Skoða frumkóða fyrir Fagradalsfjall

{{aðgreiningartengill1|[[Fagradalsfjall á Brúaröræfum]]}}
{{Fjall}}


'''Fagradalsfjall''' er [[móberg]]sfjall á [[Reykjanesskagi|Reykjanesskaganum]] vestanverðum. Það er talið vera vestasti hluti [[Reykjanesfjallgarður|Reykjanesfjallgarðsins]], en vestan þess eru stök fell. Fagradalsfjall er aflangt frá austri til vesturs. Hæsti punkturinn er Langhóll; um 390 [[metri|metrar]] á hæð. Það hefur orðið til á [[ísöld]] við [[eldgos|gos]] undir [[jökull|jökli]] og er smá[[hraun]]lag á því ofanverðu, sem gefur til kynna að gosið hafi náð lítið eitt upp úr jöklinum. Fjallið flokkast því sem [[stapi]].

Þann 3. maí 1943 fórst herflugvél Bandaríkjahers á Fagradalsfjalli. Fjórtán manns létust en einn komst lífs af. Meðal hinna látnu var  [[Frank Maxwell Andrews]] en hann var afar háttsettur í bandarískra hernum og heimildir segja að hann hafi átt að stýra innrásinni í [[Normandí]] í [[Evrópa|Evrópu]]. Eftirmaður hans í hernum var [[Dwight D. Eisenhower|Eisenhower]] sem síðar varð forseti Bandaríkjanna. Flugvélin mun hafa ætlað að lenda á flugvellinum í [[Kaldaðarnes]]i.

Þann 19. mars 2021 [[Eldgosið við Fagradalsfjall 2021|hófst eldgos við fjallið]], nánar tiltekið í [[Geldingadalir|Geldingadölum]]. Stóð það í 6 mánuði. Gos tók sig aftur upp í [[Meradalir|Meradölum]] í ágúst 2022 og í júlí 2023 við [[Litli-Hrútur|Litla-Hrút]].

== Myndir ==
<gallery>
Mynd:Iceland road 427 Hraunsvik Festarfjall from south IMG 0169.JPG|Fagradalsfjall, loftmynd.
Mynd:FMA crash photo1.JPG|Bandarískir hermenn við flugvélabrakið 1943.
Mynd:Geldingadalagos2.jpg|Fólk í hlíðum Fagradalsfjalls að virða fyrir sér eldgosið í Geldingadölum í lok mars 2021.
</gallery>

== Tengt efni ==
* [[Eldgosið við Fagradalsfjall 2021]]
* [[Eldgosið í Meradölum 2022]]
* [[Eldgosið við Litla-Hrút 2023]]

== Heimildir ==
* {{wpheimild | tungumál = En | titill = Frank Maxwell Andrews | mánuðurskoðað = 17. ágúst | árskoðað = 2011}}
* {{Vísindavefurinn|65697|Hvað getið þið sagt mér um Fagradalsfjall?}}
* [https://ferlir.is/flugvelaflok-vid-fagradalsfjall-2/ Flugvélaflök við Fagradalsfjall (ferlir.is)]

[[Flokkur:Fjöll á Íslandi]]
[[Flokkur:Suðurnes]]