Pedro Sánchez

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Pedro Sánchez
Sánchez árið 2023.
Forsætisráðherra Spánar
Núverandi
Tók við embætti
2. júní 2018
ÞjóðhöfðingiFilippus 6.
ForveriMariano Rajoy
Persónulegar upplýsingar
Fæddur29. febrúar 1972 (1972-02-29) (52 ára)
Madríd, Spáni
StjórnmálaflokkurSpænski sósíalíski verkamannaflokkurinn
MakiMaría Begoña Gómez Fernández (g. 2006)
Börn2
HáskóliHáskólinn í Complutense í Madríd
Háskólinn í Brussel
Háskólinn í Navarra
Háskóli Camilo José Cela
StarfStjórnmálamaður
Undirskrift

Pedro Sánchez Pérez-Castejón er spænskur hagfræðingur og stjórnmálamaður sem er núverandi forsætisráðherra Spánar. Sánchez tók embætti 2. júní, 2018 þegar vantrausti var lýst á Mariano Rajoy þáverandi forsætisráðherra.

Hann hefur unnið sem aðstoðarmaður þingmanna á Evrópuþinginu, borgarfulltrúi í Madríd og aðalritari Spænska sósíalistaflokksins. Hann hefur jafnframt verið forseti Alþjóðasambands jafnaðarmanna frá árinu 2022. Sánchez er með doktorsgráðu í hagfræði og hefur kennt sem háskólaprófessor.

Sanchez talar frönsku og ensku reiprennandi. Hann er trúleysingi og ákvað að sverja ekki við biblíuna við embættistöku sína heldur við spænsku stjórnarskrána.

Forsætisráðherratíð[breyta | breyta frumkóða]

Sánchez stofnaði ríkisstjórn eftir að hafa leitt vantrauststillögu gegn hægristjórn Mariano Rajoy. Ríkisstjórn hans var minnihlutastjórn Spænska sósíalíska verkamannaflokksins sem naut stuðnings vinstriflokksins Við getum (spænska: Podemos) og katalónskra og baskneskra héraðsflokka.

Í júní árið 2018 samþykkti Sánchez að taka við um 629 flóttamönnum sem björgunarskipið Aquarius hafði bjargað undan strönd Líbíu. Flóttamönnunum hafði áður verið neitað um hæli á Ítalíu og á Möltu og höfðu þeir því verið á siglingu um Miðjarðarhafið á yfirtroðnu björgunarskipinu í um viku. Sánchez sagði það „[skyldu] okk­ar að koma í veg fyr­ir stór­slys og bjóða þessu fólki ör­ugga höfn, og verða þannig við okk­ar skyldu í mannúðar­mál­um“.[1]

Ríkisstjórn Sánchez viðraði snemma áætlanir um að láta flytja lík einræðisherrans Francisco Franco úr ríkisfjármögnuðu grafhýsi í Dal hinna föllnu.[2] Endurgreftrunin var framkvæmd þann 24. október árið 2019 þrátt fyrir andstöðu afkomenda og aðdáenda Francos.[3]

Í febrúar árið 2019 hafnaði spænska þingið fyrsta fjárlagafrumvarpi Sánchez. Sánchez neyddist því til að rjúfa þing og kalla til þingkosninga.[4] Kosningar voru haldnar þann 28. apríl og í þeim stórjók Sósíalistaflokkurinn fylgi sitt. Sósíalistar hlutu tæp þrjátíu prósent atkvæða og urðu stærsti flokkurinn á spænska þinginu.[5][6]

Þrátt fyrir kosningasigurinn tókst Sánchez ekki að afla sér nægs stuðnings á spænska þinginu til að mynda nýja ríkisstjórn. Þegar kosið var um ríkisstjórn á þinginu þann 25. júlí var Sánchez hafnað.[7] Þar sem Sánchez tókst ekki að semja um stofnun ríkisstjórnar var kallað til nýrra kosninga þann 17. september 2019.[8] Þegar nýjar kosningar voru haldnar þann 10. nóvember tapaði Sósíalistaflokkurinn þremur þingsætum en var áfram stærsti flokkurinn á þinginu.[9] Þann 7. janúar 2020 kaus spænska þingið með naumum meirihluta að styðja Sánchez áfram sem forsætisráðherra. Sánchez stofnaði minnihlutastjórn Sósíalíska verkamannaflokksins og Podemos, en þetta er fyrsta samsteypustjórn Spánar frá endurreisn lýðræðisins árið 1975.[10]

Sósíalistar lentu í öðru sæti á eftir Þjóðarflokknum í júlí 2023 en enginn flokkur náði meirihluta á þinginu.[11] Stjórnarkreppa ríkti næstu mánuði á Spáni en í nóvember gerði Sánchez samkomulag við flokk aðskilnaðarsinna í Katalóníu um að þeir myndu styðja áframhaldandi stjórn sósíalista. Sánchez náði fram samkomulaginu með því að lofa að veita leiðtogum katalónskra sjálfstæðissinna sem höfðu staðið að ólöglegri sjálfstæðisyfirlýsingu Katalóníu árið 2017 sakaruppgjöf.[12]

Heimild[breyta | breyta frumkóða]

Tilvísanir[breyta | breyta frumkóða]

  1. „Spán­verj­ar taka á móti flótta­fólki sem aðrir höfðu hafnað“. 17. júní 2018. Sótt 20. júní 2018.
  2. „Ætla sér að flytja líkamsleifar Franco úr Dal hinna föllnu“. Vísir. 19. júní 2018. Sótt 20. júní 2018.
  3. Bjarni Pétur Jónsson (24. október 2019). „Líkamsleifar Francos fluttar í óþökk afkomenda“. RÚV. Sótt 25. október 2019.
  4. „Sanchez boðar til kosninga á Spáni“. RÚV. 15. febrúar 2019. Sótt 28. apríl 2019.
  5. „Sanchez segir framtíðina hafa sigrað“. RÚV. 28. apríl 2019. Sótt 28. apríl 2019.
  6. „Sósíalistar langstærstir á Spáni“. Fréttablaðið. 28. apríl 2019. Sótt 28. apríl 2019.
  7. Þórgnýr Einar Albertsson (26. júlí 2019). „Vonbrigði fyrir Pedro Sánchez“. Fréttablaðið. Sótt 29. júlí 2019.
  8. Andri Eysteinsson (17. september 2019). „Boðað til nýrra kosninga á Spáni“. Vísir. Sótt 26. september 2019.
  9. Sylvia Hall (10. nóvember 2019). „Nýjar kosningar gerðu lítið til þess að höggva á hnútinn“. Vísir. Sótt 10. nóvember 2019.
  10. Ásgeir Tómasson (7. janúar 2020). „Lýstu yfir stuðningi við Pedro Sanchez“. RÚV. Sótt 7. janúar 2019.
  11. Heimir Már Pétursson (24. júlí 2023). „Stjórnarkreppa að loknum kosningum á Spáni“. Vísir. Sótt 9. nóvember 2023.
  12. „Spánn: Sósíalistar sitja áfram með stuðningi aðskilnaðarsinna“. Varðberg. 9. nóvember 2023. Sótt 9. nóvember 2023.


Fyrirrennari:
Mariano Rajoy
Forsætisráðherra Spánar
(2. júní 2018 –)
Eftirmaður:
Enn í embætti