„Líparít“: Munur á milli breytinga
Ekkert breytingarágrip |
SilvonenBot (spjall | framlög) m robot Bæti við: no:Ryolitt |
||
Lína 15: | Lína 15: | ||
{{stubbur|jarðfræði}} |
{{stubbur|jarðfræði}} |
||
[[bg:Риолит]] |
[[bg:Риолит]] |
||
[[cs:Ryolit]] |
[[cs:Ryolit]] |
||
[[de:Rhyolith]] |
[[de:Rhyolith]] |
||
[[en:Rhyolite]] |
[[en:Rhyolite]] |
||
⚫ | |||
[[es:Riolita]] |
[[es:Riolita]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[fr:Rhyolite]] |
[[fr:Rhyolite]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[he:ריוליט]] |
[[he:ריוליט]] |
||
⚫ | |||
[[ja:流紋岩]] |
|||
⚫ | |||
[[lt:Riolitas]] |
[[lt:Riolitas]] |
||
[[nl:Rhyoliet]] |
[[nl:Rhyoliet]] |
||
[[ |
[[no:Ryolitt]] |
||
[[pl:Ryolit]] |
[[pl:Ryolit]] |
||
[[pt:Riólito]] |
[[pt:Riólito]] |
||
[[ro:Riolit]] |
[[ro:Riolit]] |
||
[[sk:Ryolit]] |
[[sk:Ryolit]] |
||
⚫ | |||
[[sv:Ryolit]] |
[[sv:Ryolit]] |
||
[[zh:流紋岩]] |
[[zh:流紋岩]] |
Útgáfa síðunnar 13. ágúst 2008 kl. 04:58
Líparít eða ljósgrýti eða rhýólít er súrt gosberg. Gosberg er berg sem myndast hefur í eldgosi og storknað hratt og að það sé súrt merkir að hlutfall kísils í berginu sé hærra en 65% af þunga. Í basísku bergi eins og basalti og blágrýti er minna en 52% kísill og í ísúru bergi eins og andesít og íslandit er hlutfall kísils 52-65%.
Ef líparít storknar hægt í iðrum jarðar myndast grófkristallað granít, í grunnum innskotum fínkristallað granófýr. Við snögga kælingu í vatni myndast ekki kristallar og þá storknar bergkvikan eins og gler og myndar hrafntinnu.
Líparít á Íslandi
Líparít þekur um 2% af yfirborði Íslands og er Torfajökulssvæðið í Friðlandi að fjallabaki stærsta líparítsvæði landsins. Við snögga kólnun myndar kvikan svart og gljáandi gler, en annars er líparít venjulega grátt, gult, bleikt eða grænt á lit. Litadýrðin stafar af jarðhitaummyndun.