„Járnöld“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Thvj (spjall | framlög)
Tek aftur breytingu 970608 frá 88.149.11.2 (spjall)
Lína 1: Lína 1:
[[Mynd:Denmark-reconstructed iron age house.jpg|thumb|right|Endurgert járnaldarhús í járnaldarþorpinu í [[Óðinsvé]]um í [[Danmörk]]u.]]
[[Mynd:Denmark-reconstructed iron age house.jpg|thumb|right|Endurgert járnaldarhús í járnaldarþorpinu í [[Óðinsvé]]um í [[Danmörk]]u.]]
'''Járnöld''' er síðasta tímabilið í [[þriggja alda kerfið|þriggja alda kerfinu]] til að flokka [[forsögulegur tími|forsöguleg]] samfélög og kemur þannig á eftir [[steinöld]] og [[bronsöld]]. Nafnið vísar til þróunar í [[málmvinnsla|málmvinnslutækni]] þegar [[maðurinn|menn]] fundu upp [[tækni]] til að bræða [[járn]] sem hefur mun hærra [[bræðslumark]] en [[kopar]]. Venjulega er járnöld talin hefjast á [[12. öldin f.Kr.|12. öld f.Kr.]] í [[Austurlönd nær|Austurlöndum nær]], [[Indland]]i og [[Grikkland hið forna|Grikklandi hinu forna]] en hún hófst mun síðar í [[Mið-Evrópa|Mið-]] og [[Norður-Evrópa|Norður-Evrópu]] eða á [[8. öldin f.Kr.|8.]] og [[6. öldin f.Kr.|6. öld f.Kr.]] Járnöld lauk við upphaf [[sögulegur tími|sögulegs tíma]] þegar [[fornöld]]in hófst í Grikklandi um [[776 f.Kr.]] eða við [[stofnun Rómar]] [[753 f.Kr.]]. járnöld var einnig talin vera ein af mestu uppgötvunum mannkynsins. bræðslumark þetta er um 1800 gráður á celcius kvarða.
'''Járnöld''' er síðasta tímabilið í [[þriggja alda kerfið|þriggja alda kerfinu]] til að flokka [[forsögulegur tími|forsöguleg]] samfélög og kemur þannig á eftir [[steinöld]] og [[bronsöld]]. Nafnið vísar til þróunar í [[málmvinnsla|málmvinnslutækni]] þegar [[maðurinn|menn]] fundu upp [[tækni]] til að bræða [[járn]] sem hefur mun hærra [[bræðslumark]] en [[kopar]]. Venjulega er járnöld talin hefjast á [[12. öldin f.Kr.|12. öld f.Kr.]] í [[Austurlönd nær|Austurlöndum nær]], [[Indland]]i og [[Grikkland hið forna|Grikklandi hinu forna]] en hún hófst mun síðar í [[Mið-Evrópa|Mið-]] og [[Norður-Evrópa|Norður-Evrópu]] eða á [[8. öldin f.Kr.|8.]] og [[6. öldin f.Kr.|6. öld f.Kr.]] Járnöld lauk við upphaf [[sögulegur tími|sögulegs tíma]] þegar [[fornöld]]in hófst í Grikklandi um [[776 f.Kr.]] eða við [[stofnun Rómar]] [[753 f.Kr.]]
og ég át banana


Á [[Norðurlönd]]unum er járnöldin talin ná frá [[5. öldin f.Kr.|5. öld f.Kr.]] til upphafs [[víkingaöld|víkingaaldar]] um miðja [[8. öldin|8. öld]] e.Kr.
Á [[Norðurlönd]]unum er járnöldin talin ná frá [[5. öldin f.Kr.|5. öld f.Kr.]] til upphafs [[víkingaöld|víkingaaldar]] um miðja [[8. öldin|8. öld]] e.Kr.

Útgáfa síðunnar 28. nóvember 2010 kl. 17:28

Endurgert járnaldarhús í járnaldarþorpinu í Óðinsvéum í Danmörku.

Járnöld er síðasta tímabilið í þriggja alda kerfinu til að flokka forsöguleg samfélög og kemur þannig á eftir steinöld og bronsöld. Nafnið vísar til þróunar í málmvinnslutækni þegar menn fundu upp tækni til að bræða járn sem hefur mun hærra bræðslumark en kopar. Venjulega er járnöld talin hefjast á 12. öld f.Kr. í Austurlöndum nær, Indlandi og Grikklandi hinu forna en hún hófst mun síðar í Mið- og Norður-Evrópu eða á 8. og 6. öld f.Kr. Járnöld lauk við upphaf sögulegs tíma þegar fornöldin hófst í Grikklandi um 776 f.Kr. eða við stofnun Rómar 753 f.Kr.

Á Norðurlöndunum er járnöldin talin ná frá 5. öld f.Kr. til upphafs víkingaaldar um miðja 8. öld e.Kr.

Tækni til að vinna járn var óþekkt í Ameríku og Ástralasíu þar til þessi svæði komust í kynni við Evrópubúa á landafundatímabilinu. Þar var því aldrei um neina járnöld að ræða.

  Þessi sögugrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.