Skoða frumkóða fyrir Salt

{{um|matarsalt|sölt í efnafræði|salt (efnafræði)|aðrar merkingar orðsins|Salt (aðgreining)}}

[[Mynd:DeadSeaIsrael5.jpg|thumb|Lag af salti við [[Dauðahafið]].]]
''[[File:Table salt with salt shaker V1.jpg|thumb|Borðsalt]]
[[Mynd:Selpologne.jpg|thumb|Saltkristall]]
[[Mynd:Salt Farmers - Pak Thale-edit1.jpg|thumb|Vinnsla sjávarsalts í [[Tæland]]ii]]
'''Salt''' er [[steinefni]] sem er að mestu gert úr '''natríumklóríði''' ([[efnatákn]] [[Natrín|Na]][[klór|Cl]]), sem er efnasamband sem tilheyrir [[Salt (efnafræði)|söltum]]. Það er mikið af salti í [[Sjór|sjónum]], það eru 35 grömm af salti í lítra af sjó (3,5% selta). 

Salt er notað til að bragðbæta mat og til að koma í veg fyrir að hann spillist. Bergsalt ''(steinsalt)'' er unnið úr saltnámum, en [[sjávarsalt]] er unnið úr [[haf|sjó]].

Salt er lífsnauðsynlegt og er eitt af grunnbrögðum [[bragðskyn]]sins. Það er [[natríum]] (en ekki [[klór]]) sem er [[Jón (efnafræði)|jónin]] sem spilar mikilvægt hlutverk í dýrum, hún er {{ill|rafvaki|en|electrolyte}}, nauðsynleg fyrir starfsemi vöðva og tauga, og viðheldur réttum [[Flæðiþrýstingur|flæðiþrýstingi]] (osmótískum þrýstingi).

== Matarsalt ==
Matarsalt inniheldur snefil af öðrum efnum auk natríumklóríðs, t.d. kalíumjoðíð ([[Kalín|K]] [[Joð|I]]) og efni sem hindra myndun kekkja.

[[Joð]]i er oft bætt við til að koma í veg fyrir [[Joðskortur|joðskort]] hjá almenningi. Aðeins þarf örlítið magn af joði til að hindra joðskort. Joðskortur veldur greindarskorti. Sums staðar er [[flúor]]i bætt við til að koma í veg fyrir tannskemmdir, og [[járn]]i til að koma í veg fyrir [[blóðleysi]].

== Iðnaðarsalt ==
Aðeins um 6% af öllu því salti sem unnið er í heiminum er matarsalt, afgangurinn er [[iðnaðarsalt]] sem er notað í iðnaðarframleiðslu af ýmsu tagi, til að draga úr hálku á vegum, eða í landbúnaði. Gerðar eru mun strangari kröfur til hreinleika og efnainnihalds matarsalts en iðnaðarsalts og það er því mun dýrara.

=== Iðnaðarsaltmálið á Íslandi 2012 ===
Í janúar 2012 sögðu íslenskir fjölmiðlar frá því að salt sem [[Ölgerðin Egill Skallagrímsson|Ölgerðin]] og áður [[Danól]] höfðu flutt inn, að minnsta kosti frá 1998, og selt til fjölda fyrirtækja í matvælaiðnaði var ekki borðsalt, heldur iðnaðarsalt, sem ekki þarf að standast sömu kröfur og salt sem ætlað er til manneldis. Forsvarsmenn Ölgerðarinnar kváðust ekki hafa vitað að saltið væri ekki ætlað til neyslu.<ref>[http://www.ruv.is/frett/idnadarsalt-i-matvaeli ''Iðnaðarsalt í matvæli''.] Á vef RÚV, skoðað 15. janúar 2012.</ref>

== Tilvísanir ==
{{reflist}}

== Tenglar ==
{{Wikiorðabók|borðsalt}}
{{commonscat|salt|borðsalti}}
* [http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3282021 ''Salt''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1954]
* [http://www.timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3281099 ''Saltvinnslueyjan Ibíza''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1953]
* [http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=1541151 ''Saltverksmiðja á Reykjanesi''; grein í Morgunblaðinu 1981]

{{stubbur}}
[[Flokkur:Sölt]]
[[Flokkur:Krydd]]