„Teboðið í Boston“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
Tæmdi síðuna |
||
Lína 1: | Lína 1: | ||
Þann 16. desember 1773 safnaðist saman hópur frelsisbaráttumanna við höfnina í [[Boston]], [[Massachusetts]], til þess að mótmæla skattheimtu Breta á nýlendur sínar í [[Norður-Ameríku]]. Úr varð að skipsförmum af bresku te var hent í höfnina. Þessi atburður sem síðar hefur verið nefndur '''The Boston Tea Party''' hefur verið talinn mikilvægur vendipunktur í [[frelsisbaráttu Bandaríkjanna]]. |
|||
=== Sögulegur aðdragandi === |
|||
Frá árinu 1607 hafði [[Norður-Ameríku]] verið skipt í 13 nýlendur [[breska heimsveldisins]]. Í kjölfar stríðsreksturs [[Bretlands í [[Sjö ára stríðinu (1756-1763)]] voru [[Bretar]] orðnir skuldsettir og í fyrsta sinn sáu þeir sig knúna til þess að leggja skattaálögur á nýlendur sínar í Ameríku. Hinar nýju skattheimtur urðu til þess að spenna myndaðist í samskiptum heimsveldisins og nýlendanna og hin víðfræga krafa [["No taxation without representation"]] varð slagorð frelsisbaráttumanna sem börðust fyrir því að eiga fulltrúa á breska þinginu til þess að geta haft áhrif á málefni á borð við skattheimtu heimsveldisins. Töldu þeir að þar sem þeir höfðu ekki eigin fulltrúa á breska þinginu, væri verið að brjóta gegn stjórnarskrárbundnum rétti þeirra sem nýlendubúa breska heimsveldisins. [[Bretar]] létu ekki undan kröfum nýlendubúa; árið 1765 lagði breska þingið álögur á prentaðar vörur með [[The Stamp Act]]. Tveimur árum síðar var svo lagt á [[The Townshend Act]], skattalöggjöf sem ætlað var tryggja rétt Breta til þess að leggja skatta á nýlendur þeirra í Ameríku. Frelsissinnar mótmæltu þessum skattalöggjöfum og í [[Boston]], árið 1770, brutust út átök ([[The Boston Massacre]]), milli breska hersins og nýlendubúa, en þar létu fimm borgarar lífið . Um svipað leiti fjallaði [[breska þingið]] um löggjöfina, þar sem ákveðið var að hverfa frá mörgum af fyrirhuguðum skattaálögum, að undanskildu ákvæði um skattheimtu á te, [[The Tea Act]]. |
|||
=== Uppreisn gegn skattheimtu === |
|||
Með skattalöggjöfinni á te var [[Austur-Indíafélaginu]] (e. [[East India Company]]) í raun gefið einokunarleyfi á teverslun milli Bretlands og nýlendanna. Með nýju fyrirkomulagi var útvöldum umboðsmönnum í [[nýlendum Breta í Ameríku]] veitt leyfi til að versla með te. Þrátt fyrir að löggjöfin sjálf fæli í sér lækkun á teverði, þá fólst í henni einokunarverslunarákvæði sem nýlendubúar Ameríku töldu að Bretar gætu yfirfært á aðra verslunarvöru, seinna meir. Aukin heldur litu nýlendubúar svo á að með því að greiða þessa skatta væru þeir að samþykkja rétt Breta til þess að leggja skatta á nýlendubúa sína, án þess að þeir hefðu fulltrúa á breska þinginu. |
|||
Í öllum nýlendum Ameríku, nema [[Massachusetts]], voru umboðsmenn tesölu þvingaðir af frelsisbaráttumönnum, til að senda á brott skipsfarma af te, en í Boston veittu umboðsmenn viðnám og neituðu að vísa skipum úr höfn. [[Samuel Adams]], leiðtogi hóps frelsisbaráttumanna er kölluðu sig [[Syni frelsisins]] (e. [[Sons of Liberty]]), kallaði saman fjöldafund, þar sem hann kynnti úrlausn á málinu, sem fólst í því að hvetja skipstjóra kaupskipana til að hverfa á brott, þar sem ekki yrðu greidd aðflutningsgjöld að kröfu breskra stjórnvalda. Á sama tíma gættu menn skipanna, til þess að koma í veg fyrir að teinu væri skipað í land. Þar sem umboðsmennirnir létu ekki undan kröfum nýlendbúa, gripu uppreisnarmenn til þess ráðs að dulbúast sem innfæddir og ráðast um borð í kaupskipin þar sem þeir hentu svo tefarminum í höfnina. |
|||
=== Eftirmálar === |
|||
'''The Boston Tea Party''' atburðirnir vöktu hörð viðbrögð breskra stjórnvalda, sem leiddi til þess að breska þingið samþykkti ný lög,[[ The Intolerable Acts]] . Margir nýlendubúar litu á þessi lög sem gerræðisleg brot á réttindum þeirra og árið 1774 fór fram í [[Philadelphiu]] fundurinn [[First Continental Congress]] til þess að skipuleggja mótmæli. Áframhaldandi spenna milli [[Bretlands]] og nýlendubúa Ameríku stigmagnaðist hratt og árið 1775 braust út [[frelsistríð Bandaríkjanna]] sem leiddi að lokum til stofnunar hinna sjálfstæðu Bandaríkja. |