„Vasilíj Sjúiskíj“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Xqbot (spjall | framlög)
m robot Bæti við: cs:Vasilij IV. Ivanovič Šujskij; kosmetiske endringer
RedBot (spjall | framlög)
m robot Bæti við: ka:ვასილ IV
Lína 40: Lína 40:
[[it:Vassili IV di Russia]]
[[it:Vassili IV di Russia]]
[[ja:ヴァシーリー4世]]
[[ja:ヴァシーリー4世]]
[[ka:ვასილ IV]]
[[lv:Vasilijs IV Šuiskis]]
[[lv:Vasilijs IV Šuiskis]]
[[mk:Василиј IV]]
[[mk:Василиј IV]]

Útgáfa síðunnar 11. september 2009 kl. 16:04

Vasilíj Sjúiskíj

Vasilíj Sjúiskíj eða Vasilíj 4. (22. september 155212. september 1612) var Rússakeisari frá 1606 til 1610 á rósturtímunum í sögu Rússlands. Hann var afkomandi furstanna í Neðri Hólmgarði og einn af leiðtogum bojaranna í valdatíð Fjodors og Godúnovs og það var hann sem leiddi rannsóknarnefnd sem Godúnov sendi til að rannsaka lát yngsta sonar Ívans grimma, Dimítríj krónprins, 1591. Sjúiskíj úrskurðaði að hann hefði látist af slysförum en sá orðrómur gekk fjöllum hærra að Godúnov hefði látið myrða hann. Orðrómur um að Dimítríj hefði sloppið undan morðingjum sínum leiddi til þess að fram komu þrír falskir Dimítríjar (Dimítríj 1., Dimítríj 2. og Dimítríj 3.).

Þegar sonur Godúnovs, Fjodor 2., komst til valda gekk Sjúiskíj á bak orða sinna og gekk til liðs við Dimítríj. Hann samþykkti að þessi Dimítríj væri sá rétti þrátt fyrir að hafa áður úrskurðað hann látinn.

Síðar var Sjúiskíj leiðtogi samsærisins gegn Dimítríj sem leiddi til dauða hans 1606. Áhangendur Sjúiskíjs lýstu hann þá keisara 19. maí 1606 en enginn viðurkenndi hann sem slíkan. Hann ríkti þrátt fyrir það til 19. júlí 1610 en var í reynd valdalaus. Hann gaf lönd eftir við Svía í skiptum fyrir bandalag, en Sigmundur 3. leit á sænskt-rússneskt hernaðarbandalag sem ógnun og sagði Rússlandi formlega stríð á hendur. Eftir sigur í orrustunni við Klusjino héldu pólskar hersveitir, undir stjórn Stanisław Żółkiewski höfuðsmanns, inn í Moskvu og lýstu son Sigmundar, Vladislás, keisara.

Żółkiewski flutti Sjúiskíj með sér aftur til Póllands sem fanga og þar lést hann í Gostynin nærri Varsjá.


Fyrirrennari:
Dimítríj 1.
Rússakeisari
(1606 – 1610)
Eftirmaður:
Vladislás 4.