Skoða frumkóða fyrir Íraksstríðið

{{Infobox military conflict
| conflict    = Íraksstríðið
| partof = [[Stríðið gegn hryðjuverkum|stríðinu gegn hryðjuverkum]]
| image       = Iraq header 2.jpg
| image_size  = 300px
| caption     = {{small|Réttsælis frá efri vinstri myndinni: eftirlitsferð í [[Samarra]]; stytta af [[Saddam Hussein]] felld við [[Firdos torg]]; Íraskur hermaður mundar vélbyssu sína rétt áður en lagt er til atlögu; sprengja springur í [[Bagdad]].}}
| date        = 20. mars 2003 – 18. desember 2011 (8 ár, 8 mánuður og 28 dagar)
| place       = [[Írak]]
| territory   = 
| result      = Sigur innrásarbandalagsins.
* [[Saddam Hussein]] og [[Ba'ath-flokkurinn|Ba'ath-flokknum]] steypt af stóli og Saddam tekinn af lífi.
* Írak hernumið og ný stjórnarskrá sett fyrir landið. Lýðræðislegar kosningar fara fram.
* Áframhaldandi mótspyrna gegn hernámsliðinu og borgarastyrjöld til ársins 2017.
* [[Íslamska ríkið]] tekur yfir norðvesturhluta Íraks eftir brottför Bandaríkjahers.
| combatant1  = {{small|
* {{USA}} [[Bandaríkin]]
* {{UK}} [[Bretland]]
* {{AUS}} [[Ástralía]]
* {{POL}} [[Pólland]]
* [[File:Flag of Kurdistan.svg|20px]] [[Peshmerga]]
* Fleiri; sjá [[bandalag viljugra þjóða]]}}
| combatant2  = {{flagicon|Írak|1991}} [[Írak]]
| commander1  = 
{{small|
* {{USA}} [[George W. Bush]]
* {{UK}} [[Tony Blair]]
* {{IRQ}} [[Nouri al-Maliki]]
* {{IRQ}} [[Jalal Talabani]]}}
| commander2  = 
* {{flagicon|Írak|1991}} [[Saddam Hussein]] {{Executed}}
| casualties1 = {{small|
'''Íraskar öryggissveitir:'''<br>
* Drepnir: 17.690<ref>260 drepnir árið 2003,[http://www.abc.net.au/news/stories/2003/12/19/1013869.htm] 15.196 drepnir frá 2004 til 2009,[https://www.theguardian.com/world/2010/oct/22/true-civilian-body-count-iraq] 67 drepnir í mars 2009,[http://hello.news352.lu/edito-4036-march-violence-claims-252-iraqi-lives.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120226181744/http://hello.news352.lu/edito-4036-march-violence-claims-252-iraqi-lives.html |date=26 February 2012 }} 1.100 drepnir árið 2010,[http://articles.cnn.com/2011-01-02/world/iraq.casualty.figures_1_iraqi-police-mosul-police-iraqi-troops] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130116094430/http://articles.cnn.com/2011-01-02/world/iraq.casualty.figures_1_iraqi-police-mosul-police-iraqi-troops?_s=PM%3AWORLD |date=16 January 2013 }} og 1.067 drepnir árið 2011.[https://docs.google.com/spreadsheet/ccc?key=0Aia6y6NymliRdEZESktBSWVqNWM1dkZOSGNIVmtFZEE#gid=4]</ref><br />
* Særðir: 40.000+<ref>{{cite web |url=https://fpc.state.gov/documents/organization/77707.pdf |title=Iraq War |publisher=U.S. Department of State |accessdate=18 November 2012}}</ref><br />
'''Herlið bandalagsþjóðanna'''
* Drepnir: 4.815<ref name="icas">{{cite web|url=http://icasualties.org/Iraq/index.aspx |title=Operation Iraqi Freedom |publisher=iCasualties |accessdate=24 August 2010 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110321080348/http://icasualties.org/Iraq/index.aspx |archivedate=21 March 2011 |df= }}</ref><ref>{{cite news | url=http://www.cnn.com/SPECIALS/2003/iraq/forces/casualties/index.html |publisher=CNN |accessdate=30 March 2010 |title=Home and Away: Iraq and Afghanistan War Casualties}}</ref> <small>(4.496 bandarískir,<ref name="defensecasualty">{{cite web|url=http://www.defense.gov/casualty.pdf |title=Casualty|accessdate=29 June 2016}}</ref> 179 breskir,<ref>{{cite web |url=http://www.mod.uk/DefenceInternet/FactSheets/OperationsFactsheets/OperationsInIraqBritishFatalities.htm |title=Fact Sheets &#124; Operations Factsheets &#124; Operations in Iraq: British Fatalities |publisher=Ministry of Defence of the United Kingdom |accessdate=17 October 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091011220157/http://www.mod.uk/DefenceInternet/FactSheets/OperationsFactsheets/OperationsInIraqBritishFatalities.htm |archivedate=11 October 2009}}</ref> 139 aðrir)</small><ref name="icas"/><br />
* Týndir eða handsamaðir (Bandaríkin): 17 (8 bjargað, 9 létust í fangelsi)<ref>{{cite news | url=http://www.cnn.com/2013/10/30/world/pow-and-mia-in-iraq-and-afghanistan-fast-facts |publisher=CNN |accessdate=5 June 2014 | title=POW and MIA in Iraq and Afghanistan Fast Facts}}</ref><br />
* Særðir: 32.776+ <small>(32.252 bandarískir,<ref name="defensecasualty"/> 315 breskir, 212+ aðrir<ref>33 Úkraínumenn [http://www.reliefweb.int/rw/RWB.NSF/db900SID/DPAS-6K9H5Y?OpenDocument] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090808232343/http://www.reliefweb.int/rw/RWB.NSF/db900SID/DPAS-6K9H5Y?OpenDocument |date=2009-08-08 }}, 31+ Ítalir [http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?file=/c/a/2003/11/13/MNGJ730QPA1.DTL] [http://www.middle-east-online.com/english/?id=9524] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110428195925/http://www.middle-east-online.com/english/?id=9524 |date=28 April 2011 }}, 30 Búlgarar [http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/3355749.stm] [http://www.novinite.com/view_news.php?id=33103], 20 Salvadorar [https://www.usatoday.com/news/world/iraq/2009-02-07-salvador-iraq_N.htm], 19 Georgíumenn [http://www.civil.ge/eng/article.php?id=18470] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110513160916/http://www.civil.ge/eng/article.php?id=18470 |date=2011-05-13 }}, 18 Eistlendingar [http://www.globalsecurity.org/military/library/news/2009/02/mil-090209-rianovosti06.htm], 16+ Pólverjar [http://www.novinite.com/view_news.php?id=33116] {{cite web |url=http://iraq.pigstye.net/article.php/JuraTomasz/print |title=Archived copy |accessdate=2011-01-07 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070612101918/http://iraq.pigstye.net/article.php/JuraTomasz/print |archivedate=12 June 2007 |df=dmy-all }} [https://web.archive.org/web/20110501084237/http://www.highbeam.com/doc/1P2-16186603.html] {{cite web |url=http://www.militaryphotos.net/forums/showthread.php?19484-Two-Polish-Soldiers-Dead-Five-Injured-in-Iraq-PAP |title=Archived copy |accessdate=2011-01-07 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110514052449/http://www.militaryphotos.net/forums/showthread.php?19484-Two-Polish-Soldiers-Dead-Five-Injured-in-Iraq-PAP |archivedate=14 May 2011 |df=dmy-all }} [http://spectator.sme.sk/articles/view/25148], 15 Spánverjar [http://www.foxnews.com/story/0,2933,104369,00.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110429012705/http://www.foxnews.com/story/0,2933,104369,00.html |date=29 April 2011 }} [http://www.thinkspain.com/news-spain/17607/soldier-dead-after-attack-on-spanish-convoy-in-afghanistan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190402233014/https://www.thinkspain.com/news-spain/17607/soldier-dead-after-attack-on-spanish-convoy-in-afghanistan |date=2019-04-02 }} [http://www1.albawaba.com/news/five-spanish-soldiers-four-us-troops-injured-iraq-bomb-attacks] [http://english.peopledaily.com.cn/200404/09/eng20040409_139905.shtml], 10 Rúmeníumenn [http://english.people.com.cn/90001/90777/90853/6708832.html], 6 Ástralar {{cite web |url=http://www.canberratimes.com.au/news/local/news/general/combat-troops-pull-out-of-iraq/780839.aspx |title=Archived copy |accessdate=6 January 2011 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110428201646/http://www.canberratimes.com.au/news/local/news/general/combat-troops-pull-out-of-iraq/780839.aspx |archivedate=28 April 2011 }}, 5 Albanar, 4 Kasakar {{cite web |url=http://iraq.pigstye.net/article.php/20050112090041443/print |title=Archived copy |accessdate=2011-01-07 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120130025416/http://iraq.pigstye.net/article.php/20050112090041443/print |archivedate=30 January 2012 |df=dmy-all }}, 3 Filippseyingar {{cite web |url=http://asianjournalusa.com/rp-troops-to-stay-in-iraq-despite-ambush-p929-67.htm |title=Archived copy |accessdate=2011-01-06 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110707174014/http://asianjournalusa.com/rp-troops-to-stay-in-iraq-despite-ambush-p929-67.htm |archivedate=7 July 2011 |df=dmy-all }} og 2 Taílendingar [http://www.abc.net.au/news/stories/2003/12/23/1015519.htm] [http://www.asiantribune.com/news/2003/12/28/iraqi-insurgency-2-thai-soldiers-killed-1-injured-br-0] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130513184802/http://www.asiantribune.com/news/2003/12/28/iraqi-insurgency-2-thai-soldiers-killed-1-injured-br-0 |date=2013-05-13 }} for a total of 212+</ref>)</small><ref name=mil>Many official U.S.&nbsp;tables at [http://siadapp.dmdc.osd.mil/personnel/CASUALTY/castop.htm "Military Casualty Information"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110303054755/http://siadapp.dmdc.osd.mil/personnel/CASUALTY/castop.htm |date=3 March 2011 }}. See [http://siadapp.dmdc.osd.mil/personnel/CASUALTY/OIF-Total.pdf latest totals for injury, disease/other medical] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110602035127/http://siadapp.dmdc.osd.mil/personnel/CASUALTY/oif-total.pdf |date=2 June 2011 }}</ref><ref name=antiwarcasualties>[http://www.antiwar.com/casualties/ "Casualties in Iraq"].</ref><ref name=icasualties>iCasualties.org (was lunaville.org). Benicia, California. Patricia Kneisler, ''et al.'', [http://icasualties.org/Iraq/index.aspx "Iraq Coalition Casualties"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110321080348/http://icasualties.org/Iraq/index.aspx |date=21 March 2011 }}</ref><ref name=ukcasualties>[http://www.mod.uk/DefenceInternet/FactSheets/OperationsFactsheets/OperationsInIraqBritishCasualties.htm "Defence Internet Fact Sheets Operations in Iraq: British Casualties"]  {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061114214203/http://www.mod.uk/DefenceInternet/FactSheets/OperationsFactsheets/OperationsInIraqBritishCasualties.htm |date=14 November 2006 }}. UK Ministry of Defense. [http://www.mod.uk/DefenceInternet/AboutDefence/CorporatePublications/DoctrineOperationsandDiplomacyPublications/OperationsInIraq/OpTelicCasualtyAndFatalityTables.htm Latest combined casualty and fatality tables] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121004051608/http://www.mod.uk/DefenceInternet/AboutDefence/CorporatePublications/DoctrineOperationsandDiplomacyPublications/OperationsInIraq/OpTelicCasualtyAndFatalityTables.htm |date=4 October 2012 }}.</ref>
* Meiddir eða veikir: 51.139 <small>(47.541 bandarískir,<ref>{{cite web |url=http://siadapp.dmdc.osd.mil/personnel/CASUALTY/oif-total.pdf |title=Archived copy |accessdate=2016-02-07 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110602035127/http://siadapp.dmdc.osd.mil/personnel/CASUALTY/oif-total.pdf |archivedate=2 June 2011 |df=dmy-all }}</ref> 3.598 breskir)</small><ref name=mil/><ref name=icasualties/><ref name=ukcasualties/><br />
'''Málaliðar:'''<br />
* 1.554 drepnir<ref name="dol.gov">{{cite web |url=http://www.dol.gov/owcp/dlhwc/dbaallnation.htm |title=Office of Workers' Compensation Programs (OWCP) – Defense Base Act Case Summary by Nation |publisher=U.S.&nbsp;Department of Labor |accessdate=15 December 2011}}</ref><ref name="projects.propublica.org">{{cite web |author=T. Christian Miller |url=http://projects.propublica.org/tables/contractor_casualties |title=U.S.&nbsp;Government Private Contract Worker Deaths and Injuries |publisher=Projects.propublica.org |date=23 September 2009 |accessdate=23 October 2010 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110727185847/http://projects.propublica.org/tables/contractor_casualties |archivedate=27 July 2011 |df=dmy-all }}</ref>
* Særðir: 43.880<ref name="dol.gov"/><ref name="projects.propublica.org"/><br />
'''Íraskir andspyrnumenn:'''
* Drepnir: 1.002+<ref>[https://www.nytimes.com/2008/01/24/world/middleeast/24sunni.html?pagewanted=print],[http://www.cbsnews.com/stories/2007/11/15/iraq/main3504599.shtml?source=RSSattr=HOME_3504599] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130514132150/http://www.cbsnews.com/stories/2007/11/15/iraq/main3504599.shtml?source=RSSattr=HOME_3504599 |date=2013-05-14 }}, [http://www.cfr.org/iraq/finding-place-sons-iraq/p16088] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161210152350/http://www.cfr.org/iraq/finding-place-sons-iraq/p16088 |date=2016-12-10 }},[https://www.nytimes.com/2009/01/03/world/middleeast/03iraq.html], [http://www.alternet.org/world/136476/sunni_iraqis_fear_a_bloodbath_of_reprisal_after_possible_u.s._exit/?page=1] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110513130112/http://www.alternet.org/world/136476/sunni_iraqis_fear_a_bloodbath_of_reprisal_after_possible_u.s._exit/?page=1 |date=2011-05-13 }}, {{cite web |url=http://www.france24.com/en/node/4926131 |title=Archived copy |accessdate=2011-02-14 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110429002216/http://www.france24.com/en/node/4926131 |archivedate=29 April 2011 |df=dmy-all }}, [https://www.nytimes.com/2009/12/30/world/middleeast/30iraq.html], [http://english.aljazeera.net/news/middleeast/2010/06/20106653940383435.html#] [https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=128084675], [https://www.theguardian.com/world/2010/jul/18/iraq-suicide-bombings-kill-militia] [http://www.businessweek.com/news/2010-07-18/bombs-targeting-sons-of-iraq-leave-at-least-44-dead.html], {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090418161020/http://www.nytimes.com/2008/01/24/world/middleeast/24sunni.html?pagewanted=print |date=18 April 2009 }}</ref>
* Særðir: 500+ (2007),<ref>{{cite news |url=https://www.nytimes.com/2008/01/24/world/middleeast/24sunni.html?_r=1&pagewanted=print |work=The New York Times |first1=Solomon |last1=Moore |first2=Richard A. |last2=Oppel |title=Attacks Imperil U.S.-Backed Militias in Iraq |date=24 January 2008}}</ref> 828 (2008)<ref>{{cite web |author=Greg Bruno |url=http://www.cfr.org/iraq/finding-place-sons-iraq/p16088 |title=Finding a Place for the 'Sons of Iraq' |publisher=Council on Foreign Relations |accessdate=26 December 2011 |archive-date=10 desember 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161210152350/http://www.cfr.org/iraq/finding-place-sons-iraq/p16088 |url-status=dead }}</ref><br />
'''Alls látnir:''' 25.285 (+12,000 lögreglumenn drepnir á árunum 2003–2005)<br />'''Alls særðir:''' 117.961}}
| casualties2 = '''Íraskir hermenn látnir''' (í innrásinni): 7.600–10.800<ref>Fréttatilkynning (28. október 2003). [http://www.commondreams.org/news2003/1028-01.htm "New Study Finds: 11,000 to 15,000 Killed in Iraq War; 30 Percent are Non-Combatants; Death Toll Hurts Postwar Stability Efforts, Damages US Image Abroad"]. [[Project on Defense Alternatives]] (''via'' [[Common Dreams NewsCenter]]). Retrieved 2 September 2010. {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20061017165045/http://www.commondreams.org/news2003/1028-01.htm |date=17 October 2006 }}</ref><ref>Conetta, Carl (23 October 2003). [http://www.comw.org/pda/0310rm8.html "The Wages of War: Iraqi Combatant and Noncombatant Fatalities in the 2003 Conflict&nbsp;— Project on Defense Alternative Research Monograph #8"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090902070831/http://www.comw.org/pda/0310rm8.html |date=2009-09-02 }}. Project on Defense Alternatives (''via'' [[Commonwealth Institute (Cambridge, Massachusetts)|Commonwealth Institute]]). Retrieved 2 September 2010.</ref><br />
'''Skæruliðar drepnir''' (eftir fall Saddams): 26.544 (2003–11)<ref>597 drepnir árið 2003,[https://www.usatoday.com/news/world/iraq/2007-09-26-insurgents_N.htm], 23.984 drepnir frá 2004 til 2009,[https://www.theguardian.com/world/2010/oct/22/true-civilian-body-count-iraq] 652 drepnir í maí 2004,[http://www.iraqbodycount.org/analysis/numbers/warlogs/] 45 killed in March 2009,[http://www.reliefweb.int/rw/rwb.nsf/db900sid/CJAL-7QPQB7?OpenDocument] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090903190008/http://www.reliefweb.int/rw/rwb.nsf/db900sid/CJAL-7QPQB7?OpenDocument |date=2009-09-03 }} 676 drepnir árið 2010,[https://www.bloomberg.com/news/2010-12-30/iraq-civilian-deaths-drop-for-third-year-as-toll-eases-after-u-s-drawdown.html] og 590 drepnir árið 2011,[https://docs.google.com/spreadsheet/ccc?key=0Aia6y6NymliRdEZESktBSWVqNWM1dkZOSGNIVmtFZEE#gid=4]</ref><br />
'''Handteknir:''' 12.000<ref name="cnn1">{{cite news|url=http://articles.cnn.com/2010-09-13/world/iraq.detainees_1_detainees-iraqi-authorities-moussawi?_s=PM:WORLD|title=Amnesty: Iraq holds up to 30,000 detainees without trial|publisher=CNN|date=13 September 2010|accessdate=6 January 2011|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101023155150/http://articles.cnn.com/2010-09-13/world/iraq.detainees_1_detainees-iraqi-authorities-moussawi?_s=PM%3AWORLD|archivedate=23 October 2010|df=dmy-all}}</ref><br />
'''Alls látnir: 34.144–37.344'''
}}
'''Íraksstríðið''' er [[stríð]], sem hófst þann [[20. mars]] [[2003]] með innrás [[bandalag viljugra þjóða|bandalags viljugra þjóða]] í [[Írak]] með [[Bandaríkin]] og [[Bretland]] í broddi fylkingar. Innan bandaríska hersins þekkist stríðið undir heitinu ''Operation Iraqi Freedom'' (e. „''Aðgerð Íraksfrelsi''“). Formlega stóð stríðið sjálft yfir frá [[20. mars]] [[2003]] til [[1. maí]] [[2003]] en þá voru allar stærri hernaðaraðgerðir sagðar yfirstaðnar.<ref>{{vefheimild|url=http://georgewbush-whitehouse.archives.gov/news/releases/2003/05/20030501-15.html|titill=President Bush Announces Major Combat Operations in Iraq Have Ended|mánuðurskoðað=9. október|árskoðað=2006}}</ref> Við tók tímabil mikils óstöðugleika [[sjálfsmorðssprengjuárás]]a, [[hermdarverk]]a og launmorða sem margir kjósa að kalla [[borgarastyrjöld]]. Stríðinu lauk 18. desember 2011.<ref>[http://www.usatoday.com/news/world/iraq/story/2011-12-15/Iraq-war/51945028/1?loc=interstitialskip U.S. formally declares end of Iraq War] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120228160746/http://www.usatoday.com/news/world/iraq/story/2011-12-15/Iraq-war/51945028/1?loc=interstitialskip |date=2012-02-28 }} USA today</ref>

Ástæður sem gefnar hafa verið upp til réttlætingar á stríðinu hafa verið margs konar. [[Kofi Annan]] hefur, ásamt fleiri gagnrýnendum, haldið því fram að stríðið sé ólöglegt samkvæmt [[alþjóðalög]]um en ekki náðist sátt um innrásina í [[öryggisráð Sameinuðu þjóðanna|öryggisráði S.Þ.]] líkt og tilfellið hafði verið í fyrra [[Persaflóastríðið (1991)|Persaflóastríðinu]].<ref>{{vefheimild|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/middle_east/3661134.stm|titill=Iraq war illegal, says Annan|mánuðurskoðað=11. október|árskoðað=2006}}</ref>

== Aðdragandi ==
{{aðalgrein|Saga Íraks}}
Írak var þekkt sem [[Mesópótamía]] allt fram að [[1921]], lengi vel var það hluti af veldi [[Ottómanveldið|Ottóman Tyrkja]] sem liðaðist í sundur eftir fyrri heimstyrjöldina. Í krafti Þjóðabandalagsins var Bretum veitt umboð til þess að stjórna Írak með skilgreind landamæri sem hafa haldist. Írakar hlutu sjálfstæði og gengu inn í Þjóðabandalagið [[1932]]. Í [[júlí]] [[1958]] var gerð hallarbylting í Írak og Hashimita-konungsfjölskyldunni steypt úr stóli af hernum, við tók stjórn [[Abdul Karim Qassim|Qassims]] herforingja sem átti svo í erfiðleikum með óstöðugt ástand landsins. Tíu árum síðar tók Ba’th-flokkurinn völdin og hóf [[Saddam Hussein]] þá að klífa metorðastigann allt þar til hann tók völdin [[1979]], sama ár og [[Íranska byltingin]] átti sér stað. Stuttu síðar hófst eitt blóðugasta og mest langvarandi stríðs 20. aldarinnar. [[Stríð Íraks og Írans]] varði í tæp 8 ár, kostaði u.þ.b. milljón manns lífið og hafði gífurlegar neikvæðar efnahagslegar afleiðingar fyrir hvort ríkið.

=== Tíundi áratugurinn ===
[[Saddam Hussein]] hafði ekki sagt sitt síðasta heldur réðist á [[Kúveit]] [[2. ágúst]] [[1990]], hann sakaði Kúveit um að virða ekki landamæri ríkjanna og um að lækka heimsmarkaðsverð á [[olía|olíu]] með því að auka framboð á henni og þannig viljandi minnka útflutningstekjur Íraks sem Írakar máttu ekki við að missa. <ref>{{vefheimild|url=http://www.margaretthatcher.org/archive/displaydocument.asp?docid=110705|titill=Gulf War: US Embassy Bagdhad to Washington (Saddam's message of friendship to George Bush) (declassified 1998)|mánuðurskoðað=9. október|árskoðað=2006}}</ref> Fljótlega eftir innrásina brást [[Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna|öryggisráð S.Þ.]] við með því að samþykkja efnahagsþvingarnir gegn Írak og krefjast þess að þeir drægju herlið sitt tilbaka.<ref>{{vefheimild|url=http://daccess-ods.un.org/access.nsf/Get?Open&DS=S/RES/660%20(1990)&Lang=E&Area=RESOLUTION|titill=Security Council resolution 660 (1990)|mánuðurskoðað=9. október|árskoðað=2006}}</ref><ref>{{vefheimild|url=http://daccess-ods.un.org/access.nsf/Get?Open&DS=S/RES/661%20(1990)&Lang=E&Area=RESOLUTION|titill=Security Council resolution 661 (1990)|mánuðurskoðað=9. október|árskoðað=2006}}</ref> á eftir fylgdu ályktanir sem veittu leyfi til þess að beita öllum mögulegum ráðum til þess að framfylgja þeirri niðurstöðu.<ref>{{vefheimild|url=http://daccess-ods.un.org/access.nsf/Get?Open&DS=S/RES/678%20(1990)&Lang=E&Area=RESOLUTION|titill=Security Council resolution 678 (1990)|mánuðurskoðað=9. október|árskoðað=2006}}</ref>

[[Persaflóastríðið (1991)|Persaflóastríðið]] hófst með sprengjuárásum um miðjan janúar [[1991]], árásir á landi fylgdu eftir 24. febrúar og lauk stríðinu með sigri aðeins þremur dögum seinna. Þá var sett á laggirnar eftirlitsteymi (UNSCOM) á vegum S.Þ. sem átti að finna og uppræta [[gjöreyðingarvopn]] (efnavopn og aðstöðu til framleiðslu kjarnorkuvopna)<ref>{{vefheimild|url=http://daccess-ods.un.org/access.nsf/Get?Open&DS=S/RES/687%20(1991)&Lang=E&Area=RESOLUTION|titill=Security Council resolution 687 (1991)|mánuðurskoðað=9. október|árskoðað=2006}}</ref> og efnahagsþvingunum var haldið áfram.

Fimm árum seinna, [[9. desember]] [[1996]], var [[Olía-fyrir-mat]] aðgerð S.Þ. hleypt af stokkunum samkvæmt ályktun öryggisráðsins<ref>{{vefheimild|url=http://daccess-ods.un.org/access.nsf/Get?Open&DS=S/RES/986%20(1995)&Lang=E&Area=UNDOC|titill=Security Council resolution 986 (1995)|mánuðurskoðað=9. október|árskoðað=2006}}</ref>. Áætlunin var ákveðin málamiðlun á þeim efnahagsþvingunum sem settar höfðu verið á allan inn- og útflutning um landamæri Íraks. Áætlunin var í gildi allt fram að innrásinni 2003, hún hleypti lífi í veikan efnahag landsins því að bágt ástand á innviðum þess (opinber þjónusta s.s. vegir, hiti, rafmagn, heilbrigðisþjónusta, o.s.frv.) setti miklar takmarkanir á getu og skipan atvinnumarkaðarins.

Í janúar [[1998]] skrifuðu 18 meðlimir bandarísku [[hugveita|hugveitunnar]] ''Project for a New American Century'' (PNAC) undir bréf sem þeir sendu til Clintons Bandaríkjaforseta. Í bréfinu er Hussein sagður vera ógn við öryggi í heiminum og að efst á forgangslista bandarískrar utanríkisstefnu þurfi að vera það takmark að ryðja honum úr vegi.<ref>{{vefheimild|url=http://www.newamericancentury.org/iraqclintonletter.htm|titill=Letter to President Clinton on Iraq|mánuðurskoðað=9. október|árskoðað=2006}}</ref> Af þeim 18 sem skrifuðu undir bréfið komust 11 meðlimir PNAC í áhrifastöður eftir að [[George W. Bush]] var kjörinn forseti, þeirra á meðal ber helst að nefna [[Richard Cheney]], varaforseta, [[Donald Rumsfeld]] varnarmálaráðherra, [[Paul Wolfowitz]] fyrrverandi varnarmálaráðherra og síðar bankastjóri [[Alþjóðabankinn|Alþjóðabankans]] og [[John Bolton]] sendiherra hjá S.Þ.

Undir lok ársins 1998 var komið í óefni. Vopnaeftirlitsmenn UNSCOM fengu ekki aðgang að ýmsum aðalbyggingum tengdum forsetanum og Ba'th-stjórnarflokknum og þeir kvörtuðu undan afskiptasemi Íraka og vélabrögðum ýmiss konar. Öryggisráð S.Þ. hafði samþykkt alls 13 ályktanir þar sem Írökum var gert að sýna fullkomnan samstarfsvilja. [[Bill Clinton]] fyrirskipaði loftárásir með aðgerð sem nefnd var Eyðimerkur-Refur. Næsta ár var nýtt vopnaeftirlitsteymi (UNMOVIC) sett saman sem [[Hans Blix]] var í forsvari fyrir. Írakar hleyptu þeim þó ekki inn í landið fyrr en í [[nóvember]] [[2002]].

=== Eftir 11. september ===
Mánuði eftir [[hryðjuverkaárásirnar 11. september 2001]] réðust hersveitir [[NATO]] á [[Stríðið í Afganistan (2001–2021)|Afganistan]] einnig undir forystu Bandaríkjanna og Bretlands í þeim tilgangi að hafa uppi á [[Osama bin Laden]] og koma [[Talíbanar|talibönum]] frá völdum og koma þannig í veg fyrir að í landinu yrðu þjálfaðir hryðjuverkamenn. Skemmst er frá því að segja að bin Laden fannst ekki og brátt beindust sjónir manna að Írak.

Í skýrslu sem þekkt varð sem September-skýrslan<ref>{{vefheimild|url=http://www.number-10.gov.uk/output/Page271.asp|titill=Iraq's Weapons of Mass Destruction - The assessment of the British Government|mánuðurskoðað=9. október|árskoðað=2006}}</ref> og var gefin út af bresku ríkistjórninni í september 2002 kom fram að Írak hefði falast eftir [[úran]]i frá [[Níger]]. Seinna kom í ljós að þetta voru innantómar ásakanir en engu að síður rötuðu þær í árlegt ávarp Bushs, 28. janúar 2003.<ref>{{vefheimild|url=http://georgewbush-whitehouse.archives.gov/news/releases/2003/01/20030128-19.html|titill=President Delivers "State of the Union"|mánuðurskoðað=9. október|árskoðað=2006}}</ref>. Í október 2002 samþykkti bandaríska þingið lög sem heimiluðu Bush að ráðast gegn Írak<ref>{{vefheimild|url=http://thomas.loc.gov/cgi-bin/bdquery/z?d107:HJ00114:|titill=AUTHORIZATION FOR USE OF MILITARY FORCE AGAINST IRAQ RESOLUTION OF 2002|mánuðurskoðað=9. október|árskoðað=2006}}</ref>. Röksemdir fyrir innrásinni voru nokkrar:

* Írak hafði brotið gegn ályktunum öryggisráðsins og reynt að trufla starf vopnaeftirlitsmanna
* Meint gjöreyðingavopn Íraka sem nágrönnum Íraks og Bandaríkjunum stóðu sérstaklega ógn af
* Mannréttindabrot írösku stjórnarinnar heima fyrir
* Fordæmi þess að Írak gæti og hefði áður beitt gjöreyðingavopnum gegn öðrum þjóðum sem og eigin þegnum
* Launmorðstilraun gegn [[George H. W. Bush]] í Kúveit 1993.
* Meðlimir [[al-Qaida]] voru taldir vera í landinu
* Stuðningur Íraks við hryðjuverkahópa, m.a. hópa sem börðust sérstaklega gegn Bandaríkjunum
* Óttinn við að Írakar myndu sjá hryðjuverkahópum fyrir gjöreyðingavopnum
* Baráttan gegn hryðjuverkum, þ.e.a.s. sérstaklega þeim sem stóðu að hryðjuverka-árásunum 11. september.
* Áður samþykkt lög þess eðlis að forsetanum væri heimilt að heyja stríð gegn hryðjuverkum.

Eins og áður sagði hafði vopnaeftirlitsteymi S.Þ. verið hleypt aftur inn Írak í nóvember 2002, eftir að öryggisráð S.Þ. veitti Írökum ''síðustu forvöð'' til þess að verða við kröfum um afvopnun og fulla samvinnu.<ref>{{vefheimild|url=http://daccess-ods.un.org/access.nsf/Get?Open&DS=S/RES/1441%20(2002)&Lang=E&Area=UNDOC|titill=Security Council resolution 1441 (2002)|mánuðurskoðað=11. október|árskoðað=2006}}</ref> Í mars 2003 hafði ekki náðst sátt meðal stórveldanna í öryggisráðinu um næstu skref. [[Jacques Chirac]], forseti Frakklands, lét hafa eftir sér að af Írak „stæði ekki bráð ógn sem þyrfti að svara með hervaldi” og [[Gerhard Schröder]] á sömu leið en þolinmæði Bush og Blair var þrotin.<ref>{{vefheimild|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/2860309.stm|titill=US war signal divides world|mánuðurskoðað=11. október|árskoðað=2006}}</ref>

Mótmæli gegn yfirvofandi stríði náðu hápunkti helgina 15.-16. febrúar 2003 þegar áætlað var að a.m.k. 10 milljón manns hefðu mótmælt á götum stórborga eins og [[San Francisco]], [[London]], [[Barcelona]], [[Róm]] og víðar.<ref>{{vefheimild|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/2765215.stm|titill=Millions join global anti-war protests|mánuðurskoðað=11. október|árskoðað=2006}}</ref> Á Íslandi var mótmæltu á bilinu 500-700 manns við [[Lækjartorg]] í [[Reykjavík]], við [[Ráðhústorgið]] á [[Akureyri]] mættu um 500 manns til þess að mótmæla, einnig var mótmælt í [[Ísafjörður|Ísafirði]] og í [[Snæfellsbær|Snæfellsbæ]].<ref>{{vefheimild|url=http://www.mbl.is/mm/frettir/innlent/frett.html?nid=1022372|titill=Þögul mótmæli gegn stríði við kertaljós|mánuðurskoðað=11. október|árskoðað=2006}}</ref><ref>{{vefheimild|url=http://www.mbl.is/mm/frettir/innlent/frett.html?nid=1022430|titill=Þögul mótmæli við kertaljós|mánuðurskoðað=11. október|árskoðað=2006}}</ref><ref>{{vefheimild|url=http://www.mbl.is/mm/frett.html?nid=1017852|titill=500 manns mótmæltu á Akureyri|mánuðurskoðað=11. október|árskoðað=2006}}</ref> Nokkrum dögum seinna settu mótmælendur í Reykjavík upp eins konar [[gjörningur|gjörning]] fyrir framan [[Stjórnarráðshúsið|Stjórnaráðið]] þegar þeir lögðust þar niður, ataðir út í rauðum vökva og þóttust vera dánir.<ref>{{vefheimild|url=http://www.mbl.is/mm/gagnasafn/grein.html?grein_id=720957|titill=Táknræn mótmæli ungmenna|mánuðurskoðað=11. október|árskoðað=2006}}</ref>

== Stríðið hefst ==
[[Mynd:UStanks baghdad 2003.JPEG|thumb|right|Bandarískir skriðdrekar keyra undir minnismerki í Bagdad þann 13. nóvember árið 2003.]]
[[Mynd:SaddamSpiderHole.jpg|thumb|right|Saddam Hussein handsamaður af bandarískum hermönnum þann 13. desember árið 2003.]]
Þann [[17. mars]] [[2003]] voru Saddam Hussein gefnir tveir sólarhringar til þess að gefast upp og yfirgefa landið. George Bush tilkynnti [[bandalag viljugra þjóða]], 49 þjóðir sem studdu innrásina, oft í orði en ekki á borði, þ.á m. Ísland. Þann 20. mars 2003 hófst stríðið með loftárásum á Bagdad. Þann [[9. apríl]] höfðu bandarískar hersveitir náð [[Bagdad]], [[Kirkuk]] og [[Mosul]] á sitt vald. Í Bagdad hófst mikil óöld þar sem þjófar létu greipar sópa um fyrirtæki og opinberar byggingar.

Í maí var efnahagsþvingunum S.Þ. lyft eftir nær 13 ár, í júlí láta synir Saddams, Uday og Qusay lífið í Mosul. Í ágúst voru gerðar bílsprengjuárásir á Jórdanska sendiráðið og höfuðstöðvar S.Þ. í Bagdad, u.þ.b. 20 manns létust og ríflega mánuði seinna eftir aðra sprengjuárás drógu S.Þ. sig frá Írak. Þann [[14. desember]] fannst Saddam Hussein í felum nálægt heimabæ sínum [[Tikrit]].

=== 2004 ===
Fyrri hluta árs 2004 bárust fréttir af pyntingum og ómannúðlegri meðferð á föngum í [[Abu Ghraib-fangelsið|Abu Ghraib-fangelsinu]]. Ljósmyndir bárust af niðurlægjandi meðferð fanga og ollu þau hörð viðbrögð í vestrænum löndum og almenningsálit og stuðningur við stríðið snarféll. Eftir málaferli var komist að þeirri niðurstöðu að í öllum tilvikum væri að ræða um misskilninga hermanna á milli um lögmæta meðferð á föngum og „nokkur rotin epli”. 24 hermönnum var refsað þ.á m. [[Janis Karpinski]], sem var lækkuð í tign, þáverandi fangelsisstjóri.

Í mars 2004 hófst atburðarás sem átti eftir að enda með einhverjum blóðugustu átökum stríðsins. Ráðist var að fjórum starfsmönnum öryggisverktakafyrirtækis á ferð um borgina [[Fallujah]], vestan við Bagdhad. Þeir voru myrtir og limlestir á hrottafenginn hátt og bárust myndir af aðförunum til vestrænna fjölmiðla. Þá hófst umsátur um borgina og stóð fyrri hluti þess frá 4-9. apríl, að því loknu var óbreyttum borgurum leyft að flýja. Þá var samið um vopnahlé og kom það í hlut óreyndra íraskra hersveita að tryggja öryggi í borginni. Eftir sem áður var litið á Fallujah sem vígi uppreisnarmanna og hófst önnur atlaga að borginni í nóvember. Tugir sprengjuárása flugvéla og stórskotaliðs voru framkvæmdar daglega á þeim 13 dögum sem umsátrið stóð.

Í júní 2004 hlaut Írak [[fullveldi]] á ný og [[Iyad Allawi]] var skipaður forsætisráðherra bráðabirgðarstjórnar. 

=== 2005 ===
Þann [[30. janúar]] [[2005]] kom að langþráðum þingskosningum til bráðabirgða. Sjítar unnu meirihluta sæta og Kúrdar komu í annað sætið. Í apríl var kúrdinn [[Jalal Talabani]] kosinn forseti af þinginu og sjítinn [[Ibrahim Jaafari]] skipaður forsætisráðherra. Í júní var [[Massoud Barzani]] skipaður forseti [[Kúrdistan]]s. Í ágúst var stjórnarskránni hafnað af súnnítum, hún var svo samþykkt mánuði seinna skv. henni átti að stofna íslamskt sambandslýðveldi. Í desember var svo kosið fyrir fullt kjörtímabil, sjítar fengu meirihluta.

=== 2006 ===
Í júní 2006 var meintur leiðtogi al-Qaida í Írak, [[Abu Musab al-Zarqawi]] drepinn í loftárás.

=== Mannfall ===
Tölur um mannfall Íraka eru á reiki en yfir fjögur þúsund bandarískir hermenn hafa fallið (mars 2008). Flestir hafa látið lífið eftir að helstu hernaðaraðgerðum lauk í maí 2003. Óháð, sjálfstæð samtök, [[Iraq Body Count]]<ref>[http://www.iraqbodycount.org/]</ref> vinna að því að safna saman tilkynningum í fjölmiðlum um mannfall og leggja þær svo saman til þess að fá grófa og ónákvæma hugmynd um mannfall Íraka.

Í október 2006 kynnti teymi frá John Hopkins háskólanum í Bandaríkjunum rannsóknir sínar í breska læknatímaritinu Lancet sem sýndu að mannfall í Írak frá því að stríðið hófst af völdum (beinum sem óbeinum) stríðsátaka væru 655.000 manns. <ref>[http://www.thelancet.com/webfiles/images/journals/lancet/s0140673606694919.pdf]</ref>

== Þátttaka Íslands ==
[[Mynd:GeorgeBushandDavidOddsson.jpg|thumb|left|Davíð Oddsson hittir George W. Bush Bandaríkjaforseta í hvíta húsinu árið 2004.]]
[[Davíð Oddson]], þáverandi forsætisráðherra og [[Halldór Ásgrímsson]], þáverandi utanríkisráðherra tóku ákvörðun um stuðning við afvopnun Íraks þann [[18. mars]] [[2003]]. Þá ákvörðun tóku þeir án samráðs við [[Alþingi]] eða [[utanríkismálanefnd Alþingis]].<ref>{{vefheimild|url=http://www.timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3466429|titill=Taka undir Azoreyjayfirlýsingu|ár=2003|mánuður=18. mars|útgefandi=mbl.is}}</ref> En í þingskaparlögum segir að „[u]tanríkismálanefnd [skuli] vera ríkisstjórninni til ráðuneytis um meiri háttar utanríkismál enda skal ríkisstjórnin ávallt bera undir hana slík mál jafnt á þingtíma sem í þinghléum”.<ref>{{vefheimild|url=http://www.althingi.is/lagas/136a/1991055.html|titill= Lög um þingsköp Alþingis. 1991 nr. 55 31. maí}}</ref> Fyrir vikið uppskáru þeir mikla gagnrýni, skoðanakannanir sýndu að ekki var stuðningur hjá almenningi fyrir innrásinni. [[Össur Skarphéðinsson]], þingmaður [[Samfylkingin|Samfylkingarinnar]], og [[Steingrímur J. Sigfússon]], þingmaður [[Vinstri grænir|Vinstri grænna]], sögðu þingskaparlögin brotin.<ref>{{vefheimild|url=http://www.timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3466607|titill=Segja þingsköp brotin|ár=2003|mánuður=20. mars}}</ref>

Í desember 2004 urðu ummæli Halldórs Ásgrímssonar í [[Kastljós]]i um að ''Íraksmálið'' hefði verið rætt á Alþingi og í utanríkismálanefnd til þess að Steingrímur J. efndi til umræða og sagði það vera „afar ósvífið og einfaldlega alrangt að halda því fram að uppáskrift Íslands að innrásinni í Írak án undangenginnar áyktunar, sérstakrar ályktunar í öryggisráðinu, hafi nokkurn tímann verið rædd í utanríkismálanefnd eða á Alþingi áður en nafn Íslands birtist á hinum víðfræga lista.”<ref>{{vefheimild|url=http://www.althingi.is/altext/raeda/131/rad20041207T133252.html|titill=Ummæli forsætisráðherra í sjónvarpinu}}</ref> Í byrjun árs 2005 hafði [[Eiríkur Tómasson]], lagaprófessor við [[Háskóli Íslands|Háskóla Íslands]], birt lögfræðiálit sitt á ákvörðuninni og sagði um orðalagið „meiri háttar utanríkismál” að það hlyti {{tilvitnun2|að ráðast af mati hverju sinni, enda verður ekki í fljótu bragði séð að neinar fastmótaðar venjur hafi skapast í því efni. Hvað sem því líður er víst að umrætt ákvæði í þingsköpum, eins og það er úr garði gert, hróflar ekki við þeirri skipan, sem ráð er fyrir gert í stjórnarskránni og lýst er hér að framan, að utanríkisráðherra og eftir atvikum aðrir ráðherrar fari með óskorað vald til að taka stjórnvaldsákvarðanir, hver á sínu sviði, nema því valdi séu sett skýr takmörk í stjórnarskránni eða settum lögum,… Þar með má segja að þeirri skyldu, sem fyrir er mælt í 24. gr. laga nr. 55/1991, hafi verið fullnægt af hálfu ríkisstjórnarinnar, enda er þar vísað til "meiri háttar mála", en ekki "meiri háttar ákvarðana" í einstökum málum. Ekki hefur verið venja að túlka ákvæðið svo rúmt að skylt sé að bera slíkar ákvarðanir fyrir fram undir utanríkismálanefnd, t.d. hefur komið fram opinberlega að ýmsar ákvarðanir þess efnis, að Ísland lýsi yfir stuðningi við hernaðaraðgerðir gegn einstökum ríkjum, hafi ekki verið bornar áður undir nefndina.<ref>{{vefheimild|url=http://www.mbl.is/mm/gagnasafn/grein.html?grein_id=841020|titill=Stuðningur við afvopnun Íraks var í samræmi við íslensk lög|ár=2005|mánuður=25. janúar}}</ref>}} Svo virðist sem að afar lítið af gögnum um ákvörðun forsætisráðherra og utanríkisráðherra, þannig finnist aðeins þrjú skjöl í forsætisráðuneytinu um ákvörðunina. Fleiri skjöl eru í skjalasafni utanríkisráðuneytisins en mikill hluti af því efni er aðsent en ekki frumsamin vinnuskjöl.<ref>{{vefheimild|url=http://visir.is/thrju-skjol-i-forsaetisraduneyti/article/201095302149|titill=Þrjú skjöl í forsætisráðuneyti|mánuður=16. nóvember|ár=2010}}</ref>

{{tilvitnun2|Það er enginn vafi á því í mínum huga, herra forseti, að uppáskrift hæstv. ráðherra Davíðs Oddssonar og Halldórs Ásgrímssonar á Íraksstríðinu eru einhver hörmulegustu afglöp íslenskra stjórnmála um langt skeið, örugglega á þessari öld og má mikið vera ef þau endast ekki út öldina sem slík, að þetta eigi eftir að verða á spjöldum sögunnar einhver hörmulegustu pólitísku afglöp og mistök sem lengi hafa verið framin.|[[Steingrímur J. Sigfússon]], 30. apríl 2004<ref>{{vefheimild|url=http://www.althingi.is/altext/130/04/r30103655.sgml|titill=Athugasemdir um störf þingsins: Stríðsátökin í Írak.|mánuðurskoðað=9. október|árskoðað=2006|ár=2004|mánuður=30. apríl}}</ref>}}

Í lok árs 2004 skrifaði [[Björn Bjarnason (f. 1944)|Björn Bjarnason]], þá dóms- og kirkjumálaráðherra, grein undir heitinu „Átökin um Íraksstríðið” þar sem hann réttlætti stuðning við innrásina með vísan til þess að það hefði veirð „meira stílbrot í sögu íslenskra utanríkismála, ef ríkisstjórn Íslands hefði á þessari örlagastundu ákveðið að yfirgefa samstarf þjóðanna við Atlantshaf og lagst á árarnar með ríkisstjórnum Frakklands og Þýskalands [sem voru andvíg beitingu hervalds án samþykkis Öryggisráðs S.Þ.]” og benti á að um þessar mundir ættu sér stað lýðræðislegar kosningar í Írak.<ref>{{vefheimild|url=http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3620326|titill=Átökin um Íraksstríðið|höfundur=Björn Bjarnason|ár=2004|mánuður=18. desember}}</ref>

Í september 2006 fluttu þingmenn stjórnarandstöðu, [[Össur Skarphéðinsson]] ([[Samfylkingin]]), [[Ögmundur Jónasson]] ([[Vinstri grænir]]) og [[Magnús Þór Hafsteinsson]] ([[Frjálslyndi flokkurinn (Ísland, 1998–2012)|Frjálslyndi flokkurinn]]), [[þingsályktunartillaga|þingsályktunartillögu]] þar sem ályktað var að „fela ríkistjórninni að taka Ísland með formlegum hætti út af lista þeirra 30 þjóða sem studdu innrás Bandaríkjamanna og Breta í Írak vorið 2003 og lýsi því yfir að stuðningurinn við innrásina hafi verið misráðinn.”<ref>{{vefheimild|url=http://www.althingi.is/altext/133/s/0013.html|titill=Tillaga til þingsályktunar gegn stuðningi við innrás í Írak.|mánuðurskoðað=9. október|árskoðað=2006}}</ref> Þingályktunartillagan var svæfð hjá utanríkismálanefnd Alþingis.

Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnar Sjálfstæðisflokksins og Samfylkingar frá maí 2007 var „ný ríkisstjórn [sögð harma] stríðsreksturinn í Írak”.<ref>{{vefheimild|url=https://www.stjornarradid.is/efst-a-baugi/frettir/stok-frett/2007/05/23/Stefnuyfirlysing-rikisstjornar-Sjalfstaedisflokks-og-Samfylkingar-2007/|titill=Stefnuyfirlýsing ríkisstjórnar Sjálfstæðisflokks og Samfylkingar 2007|ár=2007|mánuður=23. maí}}</ref> Síðla árs 2008, þegar rúm fimm ár voru liðin frá innrásinni, var talað um átyllur til innrásar í frétt hjá [[RÚV]].<ref>{{vefheimild|url=http://www.ruv.is/frett/abu-nidal-njosnari-bandarikjamanna|titill=Abu Nidal njósnari Bandaríkjamanna?|ár=2008|mánuður=25. október|útgefandi=RÚV}}</ref>

Í lok árs 2010 var lögð fram þingályktunartillaga um að stofnuð yrði rannsóknarnefnd til rannsóknar á aðdraganda ákvörðunarinnar um stuðning Íslands við innrásina í Írak 2003.<ref>{{vefheimild|url=http://www.althingi.is/thingstorf/thingmalalistar-eftir-thingum/ferill/?ltg=139&mnr=147|titill=Rannsóknarnefnd um aðdraganda ákvörðunar um stuðning Íslands við innrásina í Írak árið 2003}}</ref> [[Svandís Svavarsdóttir]], þingkona VG, lagði fram fyrirspurn til [[Sigmundur Davíð Gunnlaugsson|Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar]] forsætisráðherra um það hvort til stæði af hálfu íslenskra yfirvalda að biðjast afsökunar á stuðningi þeirra við Íraksstríðið þar sem að Tony Blair, fyrrverandi forsætisráðherra Bretlands, hefði opinberlega beðist afsökunar á rangri upplýsingagjöf í aðdraganda stríðsins.<ref>{{vefheimild|url=https://www.althingi.is/altext/145/s/0536.html|titill=Svar forsætisráðherra við fyrirspurn frá Svandísi Svavarsdóttur um afsökunarbeiðni til þjóðarinnar vegna stuðnings við Íraksstríðið}}</ref>

== Tengt efni ==
* [[Stríðið gegn hryðjuverkum]]
* [[Stríðið í Afganistan (2001–2021)|Stríðið í Afganistan]]
* [[Hryðjuverkin 11. september 2001]]

== Heimildir ==
<!--Þessi grein notast við Cite.php til þess að vísa í heimildir. Frekari upplýsingar um virkni Cite er að finna á eftirfarandi slóð http://meta.wikimedia.org/wiki/Cite/Cite.php -->
<div class="references-small">{{reflist|2}}</div>

== Tenglar ==
* [http://www.utanrikisraduneyti.is/utgefid-efni/iraksskjol2002-3/ Gögn utanríkisráðuneytisins varðandi stuðning Íslands við Íraksstríðið 2002-2003], 92 skjöl utanríkisráðuneytisins sem gerð voru opinber
* [http://www.fridur.is/irak/ Vefsíða Samtaka hernaðarandstæðinga með samansafn af tenglum tengndum Íraksstríðinu] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080422010331/http://fridur.is/irak/ |date=2008-04-22 }}
* [http://www.stjornmalogstjornsysla.is/index.php?option=com_content&task=view&id=190&Itemid=0 ''Staða utanríkismálanefndar Alþingis í ljósi Íraksmálsins''] , grein á vefritinu Stjórnmál og stjórnsýsla eftir Bjarna Má Magnússon lögfræðing 
* [http://www.mbl.is/mm/gagnasafn/grein.html?grein_id=841020 ''Stuðningur við afvopnun Íraks var í samræmi við íslensk lög''], lögfræðiálit Eiríks Tómassonar prófessors
* [http://www.eggin.is/greinar/meiri-hattar-utanrikismal/ Meiri háttar utanríkismál] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110927064851/http://www.eggin.is/greinar/meiri-hattar-utanrikismal/ |date=2011-09-27 }}, grein á vefritinu Eggin eftir Hrafn Malmquist
* [http://www.evropuvaktin.is/pistlar/16740/ Um Ísland, Bandaríkin, Írak og Afganistan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111129085410/http://evropuvaktin.is/pistlar/16740/ |date=2011-11-29 }}, grein eftir [[Styrmir Gunnarsson]]
* [http://www.visir.is/ExternalData/pdf/fbl/101112.pdf ''Vissu ekki til hvers átti að nota listann'']{{Óvirkur hlekkur|bot=InternetArchiveBot }}, frétt á bls 16

[[Flokkur:Íraksstríðið| ]]
[[Flokkur:Saga Íraks]]
[[Flokkur:Saga Bandaríkjanna]]
[[Flokkur:Stríðið gegn hryðjuverkum]]
[[Flokkur:Stríð á 21. öld]]