Svarfdæla saga

Hof, hér stóð bær Ljótólfs goða, fyrsta landnámsmanns í Svarfaðardal.

Grund, landnámsjörð Þorsteins svörfuðar.

Svarfdæla saga (eða Svarfdæla) er fornsaga sem telst til Íslendingasagna. Hún segir frá landnámi í Svarfaðardal og deilum og vígaferlum í dalnum á landnámsöld. Þar áttust við Ljótólfur goði á Hofi og Þorsteinn svörfuður á Grund og þeirra menn. Frásögnin er allstórbrotin þar sem berserkurinn og skáldið Klaufi Hafþórsson kemur mikið við sögu bæði lífs og liðinn og hin skapmikla Yngveldur fagurkinn. Þótt margt sé heldur ótrúlegt í frásögninni hafa fornminjar þótt benda til þess að í henni sé sannsögulegur kjarni. Skáldsögur, leikrit og söngvar hafa verið samin upp úr Svarfdælu til dæmis sagan Hér liggur skáld eftir Þórarinn Eldjárn.

Svarfdæla saga slapp ekki ósködduð gegn um aldirnar. Jónas Kristjánsson rannsakaði söguna og skrifaði formala að henni í Íslenskum fornritum og gaf síðar út sérstaklega með efnismiklum formála á vegum Handritastofnunar 1966. Aðeins eitt blað úr skinni er til af sögunni, sem talið er vera úr skinnbók frá 15. öld. Þau pappírshandrit sem til eru af sögunni eru öll talin runnin frá einu pappírshandriti frá 17. öld sem gert hefur verið eftir illa förnu skinnhandriti. Nokkrir kaflar hafa glatast úr sögunni ("eyðan mikla í Svarfdælu") og auk þess eru nokkrar minni eyður. Minnstu hefur munað að sagan glataðist með öllu.

Tenglar

• Svarfdæla saga; af heimasíðu Snerpu

  Þessi bókmenntagrein sem tengist Íslandi er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.