Jóladraumur
,_opposite_25_-_BL.jpg) Ebenezers Scrooge er vitjað af afturgöngu Jacobs Marley á myndskreytingu eftir John Leech. | |
| Höfundur | Charles Dickens |
|---|---|
| Upprunalegur titill | A Christmas Carol. In Prose. Being a Ghost Story of Christmas |
| Þýðandi | Karl Ísfeld (1942) Þorsteinn frá Hamri (1986) |
| Land | Bretland |
| Tungumál | Enska |
| Útgefandi | Chapman & Hall |
Útgáfudagur | 19. desember 1843 |
| ISBN | ISBN 9979531371 |
Jóladraumur, einnig kallað Jólasaga eða Jólaævintýri (enska: A Christmas Carol) er stutt skáldsaga eftir enska rithöfundinn Charles Dickens sem kom fyrst út árið 1843. Sagan er talin með vinsælustu verkum Dickens og er talin sígild saga um jólahátíðina. Ótal kvikmyndir, leikrit og aðrar uppsetningar og endurtúlkanir hafa verið gerðar eftir bókinni í gegnum árin.
Söguþráður
[breyta | breyta frumkóða]Sagan gerist í London og fjallar um gamlan nirfil að nafni Ebenezer Scrooge. Scrooge er ríkur og gráðugur viðskiptamaður sem ber enga hlýju til annars fólks, býr einn, heldur ekki upp á jólin, neitar að hjálpa fátæklingum sem til hans leita og þrælar út skrifara sínum, Bob Cratchit, fyrir lúsarlaun. Jólanótt eina er Scrooge vitjað af draugi fyrrum viðskiptafélaga síns, Jacob Marley, sem segir honum að hann hafi verið dæmdur til eilífrar útskúfunar og kvala eftir dauða sinn þar sem hann hafi stundað sömu iðju og Scrooge. Marley tilkynnir Scrooge að hann eigi von á heimsókn þriggja anda jólanna sem muni hjálpa honum að bæta ráð sitt og forðast þannig glötun.[1]
Meginhluti sögunnar fjallar um heimsóknir jólaandanna til Scrooge, en þeir sýna honum hver um sig jól fortíðar, nútíðar og framtíðar. Fyrsti andinn sýnir Scrooge liðna ævi hans sjálfs og hvernig hann þróaðist úr viðkvæmu en góðhjörtuðu barni í kaldlyndan og eigingjarnan mann. Annar sýnir Scrooge jólin sem eru þá að líða og gleðina og hlýjuna sem grípur flesta samborgara hans yfir hátíðina. Sá síðasti sýnir Scrooge framtíð hans sjálfs og hvernig hann mun deyja einsamall og hataður ef hann breytist ekki.[2]
Með sýnum sínum af fortíð, nútíð og framtíð ákveður Scrooge að bæta ráð sitt og verður þrátt fyrir allt góður maður.[1]
Íslenskar þýðingar
[breyta | breyta frumkóða]Jóladraumur kom fyrst út óstytt í íslenskri þýðingu Karls Ísfeld árið 1942 og bar þá undirtitilinn Saga um reimleika á jólum. Sagan birtist ásamt tveimur öðrum jólasögum Dickens í bók undir titlinum Jólaævintýri. Árið 1986 kom út önnur íslensk þýðing eftir Þorstein frá Hamri með undirtitilinn Reimleikasaga frá jólum.[3]
Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóða]- ↑ 1,0 1,1 Jóhann Hjálmarsson (3. janúar 1987). „Nirfill bætir ráð sitt“. mbl.is. Sótt 31. desember 2022.
- ↑ Örn Ólafsson (19. nóvember 1986). „Andar jólanna“. Dagblaðið Vísir. bls. 18.
- ↑ Ástráður Eysteinsson (1. janúar 2012). „Dokað við eftir Dickens: Charles Dickens í íslenskum bókmenntaheimi“. Andvari. bls. 133-154.
