúkovytsj hvarf frá Úkraínu kaus úkraínska þingið með miklum meirihluta að víkja honum úr embætti. [[Oleksandr Túrtsjynov]] var útnefndur forseti til bráðabirgða og hann tók að sér að mynda [[þjóðstjórn]] fram að kosningum. Janúkovytsj viðurkenndi ekki stjórnarskiptin og sakaði þingið um að hafa tekið þátt í [[valdarán]]i gegn sér. Í Úkraínu var Júlíu Tymosjenko jafnframt sleppt úr fangelsi og Berkút-lögreglusveitirnar voru leystar upp.<ref>{{Tímarit.is|6071732|Forsetaskipti í Úkraínu|útgáfudagsetning=24. febrúar 2014|blaðsíða=15|blað=[[Morgunblaðið]]|höfundur=Vilhjálmur A. Kjartansson}}</ref><ref name=kjarninn/>

==Eftirmálar==
Rússar brugðust við óeirðunum í Kænugarði með því að senda herlið á [[Krímskagi|Krímskaga]] með stuðningi héraðsstjórnvalda sem ekki viðurkenndu stjórnarskiptin.<ref name=suðupunkti/> Rússar og stuðningsmenn þeirra á Krímskaga héldu í kjölfarið atkvæðagreiðslu þar sem samþykkt var að [[Innlimun Rússlands á Krímskaga|Krímskagi yrði innlimaður]] í rússneska sambandslýðveldið.

Þegar kosningar voru haldnar í maí 2014 var auðkýfingurinn [[Petro Porosjenko]] kjörinn nýr forseti Úkraínu. Árið 2014 hófust jafnframt uppreisnir í austurhluta Úkraínu, þar sem meirihluti íbúa er [[Rússneska|rússneskumælandi]]. Aðskilnaðarsinnar í austurhluta landsins andmæltu nýju stjórnvöldunum í Kænugarði vegna fjandskaps þeirra við Rússland og vegna ítaka öfgahægrisinnaðra þjóðernisflokka og hreyfinga eins og [[Svoboda]] í nýju stjórninni.<ref>{{Tímarit.is|6161282|Fasistar og hryðjuverkamenn|blað=[[Morgunblaðið]]|höfundur=Guðsteinn Bjarnason|útgáfudagsetning=30. ágúst 2014|blaðsíða=28}}</ref> Aðskilnaðarsinnarnir lýstu yfir stofnun sjálfstæðra „alþýðulýðvelda“ í [[Donetsk]] og [[Lúhansk]]. Rússar veittu aðskilnaðarsinnunum aðstoð en stjórnvöld í Rússlandi neituðu því jafnan að um væri að ræða rússneska stjórnarhermenn.<ref>{{Tímarit.is|6916370|Hyggjast stofna Litla Rússland|blað=[[Morgunblaðið]]|höfundur=Bogi Þór Arason|útgáfudagsetning=1. ágúst 2017|blaðsíða=17}}</ref> Innlimun Krímskaga og stuðningur Rússa við aðskilnaðarsinna í Donbas-héruðunum hefur leitt til [[Stríð Rússlands og Úkraínu|áframhaldandi hernaðardeilna Rússlands og Úkraínu]].<ref>{{Tímarit.is|6334764|Efast um að friður komist á|blað=[[Morgunblaðið]]|höfundur=Bogi Þór Arason|útgáfudagsetning=13. febrúar 2015|blaðsíða=24}}</ref>

==Tengt efni==
* [[Appelsínugula byltingin]]
* [[Innlimun Rússlands á Krímskaga]]
* [[Stríð Rússlands og Úkraínu]]
* [[Innrás Rússa í Úkraínu 2022]]

==Tilvísanir==
<references/>

[[Flokkur:2014]]
[[Flokkur:Byltingar]]
[[Flokkur:Saga Úkraínu]]