Skoða frumkóða fyrir Bambus

{{Taxobox
| color = lightgreen
| name = Bambus
| image = BambooKyoto.jpg
| image_width = 240px
| image_caption = Bambusskógur í [[Kyoto]] í [[Japan]]
| regnum = [[Jurtaríki]] (''Plantae'')
| divisio = [[Dulfrævingar]] (''Magnoliophyta'')
| classis = [[Einkímblöðungar]] (''Liliopsida'')
| ordo = [[Grasættbálkur]] (''Poales'')
| familia = [[Grasaætt]] (''Poaceae'')
| subfamilia = ''[[Bambusoideae]]''
|subfamilia_authority = [[Christian Luerssen|Luerss.]] (1893)
|synonyms =
* Olyroideae [[Robert Knud Friedrich Pilger|Pilg.]] (1956)
* Parianoideae [[Butzin]] (1965)
|synonyms_ref = <ref name="SorengPeterson2015">{{cite journal |last1=Soreng |first1=Robert J. |last2=Peterson |first2=Paul M. |last3=Romaschenko |first3=Konstantin |last4=Davidse |first4=Gerrit |last5=Zuloaga |first5=Fernando O. |last6=Judziewicz |first6=Emmet J. |last7=Filgueiras |first7=Tarciso S.|last8=Davis |first8=Jerrold I. |last9=Morrone |first9=Osvaldo |title=A worldwide phylogenetic classification of the Poaceae (Gramineae) |journal=Journal of Systematics and Evolution |volume=53 |issue=2 |year=2015 |pages=117–137 |issn=16744918 |doi=10.1111/jse.12150}} {{open access}}</ref>
|diversity = >1,400 tegundir i 115 ættkvíslum
|diversity_link = Fjölbreytni
|diversity_ref = <ref name="Kelchner2013"/>
|subdivision_ranks = [[Yfirætt]]ir
|subdivision =
* [[Arundinarieae]]
* [[Bambuseae]]
* [[Olyreae]]
}}
'''Bambus''' ([[fræðiheiti]]: ''Bambusoideae'') er [[Undirætt (flokkunarfræði)|undirætt]] stórvaxinna [[hitabelti]]sjurta af [[grasaætt]] með holum stönglum.

==Skipting í ættflokka==
Ættartré bambus innan BOP [[clade]] grasa, eins og lagt hefur verið til með rannsóknum á grasaættinni (Poaceae) í heild<ref name="GPWGII">{{cite journal |author=Grass Phylogeny Working Group II| title=New grass phylogeny resolves deep evolutionary relationships and discovers C<sub>4</sub> origins | journal=New Phytologist |volume=193 |issue=2 |year=2012 |pages=304–312 |issn=0028646X |doi=10.1111/j.1469-8137.2011.03972.x}}</ref> og á bambus sérstaklega.<ref name="Kelchner2013">{{cite journal |author=Kelchner S, Bamboo Phylogeny Working Group |title=Higher level phylogenetic relationships within the bamboos (Poaceae: Bambusoideae) based on five plastid markers |journal=Molecular Phylogenetics and Evolution |volume=67 |issue=2 |year=2013 |pages=404–413 |url=http://www.isu.edu/~kelchner/Kelchner_Lab/Publications_files/Kelchner%26BPG_MPE2013.pdf |format=PDF |issn=10557903 |doi=10.1016/j.ympev.2013.02.005 |access-date=2015-11-11 |archive-date=2015-06-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150605041641/http://www.isu.edu/~kelchner/Kelchner_Lab/Publications_files/Kelchner%26BPG_MPE2013.pdf |url-status=dead }}</ref>.

{{clade|style=font-size:85%;line-height:75%;width:450px;
|label1=[[BOP clade]]
|1={{clade
|1={{clade
	|label1='''Bambusoideae'''
	|1={{clade
		|1={{clade
			|1=[[Bambuseae]] (viðarkenndur hitabeltis bambus)
			|2=[[Olyreae]] (jurtkenndur bambus)
		}}
		|2=[[Arundinarieae]] (viðarkenndur bambus frá tempraða beltinu)
	}}
	|2=[[Pooideae]]
}}
|2=[[Oryzoideae]]
}}
}}

==Útbreiðsla==
[[File:Bambusoideae World map.png|thumb|right|Útbreiðsla bambus]]
Bambustegundir finnast í mismunandi loftslagi, frá köldum fjöllum til heitra hitabeltissvæða. Þær vaxa þvert yfir [[Austur-Asía|Austur-Asíu]], frá 50°N á [[Sakhalin]]<ref>{{cite book|last1=Newell|first1=J|title=The Russian Far East: A Reference Guide for Conservation and Development|publisher=Daniel & Daniel|location=McKinleyville, California|pages=376, 384–386, 392, 404|url=http://urbansustainability.snre.umich.edu/wp-content/uploads/2011/04/RFE.11.pdf|accessdate=18. júní |year=2014|chapter=Chapter 11: Sakhalin Oblast}}</ref> til [[Ástralía|Norður-Ástralíu]] og vestur til [[Himalajafjöll|Himalajafjalla]] á Indlandi.<ref name="Bystriakova et al">{{cite journal |last1=Bystriakova |first1=N. |last2=Kapos |first2=V. |last3=Lysenko |first3=I. |last4=Stapleton |first4=C. M. A. |date=september |title=Distribution and conservation status of forest bamboo biodiversity in the Asia-Pacific Region |journal=Biodiversity and Conservation |volume=12 |issue=9 |pages=1833–1841 |url=http://www.springerlink.com/content/gu726j88x87k4508/ |accessdate=12. ágúst  2009 |doi=10.1023/A:1024139813651 }}{{Óvirkur hlekkur|bot=InternetArchiveBot }}</ref> Einnig vaxa þær í [[Afríka sunnan Sahara|Afríku sunnan Sahara]]<ref name="gorilla">{{cite web |title=Gorillas get drunk on bamboo sap |url=http://www.telegraph.co.uk/earth/earthpicturegalleries/5037343/Gorillas-get-drunk-on-bamboo-sap.html |date=23. mars |work=The Daily Telegraph |accessdate=12. ágúst  2009 |archive-date=2009-03-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090326083159/http://www.telegraph.co.uk/earth/earthpicturegalleries/5037343/Gorillas-get-drunk-on-bamboo-sap.html |url-status=dead }}</ref> og í [[Ameríka|Ameríku]] frá suðvesturríkjum Bandaríkjanna<ref>{{cite web |title=Arundinaria gigantea (Walt.) Muhl. giant cane |url=http://plants.usda.gov/java/profile?symbol=ARGI |work=PLANTS Database |publisher=[[United States Department of Agriculture|USDA]]}}</ref> suður til [[Argentína|Argentínu]] og [[Síle]], með suðurmörk útbreiðslu við 47°S. Á meginlandi Evrópu er ekki vitað um neinar innlendar bambustegundir.<ref name=rhs>{{cite book |title=New RHS Dictionary of Gardening |editor1-last=Huxley |editor1-first=A. |year=1992 |publisher=Macmillan New RHS Dictionary of Gardening |isbn=0-333-47494-5 |author=editor-in-chief, Anthony Huxley, editor, Mark Griffiths, managing editor, Margot Levy.}}</ref>

==Ræktun og nytjar==
Bambus er ræktaður um nær allan heim, bæði til skrauts og nytja (viður, pappír, trefjar í fatnað, grasalækningar og fæða).
Á Íslandi hefur [[gulbambus]] verið ræktaður í áratugi.<ref>Garðblómabókin eftir Hólmfríði A. Sigurðardóttir 2005</ref> Tegundir af ættkvíslinni [[Phyllostachys]] þola margar hverjar allt að -20°C.

==Vaxtargerðir==
Aðallega eru til tvær vaxtargerðir af bambus, annaðhvort hnausavöxtur(ekki ágengur) eða skriðull vöxtur. Hnaustegundirnar, eins og til dæmis í ættkvíslinni ''[[Fargesia]]'', vaxa í stórum og þéttum hnausum og breiðast tiltölulega hægt út. Rótarkerfi hvers hnauss getur verið víðáttumikið og keppt kröftuglega við nærliggjandi plöntur. Skriðull bambus, eins og í ættkvíslinni ''[[Phyllostachys]],'' getur hins vegar verið mjög ágengur og tekið yfir stór svæði á stuttum tíma.

== Tilvísanir ==	
<div class="references-small"><references/></div>

{{Stubbur|líffræði}}

[[Flokkur:Grasaætt]]
[[Flokkur:Bambus]]