„Halldór Laxness“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
JAnDbot (spjall | framlög)
Lína 151: Lína 151:
* [http://www.timarit.is/titlebrowse.jsp?issueID=410355&pageSelected=1&lang=0 ''Það er gott að vinna á Gljúfrasteini''; viðtal sem birtist í Morgunblaðinu 1946]
* [http://www.timarit.is/titlebrowse.jsp?issueID=410355&pageSelected=1&lang=0 ''Það er gott að vinna á Gljúfrasteini''; viðtal sem birtist í Morgunblaðinu 1946]
* [http://www.timarit.is/titlebrowse.jsp?issueID=418956&pageSelected=13&lang=0 ''Skáldaeðlið sýnist vera takmarkað''; grein í Morgunblaðinu 1968]
* [http://www.timarit.is/titlebrowse.jsp?issueID=418956&pageSelected=13&lang=0 ''Skáldaeðlið sýnist vera takmarkað''; grein í Morgunblaðinu 1968]
* [http://www.timarit.is/titlebrowse.jsp?issueID=403228&pageSelected=1&lang=0 ''Ný skáldsaga (Undir Helgahnúk)''; gagnrýni sem birtist í Morgunblaðinu 1924]


[[Flokkur:Halldór Laxness| ]]
[[Flokkur:Halldór Laxness| ]]

Útgáfa síðunnar 15. janúar 2008 kl. 00:37

Mynd:HalldorLaxness gamall.jpg
Halldór á sínum eldri árum.

Halldór (Kiljan) Laxness (fæddur Halldór Guðjónsson 23. apríl 1902 – dáinn 8. febrúar 1998) var íslenskur rithöfundur og skáld, jafnan talinn einn helsti íslenski rithöfundurinn á 20. öld.

Halldór var sonur Sigríðar Halldórsdóttur (fædd 1872) og Guðjóns Helgasonar (fæddur 1870). Fyrstu æviárin bjó hann í Reykjavík en flutti að Laxnesi í Mosfellssveit árið 1905.

Hann tók fljótt að lesa bækur og skrifa sögur, og þegar hann var 14 ára gamall fékk hann sína fyrstu grein birta í Morgunblaðinu undir nafninu H.G. Ekki löngu síðar birti hann grein í sama blaði undir sínu eigin nafni og var sú grein um gamla klukku.

Á ferli sínum skrifaði Halldór 51 bók, margar blaðagreinar, samdi ljóð, leikrit og fleira. Til að sjá þau rit sem hann gaf út er hægt að skoða bókalistann hér að neðan.

Halldór hlaut Nóbelsverðlaun í bókmenntum árið 1955. Hann var tvíkvæntur og eignaðist fjögur börn.

Frá árinu 1945 átti Halldór fast heimili á Gljúfrasteini í Mosfellssveit. Að frumkvæði Davíðs Oddsonar, forsætisráðherra keypti ríkissjóður Gljúfrastein af Auði Laxness, ekkju Halldórs, ásamt innbúi og opnaði þar safn til minningar um skáldið haustið 2004.

Nafn

Halldór Laxness fæddist sem Halldór Guðjónsson, árið 1905 hóf fjölskylda hans búskap í Mosfellssveit í Laxnesi, og kenndi Halldór sig við þann bæ æ síðar.[1] Millinafnið Kiljan tók hann upp þegar hann skírðist til kaþólskrar trúar.[1]

Deilur um ævisögu Laxness

Hannes Hólmsteinn Gissurarson, prófessor sagði frá því opinberlega sumarið 2003, að hann væri að skrifa ævisögu Laxness, en í kjölfarið reyndi Auður Laxness að meina honum aðgang að bréfasafni skáldsins á handritadeild Þjóðarbókhlöðunnar og tókst það. Ástæðan var sú að hún taldi Hannes ekki færan um að skrifa óhlutdræga ævisögu Laxness. Eftir að fyrsta bindi ævisögunnar, Halldór kom út gagnrýndu Helga Kress, prófessor og fleiri Hannes harðlega fyrir að fara frjálslega með tilvitnanir í texta skáldsins án þess að geta heimilda. (Hannes hefur síðar viðurkennt í viðtölum að hann hefði átt að geta heimilda í ríkara mæli en hann gerði.) Haustið 2004 höfðaði Auður mál gegn Hannesi fyrir brot á lögum um höfundarrétt. Hannes var sýknaður af öllum kröfum hennar í Héraðsdómi Reykjavíkur 2006.

Auður Laxness og fjölskylda hennar hefur lagt blessun sína yfir ævisögu skáldsins, sem rituð var af Halldóri Guðmundssyni, rithöfundi og veitti honum góðfúslega aðgang að bréfasafni og gögnum, sem voru í vörslu fjölskyldunnar.

Meint afskipti íslenskra ráðamanna af útgáfu rita Laxness í Bandaríkjununm

Guðný Halldórsdóttir, leikstjóri og dóttir skáldsins, sagði í Kastljósþætti sjónvarpsins 18. mars 2007Bjarni Benediktsson, þáverandi forsætisráðherra hefði lagt stein í götu föður síns sem varð til þess að honum reyndist illmögulegt að gefa út bækur sínar á Bandaríkjamarkaði.

Verk

Skáldsögur

Smásögur

Leikrit

Ljóð

Ritgerðir og greinar

Ferðasögur

Minningasögur

Neðanmálsgreinar

  1. 1,0 1,1 Heimir Pálsson (1998). Sögur, ljóð og líf. Vaka-Helgafell. ISBN 9979-2-1306-X. bls. 65

Heimildir

  • Heimir Pálsson (1998). Sögur, ljóð og líf. Vaka-Helgafell. ISBN 9979-2-1306-X. bls. 65
  • Hannes Hólmsteinn Gissurarson. 2003. Halldór. Almenna bókafélagið, Reykjavík.
  • Hannes Hólmsteinn Gissurarson. 2004. Kiljan. Bókafélagið, Reykjavik.
  • Hannes Hólmsteinn Gissurarson. 2005. Laxness. Bókafélagið, Reykjavík.
  • Halldór Guðmundsson. 2004. Halldór Laxness. JPV, Reykjavík. Sjá hér
  • Ritaskrá. 2004, 12. Mars. Sjá: http://www2.mbl.is/mm/serefni/laxness/ritaskra.html
  • Halldór Laxness. 2004, 12. Mars. Sjá: http://www2.mbl.is/mm/serefni/laxness/

Tenglar

Vefir

Kvikmyndir gerðar eftir bókum Laxness

Verk Laxness á netinu

Greinar um Laxness