Reykholt (Borgarfirði)

Séð heim að Reykholti úr vestri,
Búrfell fyrir miðri mynd og Rauðsgil til hægri við það, Ok (frekar ógreinlegt) í fjarska til hægri.

Reykholt er skólasetur, kirkjustaður, prestsetur og gamalt höfuðból í Reykholtsdal í Borgarbyggð á Vesturlandi.

Í Reykholti er enn fremur rekið Fosshótel í heimavist skólans á sumrin og þar er einnig rekin Snorrastofa, sem er miðstöð rannsókna í miðaldafræðum. Í Reykholti er Snorralaug, ein elsta heita laug á landinu, sem kennd er við Snorra Sturluson (1178) er þar bjó frá 1206 þar til hann var drepinn þar árið 1241. Snorri mun vera grafinn í Sturlungareit svokölluðum í Reykholtskirkjugarði og er Reykholt með merkari sögustöðum á landinu. Stytta er af Snorra Sturlusyni á hlaðinu fyrir framan skólabyggingu héraðsskólans. Hún er gerð af Gustav Vigeland og gefin þangað af Ólafi, þáverandi krónprins og síðar konungi Norðmanna árið 1947.

Héraðsskóli var reistur í Reykholti 1931 og ber aðalbygging hans fagurt vitni um handverk arkitekts hennar, Guðjóns Samúelssonar. Þar eru einnig tvær kirkjur og er sú eldri reist á árunum 1886-1887. Jarðhiti er mikill í Reykholti og er hann notaður til upphitunnar gróðurhúsa, sundlaugar og annarra bygginga á staðnum. Tveir hverir eru þar helstir, Skrifla og Dynkur. Var vatni veitt í Snorralaug úr Skriflu eftir um 120 m löngum stokki og er baðlauga í Reykholti oft getið í gömlum heimildum. Snorralaug er með elstu mannvirkjum sem varðveist hafa hér á landi. Frá lauginn lágu jarðgöng til bæjarhúsa Snorra og hafa þau verið grafin upp að hluta.

Það hefur farið fram mikill uppgröftur og fornleifarannsókn við Reykholtskirkju á fyrsta tug 21. aldar. Guðrún Sveinbjarnardóttir hefur ásamt nokkrum meðhöfundum skrifað árlegar framvinduskýrslur, sem Þjóðminjasafnið hefur gefið út.

Myndir

Myndirnar eru sóttar á síður sænsku og þýsku Wikipediu um Reykholt í Borgarbyggð.

• 

  Bærinn í Reykholti um 1900

• 

  Gamla kirkjan í Reykholti reist 1886-1887.

• 

  Inni í gömlu kirkjunni.

• 

  Nýja kirkjan (vígð 1996) t.v. og gamla kirkjan (1887) t.h.

• 

  Snorralaug.

• 

  Fornleifagröftur í stæði elstu kirkjunnar árið 2006.

• 

  Stytta af Snorra Sturlusyni

• 

  Árhver í Reykjadalsá.

• 

  Deildartunguhver .

Heimildir

• „Vesturland.is - Afþreying og staðir“. Sótt 29. júlí 2010.
• Þorsteinn Jósepsson, Steindór Steindórsson og Páll Líndal (1982). Landið þitt Ísland, L-R. Örn og Örlygur.
• Björn Hróarsson (1994). Á ferð um landið, Borgarfjörður og Mýrar. Mál og menning. ISBN 9979-3-0657-2.
• Björk Ingimundardóttir og fleiri. „Reykholtskirkja“. Friðaðar kirkjur í Borgarfjarðarprófastsdæmi. Þjóðminjasafn Íslands og fleiri, 2009: . .

Tengt efni

• Snorri Sturluson
• Snorralaug í Reykholti
• Fornminjar í Reykholti

Tenglar

• Þáttur úr sögu Reykholts; Kristleifur Þorsteinsson, Viðar janúar 1942, bls. 15–25.
• Frá Reykholtsprestum; Kristleifur Þorsteinsson, Prestafélagsritið janúar 1928, bls. 107–121.
• Messugjörð í Reykholtskirkju fyrir 70 árum; Kristleifur Þorsteinsson, Kirkjuritið desember 1944, bls. 268–286.
• Legsteinar í Reykholtskirkjugarði; Þór Magnússon, Árbók Hins íslenska fornleifafélags janúar–júní 1963, bls. 65–84.
• Gert við Snorralaug; Þorkell Grímsson, Árbók hins íslenska fornleifafélags janúar 1960, bls. 19–47.

  Þessi Íslandsgrein sem tengist landafræði er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.