James Clerk Maxwell

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
James Clerk Maxwell

James Clerk Maxwell (13. júní 18315. nóvember 1879) var skoskur stærðfræðingur og eðlisfræðingur. Hann er þekktastur fyrir að hafa sameinað raf- og segulkraftana í safn fjögurra jafna sem saman kallast jöfnur Maxwells. Einnig er hann frægur fyrir að hafa komið með tölfræðilega lýsingu á kvikfræðilegri hegðun atóma í formi Maxwelldreifingarinnar.

Uppgötvanir Maxwells höfðu mikil áhrif á nútímaeðlisfræði og lögðu til dæmis grundvöllinn að sértæku afstæðiskenningunni og skammtafræðinni. Maxwell er einnig þekktur fyrir að hafa tekið fyrstu litljósmyndina árið 1861.

Nánast allur ferill Maxwell var við Cambridge-háskóla, þar sem hann byggði rannsóknir sínar oftar en ekki á miklum stærðfræðihæfileikum, sérstaklega á sviði rúmfræði og algebru. Með þessa kunnáttu að vopni gat Maxwell sýnt fram á að raf- og segulsvið ferðast um rúmið í formi bylgna á föstum hraða ljóssins. Loks árið 1861 birti Maxwell grein í fjórum hlutum í tímaritinu Philosophical Magazine sem nefndist On Physical Lines of Force, þar sem í fyrsta skipti kom fram sú kenning að ljós sé bylgjuhreyfing í sama miðli og er orsökin fyrir rafmagni og segulmagni.

Maxwell er álitinn af mörgum - sérstaklega innan eðlisfræðinnar - vera sá vísindamaður 19. aldar sem mest áhrif hafði á 20. aldar eðlisfræði. Framlög hans til eðlisfræðinnar eru af mörgum talin mega setja til jafns við framlög Newtons og Einsteins. Árið 1931 á aldarafmæli Maxwells lýsti Albert Einstein verkum Maxwells sem „þeim mikilvægustu og þeim sem mestan ávöxt hafa borið síðan Newton var uppi“.

Tenglar[breyta | breyta frumkóða]

  • „Hver var James Clerk Maxwell og hvert var framlag hans til vísindanna?“. Vísindavefurinn.