Ford T

Ford T

Ford T eða Ford Model T var bifreið sem Ford Motor Company framleiddi á árunum 1908 til 1927. Hann var fyrsti fjöldaframleiddi bíllinn og átti með því að vera ódýr þannig að sem flestir hefði efni á honum. Hann var jafnframt fyrsti bíllinn, árið 1914, sem var settur saman á flæðilínu, en áður höfðu bílar verið settir saman án línulegs samsetningarkerfis. Fram til ársins 1924 voru bílarnir allir svartir en með tilkomu sellulósalakksins varð aukið framboð á litum.

Bygging

Auglýsing fyrir Ford T

Ford T var einfaldur bíll með plötuklæddan yfirvagn sem var klæddur með ódýrri eftirlíkingu af leðri sem minnir nokkuð á Gervileður nútímans. Bæði grind og öxlar voru úr krómvanadínstáli sem var framleitt í stálverksmiðjum fyrirtækisins. Þannig var Ford T um 700 kg að eiginþyngd á meðan samkeppnisaðilar voru um 300 kg þyngri, eða um 1 tonn.

Vél

Ford T hafði 2,9-lítra 4-strokka vél. Hún skilaði um 20 hestöflum og var hámarkshraði bílsins 60 km/klst. Vélin eyddi um 11,1 til 18,7 lítrum á hundraðið.

Þó svo að Ford T væri vatnskældur var ekki vatnsdæla í bílnum nema fyrstu gerðunum. Hún var tekin út til að lækka framleiðslukostnað. Í staðinn kom hringrennsli sem byggði á misjafnri þéttni vatns eftir hitastigi. Þannig steig heitt vatn efst í vatnskassann þar sem það kólnaði og rann niður á vélina á nýjan leik og kældi hana. Þetta hringrennsli hélt áfram svo lengi sem vélin var í gangi.

Gírkassi og drifrás

Pedalar og gírstöng í Ford T 1923-árgerð

Bíllinn var afturdrifinn með þrjá gíra: tvo áfram og einn afturábak. Gírkassanum var stýrt með þremur fetlum (pedölum) og stöng til vinstri við ökumann. Þá var handolíugjöf við hlið stýrisins. Gírkassinn var úr vandadínstáli og í olíubaði. Ford T hafði enga kúplingu eins og þekkist nútildags. Þess í stað var skipt um gír með fetlunum þremur; frá vinstri talið var hár- og lágur gír, afturábak og bremsa. Stöngin til vinstri sá um að aftengja gírkassann frá kasthjóli, til að koma honum í hlutlausan, og sem handbremsa sem hafði bara áhrif á afturhjólin. Bremsan virkaði ekki á hjólin heldur á gírkassann.

Fjöðrun og hjól

Það voru ekki höggdeyfar í bílnum og hann var því dálitið hastur á malarvegum þess tíma. Í staðinn var gormur á hverju hjóli og tók fjöðrunin þá til hvers öxuls fyrir sig. Sjálfstæð fjöðrun, þar sem hvert hjól fjaðrar óháð öðrum, var því ekki til staðar. Framöxullinn var heilhamraður úr vanadínstáli.