Æsingsóráðsheilkenni
Æsingsóráðsheilkenni er meint sjúkdómsástand sem kemur fram þegar að aðili er að veita mikið viðnám eða mótspyrnu. Ef reynt er að leggja hömlur á viðkomandi aðila, til að mynda með handjárnum eða böndum, magnast ástandið svo líkamshiti hækkar sem getur endað með öndunarstoppi, hjartastoppi og í einhverjum tilvikum, dauða.[1]
Flestir læknar og læknasamtök, þar á meðal Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin, Bandaríska geðlækningafélagið og Bandaríska læknafélagið, viðurkenna ekki að æsingsóráðsheilkenni sé raunverulegt sjúkdómsástand.[2] Gagnrýnendur hugtakins halda því gjarnan fram að aðallega sé vísað til meints æsingsóráðsheilkennis til þess að útskýra dauðsföll af völdum lögregluofbeldis og þannig réttlæta óhóflega valdbeitingu lögreglumanna.[3][4]
Árið 2020 skrifaði hópur taugalækna grein fyrir Brookings-stofnunina um það hvernig löggæsla hefði misnotað læknisfræðihugtakið æsingsóráðsheilkenni til þess að réttlæta lögregluofbeldi og útskýra eftir á dauðsföll fólks í haldi lögreglu.[5]
Tilvísanir[breyta | breyta frumkóða]
- ↑ Sunna Karen Sigurþórsdóttir (3. ágúst 2017). „Æsingsóráðsheilkenni talið ein ástæða andlátsins“. Vísir. Sótt 5. maí 2021.
- ↑ Sullivan L. „Death by Excited Delirium: Diagnosis or Coverup?“. NPR. Afrit af uppruna á 2. mars 2007. Sótt 26. febrúar 2007. „You may not have heard of it, but police departments and medical examiners are using a new term to explain why some people suddenly die in police custody. It's a controversial diagnosis called excited delirium. But the question for many civil liberties groups is, does it really exist?“
- ↑ Truscott A (mars 2008). „A knee in the neck of excited delirium“. CMAJ. 178 (6): 669–70. doi:10.1503/cmaj.080210. PMC 2263095. PMID 18332375.
- ↑ Wetli CV, Fishbain DA (júlí 1985). „Cocaine-induced psychosis and sudden death in recreational cocaine users“. Journal of Forensic Sciences. 30 (3): 873–80. doi:10.1520/JFS11020J. PMID 4031813. Sótt 8. júní 2020.
- ↑ Joshua Budhu, Méabh O’Hare og Altaf Saadi Monday, How “excited delirium” is misused to justify police brutality, 10. ágúst 2020