„Alkalímálmur“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
laga tengil
SieBot (spjall | framlög)
Lína 34: Lína 34:
[[Flokkur:Alkalímálmar]]
[[Flokkur:Alkalímálmar]]
[[Flokkur:Efnaflokkar]]
[[Flokkur:Efnaflokkar]]

{{Tengill ÚG|lmo}}


[[ar:فلز قلوي]]
[[ar:فلز قلوي]]
Lína 67: Lína 69:
[[ksh:Alkalimetall]]
[[ksh:Alkalimetall]]
[[la:Metallum alkalicum]]
[[la:Metallum alkalicum]]
[[lmo:Metai alcalitt]] {{Tengill ÚG|lmo}}
[[lmo:Metai alcalitt]]
[[lt:Šarminiai metalai]]
[[lt:Šarminiai metalai]]
[[lv:Sārmu metāli]]
[[lv:Sārmu metāli]]
Lína 81: Lína 83:
[[qu:Alkali q'illay]]
[[qu:Alkali q'illay]]
[[ro:Metal alcalin]]
[[ro:Metal alcalin]]
[[ru:Щелочные металлы]]
[[ru:Щёлочные металлы]]
[[sh:Alkalni metali]]
[[sh:Alkalni metali]]
[[simple:Alkali metal]]
[[simple:Alkali metal]]

Útgáfa síðunnar 23. ágúst 2008 kl. 01:55

Flokkur
Lota
1
2 3
Li
3 11
Na
4 19
K
5 37
Rb
6 55
Cs
7 87
 Fr 
Litalykill

Alkalímálmar eru efnaflokkur í 1. flokki lotukerfisins. Í honum eru frumefnin litín, natrín, kalín, rúbidín, sesín og fransín. Þeir eru mjög hvarfgjarnir og finnast því sjaldan sem aldrei hreinir í náttúrunni.

Alkalímálmar eru silfurgljáandi, mjúkir málmar með lágan eðlismassa. Þeir bindast auðveldlega við halógena þar sem þau mynda jónísk sölt og við vatn þar sem þau mynda sterklega basísk hýdroxíð. Þessi efni hafa eina rafeind í ysta hveli, þannig að besta leiðin frá orkufræðilegu sjónarmiði til að ná fullu rafeindahveli er að tapa þessari einu rafeind og mynda þá jákvætt hlaðna jón.

Vetni, með bara eina rafeind, er stundum sett efst í flokk 1 en er samt ekki alkalímálmur; heldur er náttúruleg staða þess tvíatóma gas. Að fjarlægja einu rafeind þess þarfnast talsvert meiri orku heldur en að fjarlægja ytri rafeind alkalímálma. Eins og með halógena, þarf bara eina rafeind til að fylla ysta hvel vetnisatóms, þannig að undir sumum kringumstæðum getur það hagað sér eins og halógen, og myndað neikvæða hýdríð jón. Tvísambönd hýdríðs við alkalímálma og suma hliðarmálma hafa verið mynduð.

Undir öfgakenndum þrýstingi, eins og finnst í kjarna Júpíters, gerist vetni málmkennt og hegðar sér eins og alkalímálmur (sjá málmkennt vetni).

Snið:Tengill ÚG