„Holtsetaland“: Munur á milli breytinga
m Holtsetaland |
mEkkert breytingarágrip |
||
Lína 1: | Lína 1: | ||
[[Mynd:Jutland_Peninsula_map.PNG|thumb|right|Kort af Jótlandi sem sýnir Slésvík og Holtsetaland (gult).]] |
[[Mynd:Jutland_Peninsula_map.PNG|thumb|right|Kort af Jótlandi sem sýnir Slésvík og Holtsetaland (gult).]] |
||
'''Holtsetaland''' er nyrsta landsvæði [[Þýskaland]]s, milli [[Saxelfur|Saxelfar]] og [[Egða|Egðu]] við landamæri [[Danmörk|Danmerkur]]. Það er hluti af þýska fylkinu [[Slésvík-Holtsetaland]]. Höfuðstaður Holtsetalands var hafnarborgin [[Kiel]]. [[Karlamagnús]] lagði svæðið undir sig um 800 í herför sinni gegn [[Saxar|Söxum]]. Holtsetaland varð [[greifi|greifadæmi]] undir hertogadæminu [[Saxland]]i árið 1111. Greifadæmið var í höndum [[Schauenburg-ætt]]arinnar sem fékk líka danska greifadæmið [[Slésvík]] á 14. öld. 1459 dó ættin út og lénin tvö gengu til [[Danakonungur|Danakonungs]]. 1474 var Holtsetaland gert að sjálfstæðu [[hertogi|hertogadæmi]] innan [[hið Heilaga rómverska ríki|hins Heilaga rómverska ríkis]]. 1490 var hertogadæminu skipt í tvo hluta [[Holtsetaland-Lukkuborg]] sem heyrði undir Danakonunga, og [[Holtsetaland-Gottorp]] sem önnur grein af ætt [[Aldinborgarar|Aldinborgara]] fékk í sinn hlut. Þeir hertogar voru oft í bandalagi með [[Svíþjóð|Svíum]], [[Prússland|Prússum]] eða [[Rússland|Rússum]] gegn Dönum. 1773 ákvað Danakonungur að skipta á greifadæminu [[Aldinborg]] fyrir Gottorp-hluta Holtsetalands. Holtsetaland var hluti af [[Þýska bandalagsríkið|Þýska bandalagsríkinu]] frá 1815 til 1864 þótt það væri enn í [[konungssamband]]i við Danmörku. Eftir lát [[Friðrik 7. Danakonungur|Friðriks 7.]] kom upp deila um ríkiserfðir þar sem [[Kristján 9.]] erfði krúnuna í gegnum móður sína. Þetta leiddi til stríðs, [[Annað Slésvíkurstríðið|Annars Slésvíkurstríðsins]], milli Þýska bandalagsríkisins og Danmerkur sem Danmörk tapaði. Slésvík og Holtsetaland voru brátt sameinuð í eitt hérað, Slésvík-Holtsetaland, sem heyrði [[Prússland]]i til. Eftir [[Seinni heimsstyrjöld]] var búið til sjálfstjórnarfylkið Slésvík-Holtsetaland með höfuðstað í Kiel. |
'''Holtsetaland''' er nyrsta landsvæði [[Þýskaland]]s, milli [[Saxelfur|Saxelfar]] og [[Egða|Egðu]] sunnan við landamæri [[Danmörk|Danmerkur]] eins og þau lágu áður. Það er hluti af þýska fylkinu [[Slésvík-Holtsetaland]]. Höfuðstaður Holtsetalands var hafnarborgin [[Kiel]]. [[Karlamagnús]] lagði svæðið undir sig um 800 í herför sinni gegn [[Saxar|Söxum]]. Holtsetaland varð [[greifi|greifadæmi]] undir hertogadæminu [[Saxland]]i árið 1111. Greifadæmið var í höndum [[Schauenburg-ætt]]arinnar sem fékk líka danska greifadæmið [[Slésvík]] á 14. öld. 1459 dó ættin út og lénin tvö gengu til [[Danakonungur|Danakonungs]]. 1474 var Holtsetaland gert að sjálfstæðu [[hertogi|hertogadæmi]] innan [[hið Heilaga rómverska ríki|hins Heilaga rómverska ríkis]]. 1490 var hertogadæminu skipt í tvo hluta [[Holtsetaland-Lukkuborg]] sem heyrði undir Danakonunga, og [[Holtsetaland-Gottorp]] sem önnur grein af ætt [[Aldinborgarar|Aldinborgara]] fékk í sinn hlut. Þeir hertogar voru oft í bandalagi með [[Svíþjóð|Svíum]], [[Prússland|Prússum]] eða [[Rússland|Rússum]] gegn Dönum. 1773 ákvað Danakonungur að skipta á greifadæminu [[Aldinborg]] fyrir Gottorp-hluta Holtsetalands. Holtsetaland var hluti af [[Þýska bandalagsríkið|Þýska bandalagsríkinu]] frá 1815 til 1864 þótt það væri enn í [[konungssamband]]i við Danmörku. Eftir lát [[Friðrik 7. Danakonungur|Friðriks 7.]] kom upp deila um ríkiserfðir þar sem [[Kristján 9.]] erfði krúnuna í gegnum móður sína. Þetta leiddi til stríðs, [[Annað Slésvíkurstríðið|Annars Slésvíkurstríðsins]], milli Þýska bandalagsríkisins og Danmerkur sem Danmörk tapaði. Slésvík og Holtsetaland voru brátt sameinuð í eitt hérað, Slésvík-Holtsetaland, sem heyrði [[Prússland]]i til. Eftir [[Seinni heimsstyrjöld]] var búið til sjálfstjórnarfylkið Slésvík-Holtsetaland með höfuðstað í Kiel. |
||
{{stubbur|landafræði}} |
{{stubbur|landafræði}} |
Útgáfa síðunnar 22. júlí 2009 kl. 13:41
Holtsetaland er nyrsta landsvæði Þýskalands, milli Saxelfar og Egðu sunnan við landamæri Danmerkur eins og þau lágu áður. Það er hluti af þýska fylkinu Slésvík-Holtsetaland. Höfuðstaður Holtsetalands var hafnarborgin Kiel. Karlamagnús lagði svæðið undir sig um 800 í herför sinni gegn Söxum. Holtsetaland varð greifadæmi undir hertogadæminu Saxlandi árið 1111. Greifadæmið var í höndum Schauenburg-ættarinnar sem fékk líka danska greifadæmið Slésvík á 14. öld. 1459 dó ættin út og lénin tvö gengu til Danakonungs. 1474 var Holtsetaland gert að sjálfstæðu hertogadæmi innan hins Heilaga rómverska ríkis. 1490 var hertogadæminu skipt í tvo hluta Holtsetaland-Lukkuborg sem heyrði undir Danakonunga, og Holtsetaland-Gottorp sem önnur grein af ætt Aldinborgara fékk í sinn hlut. Þeir hertogar voru oft í bandalagi með Svíum, Prússum eða Rússum gegn Dönum. 1773 ákvað Danakonungur að skipta á greifadæminu Aldinborg fyrir Gottorp-hluta Holtsetalands. Holtsetaland var hluti af Þýska bandalagsríkinu frá 1815 til 1864 þótt það væri enn í konungssambandi við Danmörku. Eftir lát Friðriks 7. kom upp deila um ríkiserfðir þar sem Kristján 9. erfði krúnuna í gegnum móður sína. Þetta leiddi til stríðs, Annars Slésvíkurstríðsins, milli Þýska bandalagsríkisins og Danmerkur sem Danmörk tapaði. Slésvík og Holtsetaland voru brátt sameinuð í eitt hérað, Slésvík-Holtsetaland, sem heyrði Prússlandi til. Eftir Seinni heimsstyrjöld var búið til sjálfstjórnarfylkið Slésvík-Holtsetaland með höfuðstað í Kiel.