Nesstofa
Nesstofa er safnahús á Seltjarnarnesi. Húsið var byggð á árunum 1761 til 1767 eftir teikningum Jacobs Fortling hirðhúsameistara. Í húsið var notað grágrýti fengið úr fálkahúsi konungs á Valhúsahæð. Á jarðhæð var apótek og húsakynni landlæknisembættisins en í risi voru íbúðarherbergi og yfir því var hanabjálkaloft. Húsið var í landi jarðarinnar Ness við Seltjörn.
Bjarni Pálsson sem var fyrsti landlæknirinn settist að í Nesi með fjölskyldu sína árið 1763 og bjó þar til dauðadags. Frá árinu 1772 skiptu landlæknir og apótekari með sér ábúðarréttindum í Nesi.
Konan á Nesi[breyta | breyta frumkóða]
Vesturhluti hússins var keyptur árið 1866 af Olafur Þórðarsson (1801-1876) sem flutti í Nesi. Dóttir hans Kristín Ólafsdóttir (1860-1945) erfði það og giftist Guðmundur Einarsson (1858-1906) sem átti fiskiskip.
Kristín Ólafsdóttir var "Konan á Nesi" sem Ásgrímur Jónsson (1876-1958) málaði mynd sem Halldór Laxness (1902-1998) sagði að væri eina góða málverkið sitt (hún sá um listamenn). á dekis, sem því málað af bænum og húsfreyju).
Nútímatími[breyta | breyta frumkóða]
Síðustu ábúendur í Nesi voru Ólöf Gunnsteinsdóttir (1910-1997) og Jóhann Ólafsson (1908-1989). Ólöf bjó í vesturhluta Nesstofu til ársins 1997 er hún lést en í eystri hluta hússins var lækningaminjasafns á níunda áratugnum. Árið 2009 lauk umfangsmiklum endurbótum á húsinu sem fóru fram á vegum Þjóðminjasafns Íslands og Húsafriðunarnefndar undir stjórn Þorsteins Gunnarssonar arkitekts. Við endurbæturnar var mikil áhersla lögð á að endurgera húsið í upphaflegri mynd og gera upprunalega bygginarhluta sýnilega á nýjan leik.
Nesstofa er á lista yfir friðuð hús á Íslandi.
Nesstofa er opin gestum yfir sumartímann og kynnir byggingarsögu hússins.[1] Fyrr á árum var það safn um lækningaminjar og sýndi ýmsa gripi.[2] Árið 2007 var lagst í að reisa nýtt hús Lækningaminjasafns Íslands við hliðina á Nesstofu, en ekki náðist að ljúka við það og var safnið lagt niður[3] og munirnir færðir í vörslu Þjóðminjasafns Íslands.[4]
Tenglar[breyta | breyta frumkóða]
- Bæklingur um Nesstofu Geymt 23 janúar 2013 í Wayback Machine
- Húsasafn Þjóðminjasafns Íslands.
Tilvísanir[breyta | breyta frumkóða]
- ↑ „Nesstofa | Menning og listir | Þjónusta | Seltjarnarnes kaupstaður | Nesstofa | Menning og listir | Þjónusta | Seltjarnarnesbær“. www.seltjarnarnes.is. Afrit af upprunalegu geymt þann 7. júlí 2020. Sótt 25. nóvember 2020.
- ↑ „Nesstofa“. www.mbl.is. Sótt 25. nóvember 2020.
- ↑ „Lækningaminjasafnið lagt niður“. RÚV. 14. janúar 2013. Sótt 25. nóvember 2020.
- ↑ https://rikisendurskodun.is/wp-content/uploads/2016/01/Laekningaminjasafn_Islands.pdf[óvirkur tengill]