Tölvusneiðmynd

CAT (e. Computed axial tomography), oftast nefnt CT á enskri tungu nú til dags, er ein aðferð við sneiðmyndatöku. Myndirnar eru tvívíðar, en með því að vinna þær meira er hægt að búa til þrívíddarmynd af innvolsinu.

CAT-tæknin er algengust í heilbrigðisgeiranum, en er líka notuð þar sem ekki má eða ekki er hægt að eyðileggja þann hlut (t.d. vélapartar og fleira í þeim dúr) sem þarf að skoða innvolsið að.

Saga

Fyrsta CAT tækið sem var hæft til sölu var þróað af Godfrey Newbol Housfield í Hayes á Englandi hjá stofnun sem hét THORN EMI Central Research Laboratories. Housfield þróaði hugmyndina árið 1967 og tilkynnti um hana opinberlega árið 1972. Allan McLeod Cormack hjá Tufts-háskóla þróaði samskonar tækni og hann og Housfield deildu saman Nóbelsverðlaunum í læknisfræði árið 1979.

Með upprunalegu frumgerðinni frá 1971 tók um fimm mínútur að safna gögnum fyrir hverja mynd og um 2,5 klukkutíma þurfti til að vinna gögnin í tölvu. Fyrsta fullgerða CAT-tækið safnaði gögnum fyrir hverja mynd á um fjórum mínútum og tók um sjö mínútur að vinna gögnin. Myndirnar voru í frekar lítilli upplausn, 80 x 80 píxlar. Fyrsta CAT-tækið var sett upp í Atkinson Morley's-spítalanum í Wimbledon, Englandi og fyrsta myndatakan á sjúklingi var gerð með því árið 1972.

Þau tæki sem notuð eru í dag eru mikið breytt frá þeim tækjum sem komu fram fyrst, t.d. taka þau minna pláss og skemmri tíma þarf til að taka myndir.

Frumgerðin frá 1971

Gamalt CAT-tæki

Frekari lesning og sjá einnig

• http://www.colorado.edu/physics/2000/tomography/
• Sneiðmyndataka

Heimildir

• „Computed tomography á ensku Wikipediu“. Sótt 31. júlí 2006.