Skoða frumkóða fyrir George Berkeley

{{Aðgreiningartengill|Berkeley|Berkeley}}
{{Heimspekingur |
  svæði                = Vestræn heimspeki |
  tímabil              = [[Heimspeki 18. aldar]]<br /><div class="references-small">([[Nýaldarheimspeki]])</div> |
  color                = #B0C4DE |
  image_name           =George_Berkeley_by_John_Smibert.jpg |
  image_caption        = George Berkeley (1685-1753) |
  nafn                 = George Berkeley |
  fæddur               = [[12. mars]] [[1685]] |
  látinn               = {{Dauðadagur og aldur|1753|1|14|1685|3|12}} |
  skóli_hefð           = [[Raunhyggja]], [[hughyggja]] |
  helstu_ritverk       = ''[[Ritgerð um lögmál mannlegrar þekkingar]]'', ''[[Þrjár samræður Viðars og Huga]]'' |
  helstu_viðfangsefni  = [[þekkingarfræði]], [[frumspeki]] |
  markverðar_kenningar = Að vera er að vera skynjaður (''esse est percipi'') |
  áhrifavaldar         = [[John Locke]] |
  hafði_áhrif_á        = [[David Hume]], [[Immanuel Kant]], [[Arthur Schopenhauer]] |
}}
'''George Berkeley''' ([[12. mars]] [[1685]] – [[14. janúar]] [[1753]]), einnig þekktur sem '''Berkeley biskup''', var áhrifamikill [[Írland|írskur]] [[heimspeki]]ngur, sem setti fram [[Hughyggja|hughyggjukenningu]], sem er ágætlega lýst með slagorðinu „''Esse est percipi''“ eða „að vera er að vera skynjaður“. Kenningin er í hnotskurn sú að það eina sem við getum þekkt séu skynjanir okkar og hugmyndir um hluti en ekki sértekningar á borð við „efni“. Berkeley samdi nokkur rit en frægust þeirra eru sennilega ''[[Ritgerð um lögmál mannlegrar þekkingar]]'' (''Treatise Concerning the Principles of Human Knowledge'') ([[1710]]) og ''Þrjár samræður Viðars og Huga'' (''Three Dialogues between Hylas and Philonous'') ([[1713]]) (nafn Philonous, sem er málsvari Berkeleys sjálfs, þýðir „sá sem elskar hugann“ en Hylas, sem er nefndur eftir [[forngríska]] orðinu fyrir efni (einkum við), er málsvari heimspeki [[John Locke|Johns Locke]]). Árið [[1734]] gaf Berkeley út ''Greinandann'' (''[[The Analyst]]''), sem var gagnrýni á undirstöður [[Vísindi|vísindanna]] og hafði mikil áhrif á þróun [[stærðfræði]]nnar.

Borgin [[Berkeley (borg)|Berkeley]] í [[Kalifornía|Kaliforníu]] er nefnd eftir honum.
 
== Helstu ritverk ==
* [[1709]] ''[[Ritgerð um nýja kenningu um sjónskynjun]]'' (''Essay towards a New Theory of Vision'')
* [[1710]] ''[[Ritgerð um lögmál mannlegrar þekkingar]]'' (''Treatise Concerning the Principles of Human Knowledge'')
* [[1713]] ''[[Þrjár samræður Viðars og Huga]]'' (''Three Dialogues between Hylas and Philonous'')
* [[1713]] ''[[Greinandinn]]'' (''The Analyst'')
* [[1734]] ''[[Alkifrón eða Mínútuspekingurinn]]'' (''Alciphron, or The Minute Philosopher'')

== Heimild ==
* {{wpheimild | tungumál = en | titill = George Berkeley | mánuðurskoðað = 4. apríl | árskoðað = 2006}}

== Tenglar ==
{{Wikisource|en:Author:George_Berkeley|George Berkeley}}
* {{SEP|berkeley|George Berkeley}}
* {{IEP|b/berkeley.htm|George Berkeley}}
* {{Vísindavefurinn|60885|Hver var George Berkeley og hvert var framlag hans til heimspekinnar?}}
* {{Vísindavefurinn|1725|Er veröldin bara hugsanir okkar og erum við bara hugsanir hvers annars?}}

{{Stubbur|heimspeki}}
{{fde|1685|1753|Berkeley, George}}

[[Flokkur:Breskir heimspekingar|Berkeley, George]]
[[Flokkur:Heimspekingar 18. aldar|Berkeley, George]]
[[Flokkur:Heimspekingar upplýsingartímabilsins|Berkeley, George]]
[[Flokkur:Hughyggjumenn|Berkeley, George]]
[[Flokkur:Írskir heimspekingar|Berkeley, George]]
[[Flokkur:Raunhyggjumenn|Berkeley, George]]