Þverstæða
Útlit
Þverstæða eða þversögn er þegar fullyrðing eða fullyrðingar sem virðast vera augljóslega sannar leiða til mótsagnar eða fráleitrar niðurstöðu. Einnig mætti orða það þannig að þverstæða sé fullyrðing sem virðist við fyrstu sýn vera ósönn eða bersýnileg firra en virðist engu að síður leiða af sönnum forsendum.[1] Venjulega er þó annaðhvort um rökvillu að ræða, það er að segja eitthvert skref í röksemdafærslunni er óleyfilegt, eða einhver af forsendunum er þegar öllu er á botninn hvolft ekki sönn.
Dæmi um þverstæður eru þverstæður Zenons, þverstæðan um lygarann og þverstæða Russells.
Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóða]- ↑ Geir Þ. Þórarinsson. „Er munur á mótsögn og þversögn? Ef svarið er já, hver er þá munurinn?“. Vísindavefurinn 8.5.2008. http://visindavefur.is/?id=25868. (Skoðað 27.6.2008).
Heimildir og frekari fróðleikur
[breyta | breyta frumkóða]- Quine, W.V.O., „The Ways of Paradox“ í The Ways of Paradox and Other Essays (Cambridge, MA.: Harvard University Press, 1966): 3-20.
Tenglar
[breyta | breyta frumkóða]- „Er munur á mótsögn og þversögn? Ef svarið er já, hver er þá munurinn?“. Vísindavefurinn.
- Stanford Encyclopedia of Philosophy: „Curry's Paradox“
- Stanford Encyclopedia of Philosophy: „Epistemic Paradoxes“
- Stanford Encyclopedia of Philosophy: „Fitch's Paradox of Knowability“
- Stanford Encyclopedia of Philosophy: „Paradoxes and Contemporary Logic“
- Stanford Encyclopedia of Philosophy: „Russell's Paradox“
- Stanford Encyclopedia of Philosophy: „Simpson's Paradox“
- Stanford Encyclopedia of Philosophy: „Sorites Paradox“
- Stanford Encyclopedia of Philosophy: „The St. Petersburg Paradox“
- The Internet Encyclopedia of Philosophy: „Liar Paradox“
- The Internet Encyclopedia of Philosophy: „Logical Paradoxes“
- The Internet Encyclopedia of Philosophy: „Russell's Paradox“
- The Internet Encyclopedia of Philosophy: „Russell-Myhill Paradox“
- The Internet Encyclopedia of Philosophy: „The Paradox of Fiction“