Listi yfir íslenska málshætti

Eftirfarandi er listi yfir íslenska málshætti:

A

• Að hika er sama og að tapa
• Að tala er silfur, en að þegja er gull
• Af misjöfnu þrífast börnin best
• Allar gjafir þiggja laun
• Aldrei er góð vísa of oft kveðin
• Aldrei skal gráta liðna stund
• Allir brosa á sama tungumáli
• Allir eru skyldir sjálfum sér
• Allt er hey í harðindum
• Allt er vænt sem vel er grænt
• Allt er þegar þrennt er
• Allt vill lagið hafa
• Allt vill lifa
• Allur er varinn góður.

Á

• Á heimahaug er haninn frakkastur
• Á morgun segir sá lati
• Árinni kennir illur ræðari
• Ást hylur lýti
• Ástarhugir oftast saman rata

B

• Barnið vex en brókin ekki
• Batnandi manni er best að lifa
• Ber er hver að baki nema sér bróður eigi
• Betra er autt rúm en illa skipað
• Betra er að iðja en biðja
• Betra er fylgi en fjölmenni
• Betra er seint en aldrei
• Betra er yndi en auður
• Betri er hálfur skaði en allur
• Betri er krókur en kelda
• Betri er lítill fiskur en tómur diskur
• Betri er mánudagshnerri en móðurkoss
• Betur má ef duga skal
• Betur sjá augu en auga
• Blessun fylgir barni hverju
• Blindur er bóklaus maður
• Blindur er hver í sjálfs síns sök
• Bragð er að þá barnið finnur
• Bráð er barnalundin
• Brennt barn forðast eldinn
• Brjóta skal bein til mergjar
• Bylur hæst í tómri tunnu

D

• Dagur og nótt bíða ekki eftir neinum
• Dramb er falli næst
• Drjúg eru morgunverkin
• Dropinn holar harðan stein

E

• Eftir höfðinu dansa limirnir
• Eigi er sopið þó í ausuna sé komið
• Eitt barn sem ekkert, tvö sem tíu
• Ein syndin bíður annari heim
• Einhversstaðar verða vondir að vera
• Eins dauði er annars brauð
• Ekkert er fullreynt í fyrsta sinn
• Ekki er allt gull sem glóir
• Ekki er ráð nema í tíma sé tekið
• Ekki sér á svörtu
• Ekki skal lengi lítils bíða
• Ekki verður bókvitið í askanna látið
• Engar fréttir eru góðar fréttir
• Engin er rós án þyrna
• Enginn er annars bróðir í leik
• Enginn er verri þó hann vökni
• Enginn fær ófreistað
• Enginn kann tveimur herrum að þjóna
• Enginn má við margnum
• Enginn veit í annars brjóst
• Enginn veit sína æfina fyrr en öll er
• Enginn verður ágætur af engu
• Enginn verður óbarinn biskup
• Engum er alls varnað

F

• Fall er fararheill
• Fallinn er hver þá fótana missir
• Fáir eru smiðir í fyrsta sinn
• Fátt segir af einum
• Fleira verður að gera en gott þykir
• Flýtur á meðan ekki sekkur
• Fjarlægðin gerir fjöllin blá
• Frelsi er fé betra
• Fullreynt er í fjórða sinn
• Fyrr er fullt en út af flóir
• Fyrra verkið vinnur hið síðara
• Fyrst er allt frægast

G

• Gleymt er þá gleypt er
• Glöggt er gests augað
• Græddur er geymdur eyri
• Gæfa fylgir djörfum

H

• Halur er heima hver
• Hálfnað er verk þá hafið er
• Hált er heimsglysið
• Heima er best
• Hlátur lengir lífið
• Huggun er manni mönnum af
• Hugur ræður hálfum sigri
• Hugurinn ber mann hálfa leið
• Hvað ungur nemur gamall temur
• Hver er sinnar gæfu smiður
• Hver er sínum hnútum kunnugastur
• Hver hefur sinn djöful að draga
• Hver hefur sýna byrði að bera
• Hverjum þykir sinn fugl fagur

I

• Illur á ills von
• Illu er best af lokið

Í

• Í upphafi skyldi endinn skoða

J

• Jafnan er hálfsögð sagan, ef einn segir
• Járnið skal hamra á meðan það er heitt
• Jöfnuður góður allur er

K

• Kapp er best með forsjá
• Kemst þó hægt fari
• Koma dagar koma ráð
• Kólnar heitt, ef kalt blæs á
• Kóngur er hver af klæðunum
• Kóngur í dag. Dauður á morgun
• Krókur á móti bragði
• Krummi verður ei hvítur þótt hann baði sig
• Kurteisi kostar ekkert
• Kærleikurinn er kröfuhæstur

L

• Lengi getur vont versnað
• Lengi lifir í góðum glæðum
• Lengi lifir í kolunum
• Lengi tognar hrátt skinn
• Leynist straumur í lygnu vatni
• Litlu má með ljúfum skipta
• Lífið er núna
• Líkur sækir líkan heim
• Lærdómstími æfin er
• Löngum hlær lítið vit

M

• Maður er manns gaman
• Margt er í hjónahjali
• Margt smátt gerir eitt stórt
• Margt þarf búmaðurinn bandið
• Margur er knár þó hann sé smár
• Margur heldur mig sig
• Margur hyggur auð í annars garð
• Margur verður af aurum api
• Mjúk er móðurhöndin
• Morgunstund gefur gull í mund

N

• Nauðsyn brýtur lög
• Náttúran er náminu ríkari
• Neyðin kennir naktri konu að spinna
• Nú er það af sem áður var
• Nýir vendir sópa best

O

• Oft er flagð undir fögru skinni
• Oft er misjafn sauður í mörgu fé
• Oft ilmar eitruð rós
• Oft kemur góður þá getið og illur þá um er rætt
• Oft má satt kyrrt liggja
• Oft veltir lítil þúfa þungu hlassi

Ó

• Ófróður er sá sem einskis spyr
• Óttinn drepur ekki dauðann

P

• Prýðir bætandi hönd

R

• Raun er að vera rassvotur
• Ragur er sá sem við rassinn glímir
• Rúsínan í pylsuendanum

S

• Samtal er sorgarléttir
• Sá á fund sem finnur
• Sá á kvölina sem á völina
• Sá einn veit sem reynir
• Sá hlær best sem síðast hlær
• Sá kennir öðrum vaðið sem undan ríður
• Sá vægir sem vitið hefur meira
• Sjaldan er ein báran stök
• Sjaldan fellur eplið langt frá eikinni
• Sjaldséðir eru hvítir hrafnar
• Sjaldan veldur einn, þá tveir deila
• Sjálfan sækir háðið heim
• Sjón er sögu ríkari
• Skammt er á milli skeggs og höku
• Svo ergist hver sem hann eldist

T

• Taka skal viljann fyrir verkið
• Tekst þá tveir vilja
• Tíminn læknar öll sár
• Tómir vagnar skrölta mest
• Tvisvar verður gamall maður barn
• Tvisvar verður sá feginn sem á steininn sest

U

• Umgengni lýsir innri manni
• Unnin verk verða ekki aftur tekin
• Una augu meðan horfa

Ú

• Úti er þraut þá unnin er

V

• Valt er völubeinið
• Verkið lofar meistarann
• Vogun vinnur og vogun tapar

Þ

• Það mæla börn, sem vilja
• Þeir skora sem þora
• Þegar ein báran rís er önnur vís
• Þeir fiska sem róa
• Þeir sletta skyrinu sem eiga það
• Þjóð veit þá þrír vita
• Þolinmæðin þrautir vinnur allar
• Þröngt mega sáttir sitja
• Þungt er þegjandi böl

Æ

• Æ sér gjöf til gjalda
• Ærlegt líf er sjálfsvaldi
• Ærslafull er æskan

Ö

• Öl er innri maður
• Öl kætir, öl grætir
• Öll er neyðin nöpur
• Öll él birtir um síðir
• Öll vötn renna til sjávar
• Öllu gamni fylgir nokkur alvara
• Öllu má ofbjóða
• Örskamt er öfganna milli

Ytri tenglar

• Íslenskir málshættir