Bjarnarhöfn

Bjarnarhöfn er bær og kirkjustaður í Hraunsvík, vestan Stykkishólms á Snæfellsnesi. Hún var landnámsstaður Bjarnar austræna. Margir merkismenn hafa búið á Bjarnarhöfn í gegnum tíðina. Hjörleifur Gilsson bjó á Bjarnarhöfn um árið 1200. Hann var faðir Arons Hjörleifssonar, sem getið er um í Sturlunga sögu. Þar bjó einnig maður að nafni Marteinn Narfason. Hallgrímur Bachman læknir bjó þar frá 1773 til æviloka 1811. Hann varð fjórðungslæknir árið 1776. Hann hafði numið læknisfræði af Bjarna Pálssyni landlækni og einnig erlendis. Páll Melsted (1791 – 1861) var sýslumaður Snæfellinga 1849 – 1854 og bjó lengst af þeim tíma á Bjarnarhöfn.

Á eftir honum bjó þar Þorleifur Þorleifsson (1801 – 1877). Hann var læknir á Snæfellsnesi á öldinni sem leið. Þorleifur var smáskammtalæknir og varð héraðslæknir. Hann var gæddur miklum hæfileikum; hann þótti mjög heppinnn læknir, aflasæll formaður, mikil skytta og dugandi bóndi. En það allra merkilegasta í fari hans var þó fjarsýnisgáfan. Margar sögur fara af því hvernig hann gat nýtt sér þennan hæfileika sinn til lækninga, sagt var að hann gæti séð það á fólki hverjir áttu von og hverjir ekki. Þórir Bergsson (1885 – 1970) rithöfundur, sem réttu nafni hét Þorsteinn Jónsson, átti heima á Bjarnarhöfn ásamt foreldrum sínum 1905-1907.

Thor Jensen (1863–1947) var verslunarstjóri í Borgarnesi frá 1889 til 1894 og á Akranesi til 1899. Hann flutti síðar til Reykjavíkur 1901 og gerðist umsvifamikill útgerðar- og kaupmaður og stóð meðal annars að stofnun útgerðafélaga. Hann keypti Bjarnarhöfn og allt helsta nágrenni árið 1914. Thor rak þar mikið sauðfjárbú og lét reisa þar vönduð fjárhús fyrir 600 fjár sem enn standa. Árið 1921 seldi hann svo Sveini Jóni Einarssyni jörðina og keypti sjálfur jörðina að Korpúlfsstöðum og kom þar upp stæsta kúabúi á Íslandi. Árið 1932 keypti Bæring Elísson Bjarnarhöfnina og bjó þar myndarbúi ásamt Árþóru Friðriksdóttur konu sinni til ársins 1951 er hann seldi jörðina.

Árið 1951 keypti Bjarni Jónsson frá Bjarnarfirði á Ströndum jörðina og bjó þar ásamt konu sinni, Laufeyju Valgeirsdóttur, og átta börnum. Meðal barna þeirra eru Jón Bjarnason, fyrrum ráðherra, og Hildibrandur Bjarnason sem tók við búi á jörðinni. Bjarni flutti þangað með sér sexæringinn Síldina sem var smíðaður í Jökulfjörðum á síðari hluta 19. aldar, og notaði sem fiskibát og eyjabát, á hrognkelsa- og hákarlaveiðar. Síldin er talin elsti súðbyrðingur sem varðveist hefur á Íslandi. Bjarnarhöfn varð þekkt fyrir hákarlaveiðar og -verkun, og upp úr 1970 tóku ferðamenn að sækja þangað til að sjá og upplifa hefðbundna hákarlaverkun. Árið 2001 var sett upp hákarlasafn á jörðinni til að taka á móti ferðafólki.

Heimildir

• Þorsteinn Jósepsson, Steindór Steindórsson og Páll Líndal (1982). Landið þitt Ísland, A-G. Örn og Örlygur.
• Björn Hróarsson (1994). Á ferð um landið, Snæfellsnes. Mál og menning. ISBN 9979-3-0853-2.

  Þessi landafræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.