„Normandí“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 1: Lína 1:
[[Mynd:Flag of Normandy.jpg|thumb|right|Fáni Normandí]]
[[Mynd:Flag of Normandy.jpg|thumb|right|Fáni Normandí]]
'''Normandí''' ([[franska]]: ''Normandie''; [[normanska]]: ''Normaundie'') er hérað í norðvesturhluta [[Frakkland]]s. Það skiptist í tvö stjórnsýsluleg [[héruð Frakklands|héruð]]: [[Efri Normandí]] (umdæmin [[Seine-Maritime]] og [[Eure]]) og [[Neðri Normandí]] (umdæmin [[Orne]], [[Calvados]] og [[Manche]]). Gamla [[sýsla]]n Normandí innihélt, auk núverandi héraða, landshluta sem nú tilheyra umdæmunum [[Eure-et-Loir]], [[Mayenne]] og [[Sarthe]].
'''Normandí''' ([[franska]]: ''Normandie''; [[normanska]]: ''Normaundie'') er hérað í norðvesturhluta [[Frakkland]]s. Það skiptist í tvö stjórnsýsluleg [[héruð Frakklands|héruð]]: [[Efri Normandí]] (umdæmin [[Seine-Maritime]] og [[Eure]]) og [[Neðri Normandí]] (umdæmin [[Orne]], [[Calvados]] og [[Manche]]). Gamla [[sýsla]]n Normandí innihélt, auk núverandi héraða, landshluta sem nú tilheyra umdæmunum [[Eure-et-Loir]], [[Mayenne]] og [[Sarthe]]. Menn frá Normandí heita ''Norðmandingar'' eða ''Normannar'', en hið síðarnefnda er einnig haft um norræna menn sem þar tóku sér bólfestu u.þ.b. á 9. öld.


Áður var Normandí sjálfstætt [[hertogadæmið Normandí|hertogadæmi]] sem náði yfir ósa [[Signa (á)|Signu]] frá [[Pays de Caux]] að [[Cotentin]]-skaganum. [[Ermarsundseyjar]] voru hluti af hertogadæminu og fylgdu titlinum (sem [[Bretadrottning]] ber nú) þótt héraðið væri innlimað í Frakkland. Lénið var upphaflega sett á stofn af [[Karl einfaldi|Karli einfalda]] sem lausnargjald handa [[víkingur|víkingnum]] [[Göngu-Hrólfur|Göngu-Hrólfi]] sem herjaði á Frakka árið [[911]]. Nafnið er dregið af því að þar ríktu [[norðurlönd|norrænir]] greifar.
Áður var Normandí sjálfstætt [[hertogadæmið Normandí|hertogadæmi]] sem náði yfir ósa [[Signa (á)|Signu]] frá [[Pays de Caux]] að [[Cotentin]]-skaganum. [[Ermarsundseyjar]] voru hluti af hertogadæminu og fylgdu titlinum (sem [[Bretadrottning]] ber nú) þótt héraðið væri innlimað í Frakkland. Lénið var upphaflega sett á stofn af [[Karl einfaldi|Karli einfalda]] sem lausnargjald handa [[víkingur|víkingnum]] [[Göngu-Hrólfur|Göngu-Hrólfi]] sem herjaði á Frakka árið [[911]]. Nafnið er dregið af því að þar ríktu [[norðurlönd|norrænir]] greifar.
Lína 6: Lína 6:
Einn afkomenda Hrólfs, [[Vilhjálmur sigursæli]], lagði [[England]] undir sig árið [[1066]] í [[orrustan við Hastings|orrustunni við Hastings]] og gerðist þar konungur en hélt Normandí áfram sem lén. Í tíð [[Jóhann landlausi|Jóhanns landlausa]] lagði [[Filippus Ágústus]] Frakkakonungur meginlandshluta greifadæmisins undir sig og [[Hinrik 3. Englandskonungur]] viðurkenndi þau yfirráð í [[Parísarsáttmálinn (1259)|Parísarsáttmálanum]] [[1259]]. Englendingar gerðu síðar kröfu til héraðsins og lögðu það undir sig í [[Hundrað ára stríðið|Hundrað ára stríðinu]], fyrst [[1346]] til [[1360]] og síðan [[1415]] til [[1450]].
Einn afkomenda Hrólfs, [[Vilhjálmur sigursæli]], lagði [[England]] undir sig árið [[1066]] í [[orrustan við Hastings|orrustunni við Hastings]] og gerðist þar konungur en hélt Normandí áfram sem lén. Í tíð [[Jóhann landlausi|Jóhanns landlausa]] lagði [[Filippus Ágústus]] Frakkakonungur meginlandshluta greifadæmisins undir sig og [[Hinrik 3. Englandskonungur]] viðurkenndi þau yfirráð í [[Parísarsáttmálinn (1259)|Parísarsáttmálanum]] [[1259]]. Englendingar gerðu síðar kröfu til héraðsins og lögðu það undir sig í [[Hundrað ára stríðið|Hundrað ára stríðinu]], fyrst [[1346]] til [[1360]] og síðan [[1415]] til [[1450]].


[[6. júní]] [[1944]] hófu [[bandamenn (síðari heimsstyrjöldinni)|bandamenn]] allsherjarinnrás á meginland [[Evrópa|Evrópu]] á strönd [[Normandí]]. [[Orrustan um Normandí]] er enn stærsta innrás sögunnar af hafi þar sem nær þrjár milljónir hermanna fóru yfir [[Ermarsund]].
[[6. júní]] [[1944]] hófu [[bandamenn (síðari heimsstyrjöldinni)|bandamenn]] allsherjarinnrás á meginland [[Evrópa|Evrópu]] á strönd Normandí. [[Orrustan um Normandí]] er enn stærsta innrás sögunnar af hafi þar sem nær þrjár milljónir hermanna fóru yfir [[Ermarsund]].


{{Stubbur|landafræði}}
{{Stubbur|landafræði}}

Útgáfa síðunnar 12. október 2008 kl. 18:45

Fáni Normandí

Normandí (franska: Normandie; normanska: Normaundie) er hérað í norðvesturhluta Frakklands. Það skiptist í tvö stjórnsýsluleg héruð: Efri Normandí (umdæmin Seine-Maritime og Eure) og Neðri Normandí (umdæmin Orne, Calvados og Manche). Gamla sýslan Normandí innihélt, auk núverandi héraða, landshluta sem nú tilheyra umdæmunum Eure-et-Loir, Mayenne og Sarthe. Menn frá Normandí heita Norðmandingar eða Normannar, en hið síðarnefnda er einnig haft um norræna menn sem þar tóku sér bólfestu u.þ.b. á 9. öld.

Áður var Normandí sjálfstætt hertogadæmi sem náði yfir ósa Signu frá Pays de CauxCotentin-skaganum. Ermarsundseyjar voru hluti af hertogadæminu og fylgdu titlinum (sem Bretadrottning ber nú) þótt héraðið væri innlimað í Frakkland. Lénið var upphaflega sett á stofn af Karli einfalda sem lausnargjald handa víkingnum Göngu-Hrólfi sem herjaði á Frakka árið 911. Nafnið er dregið af því að þar ríktu norrænir greifar.

Einn afkomenda Hrólfs, Vilhjálmur sigursæli, lagði England undir sig árið 1066 í orrustunni við Hastings og gerðist þar konungur en hélt Normandí áfram sem lén. Í tíð Jóhanns landlausa lagði Filippus Ágústus Frakkakonungur meginlandshluta greifadæmisins undir sig og Hinrik 3. Englandskonungur viðurkenndi þau yfirráð í Parísarsáttmálanum 1259. Englendingar gerðu síðar kröfu til héraðsins og lögðu það undir sig í Hundrað ára stríðinu, fyrst 1346 til 1360 og síðan 1415 til 1450.

6. júní 1944 hófu bandamenn allsherjarinnrás á meginland Evrópu á strönd Normandí. Orrustan um Normandí er enn stærsta innrás sögunnar af hafi þar sem nær þrjár milljónir hermanna fóru yfir Ermarsund.

  Þessi landafræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.

Snið:Tengill ÚG