„Konungar í Dyflinni“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Fletta í gegnum breytingarskrá
← Eldri breytingNýrri breyting →
Efni eytt Efni bætt við
MyndræntWiki-texti
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 1: Lína 1:
'''Konungar í Dyflinni''' réðu borginni [[Dyflinni]] á [[Írland]]i og næsta nágrenni hennar frá 841. Konungdæmið var stofnað um 841 af norskum og dönskum víkingum, sem stunduðu þar verslun og höfðu þar bækistöð í hernaði sínum á Bretlandseyjum. Um skeið réðu þeir einnig yfir [[Jórvík]] og [[Mön (Írlandshafi)|Mön]].
'''Konungar í Dyflinni''' réðu borginni [[Dyflinni]] á [[Írland]]i og næsta nágrenni hennar (Dyflinnarhéraði) frá því um 840.


Konungdæmið var stofnað um 840 af norskum og dönskum víkingum, sem stunduðu þar verslun og höfðu þar bækistöð í hernaði sínum á Bretlandseyjum. Um skeið réðu þeir einnig yfir [[Jórvík]] og [[Mön (Írlandshafi)|Mön]].
Frá því um 1052 fóru írskir menn oft með konungsvald í Dyflinni. Konungdæmið þar leið undir lok um [[1170]].

Eflaust hefur sterkra írskra áhrifa gætt í borginni, einkum eftir 1036. Um 1052 náðu Írar yfirráðum yfir Dyflinni, undir forystu konunganna í Leinster. Síðar komust norrænir konungar aftur til valda þar, og var sá síðasti drepinn þegar [[Normannar]] réðust inn í Írland um [[1171]]. Þá leið norræna konungdæmið undir lok. Samfélagið í Dyflinni bjó þó við talsverða sérstöðu nokkrum kynslóðum lengur, vegna þeirra róta sem það átti í norrænni menningu.

Vegna brotakenndra heimilda er erfitt að taka saman heildstætt yfirlit yfir konunga í Dyflinni, og eru því mörg vafaatriði í eftirfarandi lista.


== Listi yfir konunga í Dyflinni ==
== Listi yfir konunga í Dyflinni ==
=== Konungar til 902 ===
=== Konungar til 902 ===
* [[841]] – [[845]]: [[Þorkell 1.]] (''Turgesius'')
* [[839]] – [[845]]: [[Þorgestur 1.]] eða [[Þorgísl 1.]] (''Turgesius'')
* [[845]] – [[853]]: ???
* [[845]] – [[853]]: ???
* [[853]] – [[871]]: [[Ólafur hvíti]] ([[írska]]: ''Amlaíb Conung'') samstjórn þriggja konunga
* [[853]] – [[871]]: [[Ólafur hvíti]] ([[írska]]: ''Amlaíb Conung'') samstjórn þriggja konunga
* [[853]] – [[873]]: [[Ívar beinlausi]], eða Ívar 1. ([[írska]]: ''Ímar'' ) samstjórn þriggja konunga
* [[853]] – [[873]]: [[Ívar beinlausi]], eða Ívar 1. ([[írska]]: ''Ímar'' ) samstjórn þriggja konunga
* [[853]] – [[867]]: Hásli (''Auisle'') samstjórn þriggja konunga, drepinn [[867]].
* [[853]] – [[867]]: [[Auðgísl (konungur í Dyflinni)|Auðgísl]] (''Auisle'') samstjórn þriggja konunga, drepinn [[867]].
* [[873]] – [[875]]: Eysteinn Ólafsson ([[írska]]: ''Oistín mac Amlaíb''), sonur Ólafs hvíta (drepinn [[875]])
* [[873]] – [[875]]: [[Eysteinn Ólafsson]] ([[írska]]: ''Oistín mac Amlaíb''), sonur Ólafs hvíta (drepinn [[875]])
* [[873]]/[[875]] – [[877]]: Hálfdan Ragnarsson ([[írska]]: ''Alband''), bróðir Ívars beinlausa
* [[875]] – [[877]]: [[Hálfdan Ragnarsson]] ([[írska]]: ''Alband''), bróðir Ívars beinlausa
* [[875]] – [[881]]: Barði ([[írska]]: '' Bairith'') stjúpfaðir Eysteins
* [[875]] – [[881]]: Barði ([[írska]]: '' Bairith'') stjúpfaðir Eysteins
* [[881]] – [[883]]: NN sonur Hásla (drepinn [[883]])
* [[881]] – [[883]]: NN sonur Auðgísls (drepinn [[883]])
* [[883]] – [[888]]: Sigurður Ívarsson (tekinn af lífi [[888]])
* [[883]] – [[888]]: [[Sigurður Ívarsson]] (tekinn af lífi [[888]])
* [[888]] – [[893]]: Sigtryggur 1. Ívarsson ([[írska]]: ''Sitriuc mac Imar'')
* [[888]] – [[893]]: [[Sigtryggur 1. Ívarsson]] ([[írska]]: ''Sitriuc mac Imar'')
* [[893]] – [[894]]: Sichfrith jarl.
* [[893]] – [[894]]: [[Sigurður jarl í Dyflinni]].
* [[894]] – [[896]]: Sigtryggur 1. Ívarsson ([[írska]]: ''Sitriuc mac Imar'') (drepinn [[896]])
* [[894]] – [[896]]: Sigtryggur 1. Ívarsson ([[írska]]: ''Sitriuc mac Imar'') (drepinn [[896]])
* [[896]] – [[902]]: Ívar 2. (sonur Sigurðar ?) (''Uí Ímair'') (drepinn [[904]])
* [[896]] – [[902]]: [[Ívar 2.]] (sonur Sigurðar ?) (''Uí Ímair'') (drepinn [[904]])
=== Konungar eftir 917 ===
=== Konungar eftir 917 ===
Dyflinni var hertekin af írsku konungunum Mael Finnia mac Flannacán í [[Brega]] og Cerball mac Muiricán konungi í [[Leinster]], og yfirgáfu norrænir menn borgina að mestu frá [[902]] til [[917]].
Dyflinni var hertekin af írsku konungunum [[Mael Finnia mac Flannacán]] í [[Brega]] og [[Cerball mac Muiricán]] konungi í [[Leinster]], og yfirgáfu norrænir menn borgina að mestu frá [[902]] til [[917]].
* [[917]] – [[920]]: [[Sigtryggur Caoch]] ([[írska]]: Sitriuc [[Uí Ímair]]) [[Konungar í Jórvík|konungur í Jórvík]] [[921]] – [[927]]
* [[917]] – [[920]]: [[Sigtryggur Caoch]] ([[írska]]: Sitriuc [[Uí Ímair]]) [[Konungar í Jórvík|konungur í Jórvík]] [[921]] – [[927]]
* [[921]] – [[934]]: [[Guðröður 2.]], [[Konungar í Jórvík|konungur í Jórvík]] [[927]]
* [[921]] – [[934]]: [[Guðröður 2.]], [[Konungar í Jórvík|konungur í Jórvík]] [[927]]
* [[934]] – [[939]]/[[941]]: [[Ólafur Guðröðarson]] ([[írska]]: ''Amlaíb mac Gofraidh'')
* [[934]] – [[939]]/[[941]]: [[Ólafur Guðröðarson]] ([[írska]]: ''Amlaíb mac Gofraidh'')
* [[939]]/[[941]] – [[945]]: [[Blakkur Guðröðarson]]
* [[939]]/[[941]] – [[945]]: [[Blakkur Guðröðarson]]
* [[945]] – [[948]]: [[Ólafur Sigtryggsson kvaran]] ([[írska]]: ''Amblaibh Cuaran''), [[Konungar í Jórvík|konungur í Jórvík]] [[941]]–[[943]], [[944]] og [[949]] – [[952]]
* [[945]] – [[948]]: [[Ólafur Sigtryggsson kvaran]] ([[írska]]: ''Amblaibh Cuaran''), [[Konungar í Jórvík|konungur í Jórvík]] [[941]] – [[943]], [[944]] og [[949]] – [[952]]
* [[948]] – [[948]]: [[Blakkur Guðröðarson]] (drepinn [[948]])
* [[948]] – [[948]]: [[Blakkur Guðröðarson]] (drepinn [[948]])
* [[948]] – [[980]]: [[Ólafur Sigtryggsson kvaran]] ([[írska]]: ''Ambailh Cuaran'') (dó [[981]])
* [[948]] – [[980]]: [[Ólafur Sigtryggsson kvaran]] ([[írska]]: ''Ambailh Cuaran'') (dó [[981]])
* [[980]] – [[989]]: Gluniarian Ólafsson ''járnkné'' (drepinn [[989]])
* [[980]] – [[989]]: [[Gluniarian Ólafsson]] (Járnkné Ólafsson) (drepinn [[989]])
* [[989]] – [[994]]: [[Sigtryggur Ólafsson silkiskegg]]
* [[989]] – [[994]]: [[Sigtryggur Ólafsson silkiskegg]]
* [[994]] – [[995]]: Ívar (''Ímar''), konungur í [[Waterford (þorp)|Waterford]]
* [[994]] – [[995]]: Ívar (''Ímar''), konungur í [[Waterford (þorp)|Waterford]]
* [[995]] – [[1035]]: [[Sigtryggur Ólafsson silkiskegg]]
* [[995]] – [[1036]]: [[Sigtryggur Ólafsson silkiskegg]]
* [[1035]] – [[1038]]: [[Margad Ragnaldson]] ([[írska]]: ''Echmarcach mac Ragnaill'')
* [[1036]] – [[1038]]: [[Margaður Rögnvaldsson]] ([[írska]]: ''Echmarcach mac Ragnaill'')
* [[1038]] – [[1046]]: [[Ívar 3. Haraldsson]] ([[írska]]: ''Ímar mac Arailt'')
* [[1038]] – [[1046]]: [[Ívar 3. Haraldsson]] ([[írska]]: ''Ímar mac Arailt'')
* [[1046]] – [[1052]]: [[Margad Ragnaldson]] ([[írska]]: ''Echmarcach mac Ragnaill''), konungur á [[Mön (Írlandshafi)|Mön]]
* [[1046]] – [[1052]]: [[Margaður Rögnvaldsson]] ([[írska]]: ''Echmarcach mac Ragnaill''), konungur á [[Mön (Írlandshafi)|Mön]]
* [[1052]] – [[1072]]: Diarmait mac Mail na mBo, konungur í [[Leinster]] (drepinn [[1072]]).
* [[1052]] – [[1072]]: Diarmait mac Mail na mBo, konungur í [[Leinster]] (drepinn [[1072]]).
** [[1059]] – [[1070]]: Murchad, sonur Díarmíðs, ríkti með föður sínum (dó [[1070]]).
* [[1059]] – [[1070]]: — Murchad, sonur Díarmíðs, ríkti með föður sínum (dó [[1070]]).
* [[1072]] – [[1075]]: Guðröður Ólafsson ([[írska]]: ''Godfraid mac Amlaib'')
* [[1072]] – [[1075]]: [[Guðröður 3. Ólafsson]] ([[írska]]: ''Godfraid mac Amlaib'')
* [[1075]] – [[1075]]: Domnall mac Murchada, sonarsonur Díarmíðs
* [[1075]] – [[1075]]: Domnall mac Murchada, sonarsonur Díarmíðs
* [[1075]] – [[1086]]: [[Toirdhealbhach mac Tadgh Ua Briain]], konungur í [[Munster (Írlandi)|Munster]] og hákonungur Írlands frá [[1072]] til [[1086]].
* [[1075]] – [[1086]]: [[Toirdhealbhach Ua Briain]], konungur í [[Munster (Írlandi)|Munster]] og hákonungur Írlands frá [[1072]] til [[1086]].
** [[1075]] – [[1086]]: [[Muircheartach mac Toirdhealbhach Ua Briain]], hákonungur Írlands frá [[1086]] til [[1119]].
* [[1075]] – [[1086]]: — [[Muircheartach mac Toirdhealbhach Ua Briain]], hákonungur Írlands frá [[1086]] til [[1119]].
* [[1086]] – [[1089]]: Donnchad mac Domnaill Remair, konungur í Leinster (drepinn [[1089]]).
* [[1086]] – [[1089]]: Donnchad mac Domnaill Remair, konungur í Leinster (drepinn [[1089]]).
* [[1091]] – [[1094]]: [[Godfred 4. Crovan]], konunugur á [[Mön (Írlandshafi)|Mön]].
* [[1091]] – [[1094]]: [[Guðröður 4. Crovan]], konunugur á [[Mön (Írlandshafi)|Mön]].
* [[1094]] – [[1102]]: Muircheartach mac Toirdhealbhach Ua Briain, hákonungur Írlands frá [[1086]] til [[1119]].
* [[1094]] – [[1102]]: Muircheartach mac Toirdhealbhach Ua Briain, hákonungur Írlands frá [[1086]] til [[1119]].
* [[1102]] – [[1103]]: [[Magnús berfættur]] [[Listi yfir Noregskonunga|Noregskonungur]]
* [[1102]] – [[1103]]: [[Magnús berfættur]] [[Listi yfir Noregskonunga|Noregskonungur]]
* [[1103]] – [[1118]]: Muircheartach mac Toirdhealbhach Ua Briain, hákonungur Írlands frá [[1086]] til [[1119]].
* [[1103]] – [[1118]]: Muircheartach mac Toirdhealbhach Ua Briain, hákonungur Írlands frá [[1086]] til [[1119]].
** [[1115]] – [[1118]]: Domnall, sonur Muircheartach Ua Briain, ríkti með föður sínum (dó [[1135]]).
* [[1115]] – [[1118]]: — Domnall, sonur Muircheartach Ua Briain, ríkti með föður sínum (dó [[1135]]).
** [[11??]] – [[1115]]: Donnchadh mac Murchada mac Diarmata (drepinn [[1115]])
* [[11??]] – [[1115]]: — Donnchadh mac Murchada mac Diarmata (drepinn [[1115]])
* [[1118]] – [[1124]]: Þorfinnur Þorkelsson ([[írska]]: ''Torfind Mac Torcaill'')
* [[1118]] – [[1124]]: Þorfinnur Þorkelsson ([[írska]]: ''Torfind Mac Torcaill'')
* [[1118]] – [[1126]]: Énna mac Donnchada, konungur í [[Leinster]]
* [[1118]] – [[1126]]: Énna mac Donnchada, konungur í [[Leinster]]
* [[1124]] – [[1127]]: Toirdhealbhach Ua Conchobair, konungur í Konnöktum
* [[1124]] – [[1127]]: — Toirdhealbhach Ua Conchobair, konungur í Konnöktum
** [[1124]] – [[1127]]: Conchobar, sonur Toirdhealbhach Ua Conchobair (dó 1144)
* [[1124]] – [[1127]]: Conchobar, sonur Toirdhealbhach Ua Conchobair (dó 1144)
* [[1127]] – [[1136]]: Diarmaid mac Murchada, konungur í [[Leinster]]
* [[1127]] – [[1136]]: Diarmaid mac Murchada, konungur í [[Leinster]]
* [[1136]] – [[1146]]: Ragnvald Thorkellsson ([[írska]]: ''Raghnall Mac Torcaill'')
* [[1136]] – [[1146]]: Ragnvald Thorkellsson ([[írska]]: ''Raghnall Mac Torcaill'')
* [[1142]] – [[1148]]: Óttar Óttarson
* [[1142]] – [[1148]]: Óttar
* [[1146]] – [[1160]]: Brodar Thorkellsson ([[írska]]: ''Brodur Mac Torcaill'') drepinn [[1160]].
* [[1146]] – [[1160]]: Brodar Thorkellsson ([[írska]]: ''Brodur Mac Torcaill'') drepinn [[1160]].
* [[1160]] – [[1170]]: Asculf Thorkellsson ([[írska]]: ''Asgall Mac Torcaill'') drepinn [[1171]].
* [[1160]] – [[1171]]: Hasculf Thorkellsson ([[írska]]: ''Asgall Mac Torcaill'') drepinn [[1171]].


== Tengt efni ==
== Tengt efni ==

Útgáfa síðunnar 23. nóvember 2008 kl. 15:20

Konungar í Dyflinni réðu borginni Dyflinni á Írlandi og næsta nágrenni hennar (Dyflinnarhéraði) frá því um 840.

Konungdæmið var stofnað um 840 af norskum og dönskum víkingum, sem stunduðu þar verslun og höfðu þar bækistöð í hernaði sínum á Bretlandseyjum. Um skeið réðu þeir einnig yfir Jórvík og Mön.

Eflaust hefur sterkra írskra áhrifa gætt í borginni, einkum eftir 1036. Um 1052 náðu Írar yfirráðum yfir Dyflinni, undir forystu konunganna í Leinster. Síðar komust norrænir konungar aftur til valda þar, og var sá síðasti drepinn þegar Normannar réðust inn í Írland um 1171. Þá leið norræna konungdæmið undir lok. Samfélagið í Dyflinni bjó þó við talsverða sérstöðu nokkrum kynslóðum lengur, vegna þeirra róta sem það átti í norrænni menningu.

Vegna brotakenndra heimilda er erfitt að taka saman heildstætt yfirlit yfir konunga í Dyflinni, og eru því mörg vafaatriði í eftirfarandi lista.

Listi yfir konunga í Dyflinni

Konungar til 902

Konungar eftir 917

Dyflinni var hertekin af írsku konungunum Mael Finnia mac Flannacán í Brega og Cerball mac Muiricán konungi í Leinster, og yfirgáfu norrænir menn borgina að mestu frá 902 til 917.

Tengt efni

Heimildir

Sótt frá „https://is.wikipedia.org/w/index.php?title=Konungar_í_Dyflinni&oldid=580965“