Chimamanda Ngozi Adichie
Chimamanda Ngozi Adichie (fædd 15. september 1977) er nígerískur rithöfundur. Hún byrjaði snemma að lesa, um fjögurra ára, og var einungis 7 ára þegar hún byrjaði að skrifa sögur[1]. Chimamanda ólst upp í Nsukka í Nígeríu og er næst yngst af sex systkinum. Foreldrar hennar eru Grace Ifeoma og James Nwoye Adichie[2]. Á uppvaxtar árum Chimamanda störfuðu báðir foreldrar hennar við háskóla Nígeríu í Nsukka; faðir hennar sem kennari og móðir hennar sem ritari. Chimamanda byrjaði í læknis- og lyfjafræði við háskóla Nígeríu en hætti eftir eitt og hálft ár, þá 19 ára gömul, og fór til Bandaríkjanna. Þar fékk hún námsstyrk til háskólanáms í stjórnmálafræði og samskiptum við Eastern Connecticut ríkisháskólann. Þaðan útskrifaðist hún 2001 og tók síðan meistarnám í skapandi skrifum við Johns Hopkins háskólann í Baltimore. Árið 2008 lauk hún sinni annari meistaragráðu, þá í afrískum fræðum við Yale háskólann[2].
Ritverk
[breyta | breyta frumkóða]Chimamanda hefur gefið út þrjár skáldsögur og eitt smásagnasafn en auk þeirra hefur hún skrifað greinar í tímarit, komið fram á ýmsum ráðstefnum og viðtölum. Sögur hennar hafa verið þýddar á 30 tungumál[3]
Purple Hibiscus
[breyta | breyta frumkóða]Á lokaári sínu í Eastern Connecticut ríkisháskólanum byrjaði hún að skrifa sína fyrstu skáldsögu. Bókin, sem kallaðist Purple Hibiscus, kom út í október 2003[2] og segir frá hversdagslífi Nígerískrar fjölskyldu á tímum mikilla samfélagsbreytinga í kjölfar valdaráns hersins[4].
Bókin hefur unnið til þriggja verðlauna:
- Hurston/Wright Legacy verðlaunin 2004 fyrir bestu frumraun í flokki skáldverka.
- Comonwealth Writer's verðlaunin 2005 fyrir bestu fyrstu bók í flokki Afríku.
- Commonwealth Writer's verðlaunin 2005 fyrir bestu fyrstu bók í almennum flokki [5].
Half of a Yellow Sun
[breyta | breyta frumkóða]Önnur skáldsaga Chimamanda, Half of a Yellow Sun, kom út árið 2006[2]. Sagan fylgir lífi vel stæðra tvíburasystra og lífi fátæks drengs og hvernig líf þeirra þriggja fléttast saman í Biafrastríðinu[6].
Half of a Yellow Sun hefur unnið til fjögurra verðlauna:
- Anisfield-Wolf bókaverðlaunin 2007 í flokki skáldsagna.
- Pen 'Beyond Margins' verðlaunin 2007.
- Orange Broadband verðlaunin í flokki skáldsagna.
- Baileys Women's Prize for Fiction, "Best of the Best"[7].
- Besta bók ársins, valin af People and Black Issues Book Review[3].
The Thing around Your Neck
[breyta | breyta frumkóða]Árið 2009 kom út smásagnasafnið The Thing around Your neck[2]. Sögur bókarinnar eru alls tólf og fjalla allar á einn eða annan hátt um árekstur ólíkra hópa og menningarheima. [8]
Americanah
[breyta | breyta frumkóða]Í kjölfar rannsóknarstyrks sem Chimamanda fékk frá Harvard háskólanum gat hún lokið við þriðju skáldsögu sína, Americanah, sem kom út árið 2013[2]. Í Americanah er sögð saga nígerískrar stúlku sem flytur til Bandaríkjanna í leit að betra lífi og saga vinar hennar sem varð eftir í Nígeríu[9].
Americanah hefur fengið eftirfarandi verðlaun og viðurkenningar:
- Chicago Tribune Heartland verðlaunin 2013, í flokki skáldsagna.
- National Book Critics Circle verðlaunin 2013 í flokki skáldsagna.
- Komst á lista New York Times Book Review yfir tíu bestu bækur ársins 2013.
- Komst á lista BBC yfir tíu bestu bækur ársins 2013[5].
Önnur verk
[breyta | breyta frumkóða]Árið 1997 gaf Chimamanda út ljóðasafnið Decisions og ári síðar, 1998, var handrit hennar For Love of Biafra útgefið[10]
TedTalks
[breyta | breyta frumkóða]Chimamanda hefur komið fram á tveimur TedX ráðstefnum. Í október 2009 hélt hún ræðu sem hún kallar The Danger of a Single Story sem fjallaði um mikilvægi þess að fá að heyra raddir og sögur frá mörgum sjónarhornum[1]. Í apríl fjórum árum seinna, 2013, kom hún aftur fram og hélt ræðuna We Should All be Feminists þar sem hún ræðir um kvennréttindi[11].
Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóða]- ↑ 1,0 1,1 https://www.ted.com/speakers/chimamanda_ngozi_adichie sótt 22. janúar 2016
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 http://www.l3.ulg.ac.be/adichie/cnabio.html sótt 22. janúar 2016
- ↑ 3,0 3,1 http://chimamanda.com/about-chimamanda Geymt 26 janúar 2016 í Wayback Machine sótt 22. janúar 2016
- ↑ http://www.goodreads.com/book/show/8578668-purple-hisbiscus sótt 22. janúar 2016
- ↑ 5,0 5,1 http://www.l3.ulg.ac.be/adichie/cnaawards.html sótt 22. janúar 2016
- ↑ http://www.goodreads.com/book/show/18749.Half_of_a_Yellow_Sun sótt 22. janúar 2016
- ↑ http://www.l3.ulg.ac.be/adichie/cnaawards.html sótt 22. janúar 2016
- ↑ http://chimamanda.com/books/the-thing-around-your-neck sótt 25. janúar 2016
- ↑ http://www.goodreads.com/book/show/15796700-americanah sótt 22. janúar 2016
- ↑ http://www.l3.ulg.ac.be/adichie/cnaprim.html sótt 22. janúar 2016
- ↑ http://tedxtalks.ted.com/video/We-should-all-be-feminists-Chim;search%3Achimamanda sótt 22. janúar 2016