„Enska borgarastyrjöldin“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
JAnDbot (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
Lína 1: Lína 1:
[[Mynd:DelarocheCromwell.jpg|thumb|right|Cromwell og lík Karls 1. Málverk eftir [[Paul Delaroche]] (1797-1859).]]
[[Mynd:DelarocheCromwell.jpg|thumb|right|Cromwell og lík Karls 1. Málverk eftir [[Paul Delaroche]] (1797-1859).]]
'''Enska borgarastyrjöldin''' var röð [[vopnuð átök|vopnaðra átaka]] milli fylgismanna enska þingsins og fylgismanna konungs í [[England]]i [[1642]] til [[1651]]. Fyrsta ([[1642]]-[[1646]]) og annað ([[1648]]-[[1649]]) borgarastríðið börðust stuðningsmenn [[Karl 1. Englandskonungur|Karls 1.]] við her [[Langa þingið|Langa þingsins]], en í þriðja borgarastríðinu ([[1649]]-[[1651]]) börðust stuðningsmenn [[Karl 2. Englandskonungur|Karls 2.]] við [[Afgangsþingið]]. Borgarastyrjöldinni lyktaði með sigri þingsins í [[orrustan við Worchester|orrustunni við Worchester]] [[3. september]] [[1651]].
'''Enska borgarastyrjöldin''' var röð [[vopnuð átök|vopnaðra átaka]] milli fylgismanna enska þingsins og fylgismanna konungs í [[England]]i [[1642]] til [[1651]]. Fyrsta ([[1642]]-[[1646]]) og annað ([[1648]]-[[1649]]) borgarastríðið börðust stuðningsmenn [[Karl 1. Englandskonungur|Karls 1.]] við her [[Langa þingið|Langa þingsins]], en í þriðja borgarastríðinu ([[1649]]-[[1651]]) börðust stuðningsmenn [[Karl 2. Englandskonungur|Karls 2.]] við [[Afgangsþingið]]. Borgarastyrjöldinni lyktaði með sigri þingsins í [[orrustan við Worchester|orrustunni við Worcester]] [[3. september]] [[1651]].


Afleiðingar borgarastyrjaldarinnar voru þær að Karl 1. var settur af og hálshöggvinn og sonur hans, Karl 2., hrakinn í útlegð. Í stað konungs tók [[Enska samveldið]] við [[1649]] til [[1653]] og síðan [[verndarríkið]] [[1653]] til [[1659]] sem var í raun einræði [[Oliver Cromwell|Olivers Cromwell]]. Einokun [[Enska biskupakirkjan|ensku biskupakirkjunnar]] á trúarlífi í landinu lauk, og sigurvegararnir styrktu enn í sessi [[yfirtaka mótmælenda|yfirtöku mótmælenda]] á [[Írland]]i. Borgarastyrjöldin festi í sessi þá hugmynd að breskir konungar gætu ekki ríkt án stuðnings þingsins ([[þingbundin konungsstjórn]]) þótt það væri ekki formlega staðfest fyrr en með [[Dýrlega byltingin|dýrlegu byltingunni]] síðar á [[17. öldin|17. öld]].
Afleiðingar borgarastyrjaldarinnar voru þær að Karl 1. var settur af og hálshöggvinn og sonur hans, Karl 2., hrakinn í útlegð. Í stað konungs tók [[Enska samveldið]] við [[1649]] til [[1653]] og síðan [[verndarríkið]] [[1653]] til [[1659]] sem var í raun einræði [[Oliver Cromwell|Olivers Cromwell]]. Einokun [[Enska biskupakirkjan|ensku biskupakirkjunnar]] á trúarlífi í landinu lauk, og sigurvegararnir styrktu enn í sessi [[yfirtaka mótmælenda|yfirtöku mótmælenda]] á [[Írland]]i. Borgarastyrjöldin festi í sessi þá hugmynd að breskir konungar gætu ekki ríkt án stuðnings þingsins ([[þingbundin konungsstjórn]]) þótt það væri ekki formlega staðfest fyrr en með [[Dýrlega byltingin|dýrlegu byltingunni]] síðar á [[17. öldin|17. öld]].

Útgáfa síðunnar 25. ágúst 2009 kl. 23:14

Cromwell og lík Karls 1. Málverk eftir Paul Delaroche (1797-1859).

Enska borgarastyrjöldin var röð vopnaðra átaka milli fylgismanna enska þingsins og fylgismanna konungs í Englandi 1642 til 1651. Fyrsta (1642-1646) og annað (1648-1649) borgarastríðið börðust stuðningsmenn Karls 1. við her Langa þingsins, en í þriðja borgarastríðinu (1649-1651) börðust stuðningsmenn Karls 2. við Afgangsþingið. Borgarastyrjöldinni lyktaði með sigri þingsins í orrustunni við Worcester 3. september 1651.

Afleiðingar borgarastyrjaldarinnar voru þær að Karl 1. var settur af og hálshöggvinn og sonur hans, Karl 2., hrakinn í útlegð. Í stað konungs tók Enska samveldið við 1649 til 1653 og síðan verndarríkið 1653 til 1659 sem var í raun einræði Olivers Cromwell. Einokun ensku biskupakirkjunnar á trúarlífi í landinu lauk, og sigurvegararnir styrktu enn í sessi yfirtöku mótmælenda á Írlandi. Borgarastyrjöldin festi í sessi þá hugmynd að breskir konungar gætu ekki ríkt án stuðnings þingsins (þingbundin konungsstjórn) þótt það væri ekki formlega staðfest fyrr en með dýrlegu byltingunni síðar á 17. öld.

Ólíkt öðrum enskum borgarastyrjöldum, sem snerust fyrst og fremst um það hver skyldi verða konungur, snerist enska borgarastyrjöldin öðrum þræði um tegund stjórnarfars. Sumir sagnfræðingar vilja því nota hugtakið „enska byltingin“ um ensku borgarastyrjöldina.

  Þessi sögugrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.