Raðstaða (stjörnufræði)

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Okstaða þriggja reikistjarna séð frá La Silla í Chile—Júpíter (efst), Venus (neðri t.v.) og Merkúr (neðri t.h.).[1]

Í stjörnufræði er raðstaða eða okstaða skilgreind sem (yfirleitt) bein lína þriggja eða fleiri himinhnatta[2].

Enska heiti hugtakið syzygy er dregið úr Forngríska orðinu σύζυγος suzugos, sem þýðir "tengt saman með oki" (e. yoked together). 

Þverganga Merkúr fyrir sólu, séð frá jeppaflygildinu Forvitni á Mars (3. júní, 2014).[3]

Yfirlit[breyta | breyta frumkóða]

Hugtakið vísar oft til sólarinnar, jarðarinnar, og þriðja hluts—annaðhvort tunglsins eða plánetu—sem er í samstöðu eða gagnstöðu við sólina og jörðu. Dæmi um raðstöður eru sólmyrkvar, tunglmyrkvar, þvergöngur og stjörnumyrkvar. Hugtakið vísar oft sérstaklega til þess þegar sólin og tunglið eru í samstöðu (nýtt tungl) eða gagnstöðu (fullt tungl).[4]

Þann 3. júní 2014 tókst jeppaflygildinu Forvitni að ljósmynda þvergöngu Merkúr fyrir Sólu, sem markaði fyrsta skipti sem þverganga plánetu hefur sést utan jarðar.

Tilvísanir[breyta | breyta frumkóða]

  1. ESO Picture of the Week. {{cite news}}: |title= vantar (hjálp)
  2. http://asa.hmnao.com/AsA/SecM/Glossary.html#syzygy. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  3. http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?release=2014-183. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  4. http://accessscience.com/content/Syzygy/757218. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)