„Líparít“: Munur á milli breytinga
m robot Bæti við: ar:ريوليت |
m robot Bæti við: uk:Ріоліт |
||
Lína 44: | Lína 44: | ||
[[sr:Риолит]] |
[[sr:Риолит]] |
||
[[sv:Ryolit]] |
[[sv:Ryolit]] |
||
[[uk:Ріоліт]] |
|||
[[zh:流紋岩]] |
[[zh:流紋岩]] |
Útgáfa síðunnar 6. febrúar 2010 kl. 17:36
Líparít eða ljósgrýti eða rhýólít er súrt gosberg. Gosberg er berg sem myndast hefur í eldgosi og storknað hratt og að það sé súrt merkir að hlutfall kísils í berginu sé hærra en 65% af þunga. Í basísku bergi eins og basalti og blágrýti er minna en 52% kísill og í ísúru bergi eins og andesít og íslandit er hlutfall kísils 52-65%.
Ef líparít storknar hægt í iðrum jarðar myndast grófkristallað granít, í grunnum innskotum fínkristallað granófýr. Við snögga kælingu í vatni myndast ekki kristallar og þá storknar bergkvikan eins og gler og myndar hrafntinnu.
Líparít á Íslandi
Líparít þekur um 2% af yfirborði Íslands og er Torfajökulssvæðið í Friðlandi að fjallabaki stærsta líparítsvæði landsins. Við snögga kólnun myndar kvikan svart og gljáandi gler, en annars er líparít venjulega grátt, gult, bleikt eða grænt á lit. Litadýrðin stafar af jarðhitaummyndun.
Heimild
„Hvað er líparít?“. Vísindavefurinn.
Tegundir
storkubergs
| |||
---|---|---|---|
Tegund | Basískt < 52% SiO2 | Ísúrt 52-65% SiO2 | Súrt >65% SiO2 |
Gosberg: | Basalt | Andesít • Íslandít | Ríólít |
Gangberg: | Dólerít | Granófýr | |
Djúpberg: | Gabbró | Díórít | Granít |