„Grundarfjörður“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
BiT (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
BiT (spjall | framlög)
Lína 24: Lína 24:
Grundarfjörður hefur verið mikilvægur verslunarstaður í margar aldir, og er það bæði því að þakka að bærinn búi yfir góðri höfn sem og hvernig bærinn liggur mitt á [[Snæfellsnes]]inu. Elstru fregnir um verslun á Grundarfirði eru frá [[landnámsöld]] þegar skip komu í [[Salteyrarós]] (sem er nú á tímum kallaður [[Hálsvaðall]] vestur við [[Kirkjufell]] að öllum líkindum). Á þessu svæði eru margar [[fornminjar]] að finna, sem gefur til kynna mikil umsvif á [[víkingaöld]]. '''Grundarfjarðarkaupstaður''' var forn kaupstaður sem stóð á [[Grundarkampur|Grundarkampi]] við botn fjarðarins og hafa þar fundist rústir frá ýmsum tímum.
Grundarfjörður hefur verið mikilvægur verslunarstaður í margar aldir, og er það bæði því að þakka að bærinn búi yfir góðri höfn sem og hvernig bærinn liggur mitt á [[Snæfellsnes]]inu. Elstru fregnir um verslun á Grundarfirði eru frá [[landnámsöld]] þegar skip komu í [[Salteyrarós]] (sem er nú á tímum kallaður [[Hálsvaðall]] vestur við [[Kirkjufell]] að öllum líkindum). Á þessu svæði eru margar [[fornminjar]] að finna, sem gefur til kynna mikil umsvif á [[víkingaöld]]. '''Grundarfjarðarkaupstaður''' var forn kaupstaður sem stóð á [[Grundarkampur|Grundarkampi]] við botn fjarðarins og hafa þar fundist rústir frá ýmsum tímum.


Verslun þar hófst verulega á [[15. öld]] og eftir [[Einokunarverslun|einokunarverslunina]] óx Grundarfirði fiskur um hrygg og varð verslunarstaðurinn löggiltur sem inn af sex fyrstu [[kaupstaður|kaupstöðum]] landsins með lagasetningu árið [[1786]], en varð Grundarfjarðarkaupstaður þá gerður að höfuðstað [[Suður- og Vesturamt|Vesturamtsins]] og átti að vera miðpunktur verslunar og þjónustu í [[amt]]inu. Þessi lög voru einkennileg vegna þess að ekki mátti stunda verslun í vesturamti nema hafa borgararéttindi í Grundarfirði. Fyrsti [[skipulagsuppdráttur]] á Íslandi og líklega sá eini hérlendis byggður með borgarskipulagi er af Grundarfjarðarkaupstað. Finna má merki um þessa byggð á [[Grundarkampur|Grundarkampi]].<ref>[http://www.grundarfjordur.is/Files/Skra_0028012.pdf Aðalskipulag Grundarfjarðar 2003-2015]</ref>
Verslun þar hófst verulega á [[15. öld]] og eftir [[Einokunarverslun|einokunarverslunina]] óx Grundarfirði fiskur um hrygg og varð verslunarstaðurinn löggiltur sem inn af sex fyrstu [[kaupstaður|kaupstöðum]] landsins með lagasetningu árið [[1786]], en varð Grundarfjarðarkaupstaður þá gerður að höfuðstað [[Vesturamt]]sins og átti að vera miðpunktur verslunar og þjónustu í [[amt]]inu. Þessi lög voru einkennileg vegna þess að ekki mátti stunda verslun í vesturamti nema hafa borgararéttindi í Grundarfirði. Fyrsti [[skipulagsuppdráttur]] á Íslandi og líklega sá eini hérlendis byggður með borgarskipulagi er af Grundarfjarðarkaupstað. Finna má merki um þessa byggð á [[Grundarkampur|Grundarkampi]].<ref>[http://www.grundarfjordur.is/Files/Skra_0028012.pdf Aðalskipulag Grundarfjarðar 2003-2015]</ref>


Mikið segir um byggð á [[Snæfellsnes]]i í [[íslendingasaga|Íslendingasögunni]] ''[[Eyrbyggja|Eyrbyggju]]''.
Mikið segir um byggð á [[Snæfellsnes]]i í [[íslendingasaga|Íslendingasögunni]] ''[[Eyrbyggja|Eyrbyggju]]''.

Útgáfa síðunnar 13. nóvember 2008 kl. 14:45

Grundarfjarðarbær
Skjaldarmerki Grundarfjarðarbær
Staðsetning
Staðsetning
LandÍsland
KjördæmiNorðvesturkjördæmi
ÞéttbýliskjarnarGrundarfjörður
Stjórnarfar
 • BæjarstjóriGuðmundur Ingi Gunnlaugsson
Flatarmál
 • Samtals149 km2
 • Sæti52. sæti
Mannfjöldi
 (2023)
 • Samtals861
 • Sæti39. sæti
 • Þéttleiki5,78/km2
Póstnúmer
350
Sveitarfélagsnúmer3709
Vefsíðahttp://www.grundarfjordur.is/

Grundarfjörður er bær á norðanverðu Snæfellsnesi á Íslandi, í miðjum firði umkringdur fjöllum, en vestanmegin við hann liggur Kirkjufell. Bærinn er á milli Stykkishólms og Ólafsvíkur.

Helstu atvinnuvegir í Grundarfirði eru sjómennska og fiskvinnsla.

Skipaumferð hefur aukist til muna á Grundarfirði, enda þykja Grundarfjarðarhöfn og fjörðurinn sjálfur með eindæmum skjólgóð. Viðlegukantur norðurhafnarinnar var stækkaður árið 2002.

Saga

Mynd:Grundarfjörður overview.jpg
Mynd af Grundarfirði.

Grundarfjörður hefur verið mikilvægur verslunarstaður í margar aldir, og er það bæði því að þakka að bærinn búi yfir góðri höfn sem og hvernig bærinn liggur mitt á Snæfellsnesinu. Elstru fregnir um verslun á Grundarfirði eru frá landnámsöld þegar skip komu í Salteyrarós (sem er nú á tímum kallaður Hálsvaðall vestur við Kirkjufell að öllum líkindum). Á þessu svæði eru margar fornminjar að finna, sem gefur til kynna mikil umsvif á víkingaöld. Grundarfjarðarkaupstaður var forn kaupstaður sem stóð á Grundarkampi við botn fjarðarins og hafa þar fundist rústir frá ýmsum tímum.

Verslun þar hófst verulega á 15. öld og eftir einokunarverslunina óx Grundarfirði fiskur um hrygg og varð verslunarstaðurinn löggiltur sem inn af sex fyrstu kaupstöðum landsins með lagasetningu árið 1786, en varð Grundarfjarðarkaupstaður þá gerður að höfuðstað Vesturamtsins og átti að vera miðpunktur verslunar og þjónustu í amtinu. Þessi lög voru einkennileg vegna þess að ekki mátti stunda verslun í vesturamti nema hafa borgararéttindi í Grundarfirði. Fyrsti skipulagsuppdráttur á Íslandi og líklega sá eini hérlendis byggður með borgarskipulagi er af Grundarfjarðarkaupstað. Finna má merki um þessa byggð á Grundarkampi.[1]

Mikið segir um byggð á Snæfellsnesi í Íslendingasögunni Eyrbyggju.

Myndasafn

Tenglar

Heimildir

  1. Aðalskipulag Grundarfjarðar 2003-2015
  Þessi Íslandsgrein sem tengist landafræði er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.