Norðurmýri
64°08′21″N 21°55′06″V / 64.13917°N 21.91833°V
Norðurmýri er hverfi í Reykjavík sem markast af Snorrabraut í vestri, Miklubraut í suðri og Rauðarárstíg í austri. Norðurmörk hverfisins eru ýmist talin miðast við Njálsgötu, Grettisgötu eða Laugaveg. Það fer þannig eftir því hvernig hverfið er skilgreint hvort Austurbæjarbíó telst vera í Norðurmýri eða ekki. Hverfið dregur nafn sitt af mýrlendi sem var milli Skólavörðuholts og Rauðarárholts. Nyrsti hluti Norðurmýrarinnar, ofan Hverfisgötu og fram að sjó nefndist Elsumýri. Syðsti og austasti hlutinn liggur að Klambratúni. Í dag er stundum litið á Norðurmýri sem hluta af Hlíðum, þó að Norðurmýri sé eldri.
Samkvæmt fyrstu tillögum að bæjarskipulagi Reykjavíkur frá 1927 var gert ráð fyrir að járnbrautarstöð risi í Norðurmýri. Horfið var frá því ráði og á ofanverðum fjórða áratugnum hófst þar bygging íbúðahverfis.
Götur[edit | edit source]
| Nafn götu | Fjöldi húsa | Uppruni nafns |
|---|---|---|
| Auðarstræti | 10 | Auður Djúpúðga - Laxdæla |
| Bollagata | 13 | Bolli Þorleiksson - Laxdæla |
| Guðrúnargata | 10 | Guðrún Ósvífursdóttir - Laxdæla |
| Gunnarsbraut | 17 | Gunnar Hámundarson - Njála |
| Hrefnugata | 10 | Hrefna Ásgeirsdóttir - Laxdæla |
| Karlagata | 23 | Karli - Landnáma |
| Kjartansgata | 10 | Kjartan Ólafsson - Laxdæla |
| Mánagata | 26 | Þorkell máni - Landnáma |
| Skarphéðinsgata | 9 | Skarphéðinn Njálsson - Njála |
| Skeggjagata | 21 | Þórður Skeggi - Landnáma |
| Vífilsgata | 23 | Vífill - Landnáma |
| Nafn götu | Fljöldi húsa innan Norðurmýrar | Uppruni nafns |
|---|---|---|
| Flókagata | 17 | Hrafna-Flóki - Landnáma |
| Njálsgata | 12 | Njáll Þorgeirsson - Njála |
| Grettisgata | 0 / 5* | Grettir Ásmundarson** |
| Rauðarárstígur | 12 / 13* | Rauðará - Örnefni |
| Snorrabraut | 14 / 15* | Snorri Goði - Laxdæla*** |
*Tala er margbreytileg eftir því hvort Norðurmýri er afmörkuð af Njálsgötu eða Grettisgötu.
**Grettir Ásmundarson kemur helst fram í Grettis-sögu en einnig í Laxdælu og Landnámu.
***Snorri Goði kemur fram í Laxdælu, Brennu-Njáls sögu og Landnámu.
Byggð[edit | edit source]
Norðurmýrin er íbúðahverfi og flest húsin þar eru frá fjórða áratugnum. Flest húsin eru tveggja eða þriggja hæða steinuð fjölbýlishús með görðum sunnan megin við húsin og steyptum garðveggjum. Við Rauðarárstíg og Njálsgötu er nánast samfelld tveggja hæða húsalengja. Hægt er að sjá greinileg merki um sig jarðvegarins sem stafar af þornun mýrarinnar á því hvernig garðar hafa sigið niður fyrir gangstéttar og garðveggi.
Í bókmenntum og kvikmyndum[edit | edit source]
Í æskuminningabókinni Sól í Norðurmýri eftir Þórunni Valdimarsdóttur og Magnús Þór Jónsson (Megas) er lýst uppvexti ungs drengs í hverfinu.
Norðurmýrin er sögusvið spennusögunnar Mýrin eftir Arnald Indriðason. Samnefnd kvikmynd Baltasars Kormáks frá 2006 sem gerð var eftir sögunni var tekin í hverfinu.
Mörg atriði í Bíódögum Friðriks Þórs Friðrikssonar voru tekin upp í Norðurmýri.
Mikill hluti Löggulífs eftir Þráin Bertelsson var tekinn upp í Norðurmýri.