Próf Turings

Próf Turings: Spyrillinn (C) þarf að ákveða hvor viðmælandinn A eða B er tölva á grundvelli skrifaðra svara við spurningum hans.

Próf Turings eða Turing-próf er próf til að sannreyna hvort tölva getur sýnt greind við ákveðnar aðstæður. Hugmyndin kom fyrst fram í grein Alan Turing, „Computing machinery and intelligence“, sem kom út árið 1950 í tímaritinu Mind. Prófið gengur út á að leika hermileik þar sem spyrill leggur spurningar fyrir mann og tölvu sem er forrituð þannig að hún þykist vera maður. Spyrillinn á síðan að álykta út frá svörum viðmælendanna hvor þeirra er tölva. Turing vildi meina að ef tölvu tækist að herma svo vel eftir manni að spyrillinn léti blekkjast þá væri það nægjanleg sönnun þess að hún hugsaði. Til þess að komast í gegnum prófið þyrfti tölvan að geta beitt tungumálinu, rökvísi, þekkingu og vera fær um nám.

Turing færir rök fyrir því í greininni að slíkt sé einungis spurning um verkfræði og forritun og að í náinni framtíð verði til tölvur sem geti staðist prófið. Margir hafa dregið þessa ályktun í efa. Fræg andsvör við þessu eru meðal annars þrautin kínverska herbergið sem John Searle setti fram 1980.

Engin tölva hefur staðist próf Turings enn, svo vitað sé. Spjallhermar á borð við ELIZA hafa getað blekkt viðmælendur sína og látið þá halda að þeir væru að tala við manneskju í stuttan tíma, en á því er sá reginmunur að viðmælandinn vissi ekki af þeim möguleika að hann væri að tala við tölvu fremur en mann, en spyrillinn í prófi Turings veit að annar viðmælendanna er tölva.

Tenglar

• Stanford Encyclopedia of Philosophy: „The Turing Test“

Heimildir

• Alan Turing. „Computing machinery and intelligence“. Sótt 19. september 2008.
• „Hvað er Turing-próf? - Myndband“. Vísindavefurinn.