Apolloníos Dyskolos

Apolloníos Dyskolos (uppi á 2. öld) er talinn einn mikilvægasti málfræðingurinn í Grikklandi til forna. Hann fékk viðurnefnið „dyskolos“ sem þýðir „erfitt að gera til geðs“ vegna reiðilegrar skapgerðar hans. Hann var einnig sagður mjög „analýtískur“ í hugsun. Apolloníos skrifaði mikið um orðflokka. Fjórar af tuttugu bókum hans sem nefndar eru í forna alfræðiritinu Suda eru varðveittar: Um setningafræði, Um atviksorð, Um samteningar í málfræði og Um fornöfn.

Æviágrip

Lítið er vitað um ævi Apolloníusar annað en að hann var sonur Mnesiþeifs og bjó ævilangt í Alexandríu.

Kenningar

Apolloníos byggði að miklu leyti á verkum Aristarkosar og Díonýsíosar Þrax, en hann var meðvitaðri en Díonýsíos um stóísk áhrif. Hann þáði flokkun orða í átta orðflokka í arf frá Aristarkosi og Díonýsíosi en skilgreindi suma að nýju. Hann taldi til að mynda að fornöfn væru ekki einungis staðgenglar nafnorða og lýsingarorða heldur taldi hann að þau vísuðu til verunda sem hefðu enga eiginleika.

Öll setningafræði Apolloníosar byggir á greiningu hans á tengslum nafnorða og sagnorða. Hann greindi á milli áhrifssagna og áhrifslausra sagna og þolmyndar sagna. Hann lagði grunninn að okkar skilningi á hugtökunum frumlag, andlag og fallstjórn.

Apolloníos og sonur hans, Ælíos Herodíanos, höfðu gríðarleg áhrif á síðari tíma málfræðinga. Bækur Apolloníusar og Díonýsíosar Þrax mynduðu grunninn sem öll málvísindi í Býsansríkinu byggðu á og höfðu mikil áhrif á Priscianus, síðasta mikilvæga málfræðinginn í fornöld.

Tengt efni

• Aristarkos
• Díonýsíos Þrax
• Priscianus