Fagursýprus
Fagursýprus | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gömul tré af C. lawsoniana í Kaliforníu
| ||||||||||||||
Ástand stofns | ||||||||||||||
Vísindaleg flokkun | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Tvínefni | ||||||||||||||
Chamaecyparis lawsoniana (A. Murray) Parl. | ||||||||||||||
Útbreiðsla
|
Fagursýprus (fræðiheiti: Chamaecyparis lawsoniana[2][3]) er barrtré í Cupressaceae (Grátviðarætt), sem vex í Oregon og norðvestur Kaliforníu, og vex frá sjávarmáli upp í 1500 m hæð í dölum Klamanth-fjalla, oft meðfram ám.
Lýsing
[breyta | breyta frumkóða]Þetta er stórt, sígrænt tré, fullvaxta um 60m hátt eða meira, 1,2 til 2m í stofnþvermál. Börkurinn er rauðbrúnn, með kringlóttu hreistri í röndum.
Ræktun
[breyta | breyta frumkóða]Chamaecyparis lawsoniana þrífst best í rökum jarðvegi með góðu frárennsli, í góðu skjóli og birtu. Mörg hundruð ræktunarafbrigði með mismunandi vaxtarlag, vaxtarhraða og lit á barri hafa verið valin til ræktunar. Í Lystigarðinum Akureyri eru t.d.: 'Compacta', 'Erecta Glaucescens', 'Fraseri', 'Glauca, Elegans', 'Glauca', 'Kelleriis', 'Lombarts Glauca', 'Lutea', 'Minima Glauca', 'Silver Queen', 'Stewartii', ´Tiomfe van Boskoop' og fleiri.[4]
Viðurinn er léttur en sterkur og þolinn gegn fúa.[5]
Myndir
[breyta | breyta frumkóða]-
Barr með könglum: óþroskaðir könglar niðri, frjókönglar uppi
-
Frjókönglar með einkennandi rauðan lit
-
Þroskaðir frækönglar
-
Afbrigðið ‘Imbricata Pendula’, Rosemoor, Devon, Bretlandi
Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóða]- Snyder, Gary. 1999. "The Gary Snyder Reader". Counterpoint. ISBN 1-887178-90-2
- ↑ Farjon, A. 2013. Chamaecyparis lawsoniana. In: IUCN 2013. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.1. <www.iucnredlist.org>. Downloaded on 13 July 2013.
- ↑ "Chamaecyparis lawsoniana". Natural Resources Conservation Service PLANTS Database. USDA.
- ↑ „BSBI List 2007“. Botanical Society of Britain and Ireland. Afrit af upprunalegu (xls) geymt þann 25. janúar 2015. Sótt 17. október 2014.
- ↑ „Lystigarður Akureyrar“. Afrit af upprunalegu geymt þann 20. janúar 2021. Sótt 9. febrúar 2019.
- ↑ Snyder 1999 pg. 225
Viðbótarlesning
[breyta | breyta frumkóða]- Conifer Specialist Group (2000). "Chamaecyparis lawsoniana". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2006. International Union for Conservation of Nature. Retrieved 11 May 2006. Listed as Vulnerable (VU A1de+2e v2.3)
- Siskiyou National Forest has posted precautions for persons entering areas with Port Orford Cedar populations ([1]).
- Jules, E. S.; M. J. Kaufmann; W. Ritts & A. L. Carroll (2002). „Spread of an invasive pathogen over a variable landscape: a non-native root rot on Chamaecyparis lawsoniana“. Ecology. 83 (11): 3167–3181. doi:10.1890/0012-9658(2002)083[3167:SOAIPO]2.0.CO;2. JSTOR 3071851.
- Hunt, J. 1959. Phytophthora lateralis on Port-Orford-cedar. Research Note 172: 1–6. Portland, OR: U.S. Department of Agriculture, Forest Service, Pacific Northwest Forest and Range Experiment Station.
- Roth, L. F.; Trione, E. J. & Ruhmann, W. H. (1957). „Phytophthora induced root rot of native Port-Orford-cedar“. Journal of Forestry. 55: 294–298.
- Torgeson, D. C., Young, R. A., & Milbrath, J. A. 1954. Phytophthora root rot diseases of Lawson cypress and other ornamentals. Oregon Agricultural Experiment Station Bulletin. 537: 1–18. Corvallis, OR: Oregon State College.
- Trione, E. J. (1959). „The pathology of Phytophthora lateralis on native Chamaecyparis lawsoniana“. Phytopathology. 49: 306–310.
- Tucker, C. M.; Milbrath, J. A. (1942). „Root rot of Chamaecyparis caused by a species of Phytophthora“. Mycologia. 34 (1): 94–103. doi:10.2307/3754945. JSTOR 3754945.
- Zobel, D. B., Roth, L. F., & Hawk, G. M. 1985. Ecology, pathology, and management of Chamaecyparis lawsoniana. General Technical Report. PNW-184: 1–161. Portland, OR: U.S. Department of Agriculture, Forest Service, Pacific Northwest Forest and Range Experiment Station.
- Uchytil, Ronald J. (1990). "Chamaecyparis lawsoniana". Fire Effects Information System (FEIS). US Department of Agriculture (USDA), Forest Service (USFS), Rocky Mountain Research Station, Fire Sciences Laboratory – via https://www.feis-crs.org/feis/.
Tenglar
[breyta | breyta frumkóða]- Jepson Manual treatment for Cupressus lawsoniana
- ConiferCountry Chamaecyparis lawsoniana
- Chamaecyparis lawsoniana in the CalPhotos Photo Database, University of California, Berkeley