Alþjóðlega hljóðstafrófið

Alþjóðlega hljóðstafrófið eða Alþjóðlega hljóðritunarstafrófið (enska: International Phonetic Alphabet, skammstafað IPA) er sérstakt stafróf sem er sérstaklega hannað til að lýsa öllum hljóðum mannlegs máls til hljóðritunar. Það var að frumkvæði Alþjóðlega hljóðfræðifélagsins (e. International Phonetic Association) árið 1886 sem málvísindamenn hófu að þróa samræmt hljóðritunarstafróf. Nú til dags nýtist það málvísindamönnum, talmeinafræðingum, söngvurum og leikurum svo fátt eitt sé nefnt.

Með Alþjóðlega hljóðstafrófinu er leitast við að lýsa áþreifanlegum eiginleikum mælts máls, þá hljóðönum, hljómfalli og greina það niður í orð og atkvæði. Því eru þó takmörk sett þegar kemur að smæstu smáatriðum, en reynt hefur verið að auka á notagildi þess með viðbótartáknum.

Þau grunntákn sem stuðst er við í Alþjóðlega hljóðstafrófinu eru stafir og sérmerki (e. diacritics). Hægt er að hljóðrita af mismikilli nákvæmni með notkun téðra sérmerkja og eru þau í stöðugri þróun. Alþjóðlega hljóðfræðifélagið bætir, fjarlægir og breytir stöfum eftir því sem þörf er á. Núorðið eru stafirnir alls 107, sérmerkin 52 og hljómfallstákn fjögur í stafrófinu.

Sérhljóð

	Frammælt	'	Miðmælt	'	Uppmælt
Nálæg	i • y ɨ • ʉ ɯ • u ɪ • ʏ • ʊ e • ø ɘ • ɵ ɤ • o ə ɛ • œ ɜ • ɞ ʌ • ɔ æ ɐ a • ɶ ɑ • ɒ
Nær-nálæg
Hálfnálæg
Miðlæg
Hálffjarlæg
Nær-fjarlæg
Fjarlæg

Tengt efni

• interactive manner and place of articulation - samhljóðar staðir, nöfn og IPA