„Spenna“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Thvj (spjall | framlög)
umorða
NjardarBot (spjall | framlög)
m robot Bæti við: be-x-old, eo, id, lv, qu, uk Breyti: es, lt, tr
Lína 29: Lína 29:


[[ar:فرق الكمون]]
[[ar:فرق الكمون]]
[[be-x-old:Электрычная напруга]]
[[bg:Електрическо напрежение]]
[[bg:Електрическо напрежение]]
[[ca:Diferència de potencial]]
[[ca:Diferència de potencial]]
Lína 34: Lína 35:
[[da:Elektrisk spænding]]
[[da:Elektrisk spænding]]
[[de:Elektrische Spannung]]
[[de:Elektrische Spannung]]
[[et:Pinge (elekter)]]
[[en:Voltage]]
[[el:Διαφορά δυναμικού]]
[[el:Διαφορά δυναμικού]]
[[en:Voltage]]
[[es:Diferencia de potencial]]
[[eo:Elektra tensio]]
[[es:Tensión (electricidad)]]
[[et:Pinge (elekter)]]
[[fi:Jännite]]
[[fr:Tension électrique]]
[[fr:Tension électrique]]
[[ko:전압]]
[[he:מתח חשמלי]]
[[hr:Napon]]
[[hr:Napon]]
[[id:Tegangan listrik]]
[[it:Tensione elettrica]]
[[it:Tensione elettrica]]
[[he:מתח חשמלי]]
[[ja:電圧]]
[[ko:전압]]
[[la:Tensio electrica]]
[[la:Tensio electrica]]
[[lt:Įtampa]]
[[lt:Elektrinė įtampa]]
[[lv:Spriegums]]
[[nl:Elektrische spanning]]
[[nl:Elektrische spanning]]
[[ja:電圧]]
[[no:Elektrisk spenning]]
[[nn:Elektrisk spenning]]
[[nn:Elektrisk spenning]]
[[no:Elektrisk spenning]]
[[pl:Napięcie elektryczne]]
[[pl:Napięcie elektryczne]]
[[pt:Tensão elétrica]]
[[pt:Tensão elétrica]]
[[qu:Pinchikilla mast'ay]]
[[ro:Tensiune electrică]]
[[ro:Tensiune electrică]]
[[ru:Электрическое напряжение]]
[[ru:Электрическое напряжение]]
Lína 57: Lína 63:
[[sl:Električna napetost]]
[[sl:Električna napetost]]
[[sr:Електрични напон]]
[[sr:Електрични напон]]
[[fi:Jännite]]
[[sv:Elektrisk spänning]]
[[sv:Elektrisk spänning]]
[[ta:மின்னழுத்தம்]]
[[ta:மின்னழுத்தம்]]
[[th:ความต่างศักย์]]
[[th:ความต่างศักย์]]
[[tr:Gerilim (bilim)]]
[[tr:Gerilim (elektrik)]]
[[uk:Напруга]]
[[zh:電壓]]
[[zh:電壓]]

Útgáfa síðunnar 1. júlí 2008 kl. 20:24

Rafspenna (oftast kölluð spenna) er styrkur rafmagns. Í rafmagnsfræðu er oftast átt við mismum á styrk mættisins milli tveggja punkta í rafsviði, þar sem annar punkturinn er jörð, sem samkvæmt skilgreiningu hefur rafmætti núll. SI mælieining er volt, nefnd eftir ítalska eðlisfræðingnum Alessandro Volta.

Særðfræðileg skilgreining rafspennu: Styrkur rafmættis, eða sú vinna, sem þarf til að hliðra einingarrafhleðslu í rafsviði, frá punkti b til punkts a, en það má setja fram með ferilheildinu

Jafnspenna er föst í tíma, en riðspenna sveiflast reglulega milli tveggja útgilda.

Jafnspennan V í rafrás er hlutfall afls W og rafstraums I:

Samband straums og spennu

Lögmál Ohms gefur samband rafspennu og -straums í rafrás með því að skilgreina rafviðnám.

Spennulögmál

Spennulögmálið segir að summa allra spennugjafa rafrásar sé jöfn summu spennulfallanna.

Jöfnur Maxwells

Jöfnur Maxwells gefa samband rafsegulsviðs og rafspennu.

Háspenna

Alþjóðlegt viðvörunarmerki vegna háspennu (ISO 3864), Háspennumerkið.

Háspenna kallast rafspenna sem er nægjanlega há til geta valdið skammhlaupi í lofti og er hættuleg mönnum og dýrum.

Rafspenna á heimilum

Íslensk heimili nota 230 volta riðspennu, með sveiflutíðnina 50 rið, sem strangt tekið telst ekki háspenna, en getur samt verið banvæn. Um raflagnir á heimilum og í fyrirtækjum gilda lög, sem ætlað er að koma í veg fyrir slys af völdum rafmagns.