„Reykjavík“: Munur á milli breytinga
Ekkert breytingarágrip |
|||
Lína 18: | Lína 18: | ||
[[Mynd:The pond.jpg|thumb|[[Tjörnin]] í Reykjavík.]] |
[[Mynd:The pond.jpg|thumb|[[Tjörnin]] í Reykjavík.]] |
||
<onlyinclude> |
<onlyinclude> |
||
'''Reykjavík''' er [[höfuðborg]] [[Ísland]]s, fjölmennasta [[sveitarfélag]] þess og eina [[borg]]in. [[Ingólfur Arnarson]], sem talinn er fyrsti [[landnám Íslands|landnámsmaður Íslands]], settist að á Íslandi árið [[ |
'''Reykjavík''' er [[höfuðborg]] [[Ísland]]s, fjölmennasta [[sveitarfélag]] þess og eina [[borg]]in. [[Ingólfur Arnarson]], sem talinn er fyrsti [[landnám Íslands|landnámsmaður Íslands]], settist að á Íslandi árið [[870]], að því talið er, og bjó sér ból og nefndi Reykjavík, þar sem borgin stendur nú. Nýlegir fornleifafundir í [[miðborg Reykjavíkur]], einkum í [[Aðalstræti]], [[Suðurgata|Suðurgötu]]og [[Kirkjustræti]]benda til þess sama, og hafa fundist mannvistaleifar allt frá um [[870]]. Sagan segir að Ingólfur hafi gefið bæ sínum nafnið vegna reykjarstróka sem ruku úr [[hver]]um í grenndinni.</onlyinclude> |
||
==Saga== |
==Saga== |
Útgáfa síðunnar 3. febrúar 2009 kl. 12:24
Reykjavíkurborg | |
---|---|
Land | Ísland |
Kjördæmi | Reykjavíkurkjördæmi norður Reykjavíkurkjördæmi suður |
Þéttbýliskjarnar | Reykjavík (íb. 117.607) Grundarhverfi (íb. 582) |
Stjórnarfar | |
• Borgarstjóri | Hanna Birna Kristjánsdóttir (D) |
Flatarmál | |
• Samtals | 244 km2 |
• Sæti | 43. sæti |
Mannfjöldi (2023) | |
• Samtals | 139.875 |
• Sæti | 1. sæti |
• Þéttleiki | 573,26/km2 |
Póstnúmer | 101-155 |
Sveitarfélagsnúmer | 0000 |
Vefsíða | http://www.rvk.is |
Reykjavík er höfuðborg Íslands, fjölmennasta sveitarfélag þess og eina borgin. Ingólfur Arnarson, sem talinn er fyrsti landnámsmaður Íslands, settist að á Íslandi árið 870, að því talið er, og bjó sér ból og nefndi Reykjavík, þar sem borgin stendur nú. Nýlegir fornleifafundir í miðborg Reykjavíkur, einkum í Aðalstræti, Suðurgötuog Kirkjustrætibenda til þess sama, og hafa fundist mannvistaleifar allt frá um 870. Sagan segir að Ingólfur hafi gefið bæ sínum nafnið vegna reykjarstróka sem ruku úr hverum í grenndinni.
Saga
Ingólfur Arnarson nam Reykjavík og með tíð og tíma byggðist fleiri bæir í kring og má þar helst nefna Laugarnes og Nes við Seltjörn. Lítið gerðist á miðöldum í Reyjavík. Árið 1226 hófst byggð á Viðey þegar munkar af Ágústínusarreglu stofnuðu þar klaustur. Ekki fór að myndast þéttbýli að ráði í Reykjavík fyrr en á 18. öld, en fram að því lágu býli af ýmsum stærðum á víð og dreif um svæðið þar sem borgin stendur nú. Á 18. öld var gerð tilraun til að reka ullariðnað í Reykjavík sem var kallað Innréttingarnar, og markaði það þáttaskil í þróun svæðisins, sem í kjölfarið fór að taka á sig einhverja þorpsmynd. Danska konungsvaldið studdi þessar tilraunir til uppbyggingar með því að gefa jarðir sem það átti í Reykjavík og Örfirisey. Sextán hús voru byggð í Reykjavík vegna Innréttingananna, sem hefur verið mikil fjölgun á þeim tíma, merki um tvö þeirra má enn sjá. Þá var byggt steinhús, sem í dag er Stjórnarráð Íslands, á árunum 1761-71 sem varð fyrsta fangelsi landsins.
Reykjavík fékk kaupstaðarréttindi árið 1786, í kjölfar afnáms einokunarverslunar í landinu. Á nítjándu öld mynduðust þéttar þyrpingar lítilla húsa eða kofa sjómanna í bænum. Alþingi var endurreist í Reykjavík árið 1845. Ári síðar var Menntaskólinn í Reykjavík fluttur frá Bessastöðum í miðbæinn. Árið 1881 var Alþingishúsið fullbúið. Stýrimannaskólinn tók til starfa 1891 eftir að þilskip voru komin til landsins. Fyrsti borgarstjóri Reykjavíkur, Páll Einarsson, tók til starfa 1908. Reykjavíkurhafnir voru byggðar í áföngum á árunum 1913-17 bættu mjög skipaaðstöðu. Elliðaárvirkjun var byggð 1921 til þess að sjá ört stækkandi borginni fyrir rafmagni.
Í Reykjavík hafa verið gerðar samfelldar veðurathuganir frá 1920, en elstu skráðu veðurathuganir eru frá fyrri hluta 19. aldar. Þann 3. janúar 1841 mældist þar loftþrýstingurinn 1058,5 hPa, sem er sá mesti sem mælst hefur á Íslandi.
Borgarstjórn
Í borgarstjórn Reykjavíkur sitja 15 fulltrúar sem kjörnir eru hlutfallskosningu á fjögurra ára fresti. Síðast var kosið til borgarstjórnar í sveitarstjóranarkosningunum 27. maí 2006. Borgarstjórn kýs sér borgarstjóra, sem er framkvæmdastjóri borgarinnar.
Núverandi borgarstjóri í Reykjavík er Hanna Birna Kristjánsdóttir úr Sjálfstæðisflokknum. Hún tók við starfinu 21. ágúst 2008 af Ólafi F. Magnússyni eftir að sjálfstæðisflokkurinn og framsóknarflokkur mynduðu nýjan meirihluta í borginni.
Hverfaskipting
Samkvæmt Samþykkt um skiptingu Reykjavíkur í hverfi (staðfest af borgarráði 16. júní 2003) skiptist Reykjavík í tíu hverfi, hvert með sínu hverfisráði. Þau eru (með tilheyrandi hverfahlutum):
- Hverfi 1 – Vesturbær
- Gamli Vesturbærinn, Bráðræðisholt, Grandar, Hagar, Melar, Skjól, Grímsstaðaholt, Skildinganes og Litli Skerjafjörður.
- Hverfi 2 – Miðborg
- Tjarnarbrekka, Víkin, Arnarhóll, Skuggahverfi, Laufás, Spítalahlíð, Þingholt, Ásgarður, og Tungan.
- Hverfi 3 – Hlíðar
- Norðurmýri, Hlíðar, Hlemmur, Holt, Suðurhlíðar, Öskjuhlíð og Nauthólsvík.
- Hverfi 4 – Laugardalur
- Tún, Teigar, Lækir, Laugarnes, Sund, Heimar, Langholt, Vogar, Skeifan og Fen.
- Hverfi 5 – Háaleiti
- Háaleiti, Múlar, Kringlan, Bústaðir, Fossvogur, Smáíbúðahverfi og Blesugróf.
- Hverfi 6 – Breiðholt
- Hólar, Fell, Berg, Sel, Skógar, Bakkar, Stekkir og Mjódd.
- Hverfi 7 – Árbæjarhverfi
- Selás, Árbær, Ártúnsholt, Bæjarháls, Norðlingaholt og Grafarholt.
- Hverfi 8 – Grafarvogur
- Hamrar, Foldir, Hús, Rimar, Borgir, Víkur, Engi, Spöng, Staðir, Höfðar, Bryggjuhverfi, Geirsnef, Gufunes og Geldinganes.
- Hverfi 9 – Kjalarnes
- Kjalarnes og Álfsnes.
- Hverfi 10 – Úlfarsfell
- (Byrjað er að byggja í hverfinu og fellur það undir hverfisráð Árbæjar til að byrja með).
Heimildir
Tenglar
Saga Reykjavíkur
- Landnám í Reykjavík og þeir, sem þar bjuggu fyrst; grein í Árbók íslenzka fornleifafélagsins 1914
- Reykjavík 1786-1886; grein í Ísafold 1886
- Bernskuár borgarinnar; 1. grein; birtist í Lesbók Morgunblaðsins 1967
- Bernskuár borgarinnar; 2. grein; birtist í Lesbók Morgunblaðsins 1967
- Reykjavík um aldamótin 1900; grein í Eimreiðinni árið 1900
- Einu sinni verður allt fyrst; 1. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1966
- Einu sinni verður allt fyrst; 2. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1966
- Svipurinn á Reykjavík fyrir fimmtíu árum; 1. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1959
- Svipurinn á Reykjavík fyrir fimmtíu árum; 2. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1959
- Vindmyllurnar í Reykjavík settu sinn svip á bæinn; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1952
- Hús með sál og sögu; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1985
- Brotnar eru borgirnar 1. (Lækjartorg); grein í Lesbók Morgunblaðsins 1979
- Brotnar eru borgirnar 2. (Skólavarðann); grein í Lesbók Morgunblaðsins 1979
- Brotnar eru borgirnar 3. (Batteríið); grein í Lesbók Morgunblaðsins 1979
- Reykjavík fyrir 30 árum; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1994
- Áttir í Reykjavík um aldamót; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1965
- Þegar rúnturinn var Reykjavík; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1990
- Reykjavík um aldamótin 1900; 1. grein í Eimreiðinni 1900
- Reykjavík um aldamótin 1900; 2. grein í Eimreiðinni 1900
- Skyndimyndir af menningarsögu Reykjavíkur; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1936
- Reykjavík í fyrri tíma þjóðsögum og munnmælum; grein í Lesbók Morgunblaðsins 2000
- Vegleysur og fyrstu vegir; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1965
- Skuggsjá Reykjavíkur; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1957
Skipulag Reykjavíkur
- Þáttaskil í byggingarsögu Reykjavíkur; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1959
- Skipulag Reykjavíkur fyrr og síðar; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1966
- Lesbók Morgunblaðsins; um Reykjavík og skipulag hennar; 1966
- Framtíðarsýn; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1999
- Reykjavík árið 2000; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1978
- Skipulag í eina öld; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1997
- Þyrnirósasvefn í heila öld; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1982
- Verður gamla Reykjavík reist á eiðinu í Viðey; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1980
- Hverfi Reykjavíkur; 1. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1929
- Hverfi Reykjavíkur; 2. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1929
- Byggingarnefnd Reykjavíkur 100 ára; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1940
- Vanþróunarsvipurinn á Miðbæ Reykjavíkur; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1981