„Fjalakötturinn“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við

Innfellt

Útgáfa síðunnar 20. október 2007 kl. 12:33

Fjalakötturinn var fyrsta kvikmyndahúsið á Íslandi og var í sama sal og Breiðfjörðsleikhúsið. Þar var tekið að sýna kvikmyndir 2. nóvember 1906 og tók salurinn 300 manns í sæti.

Saga Reykjavíkur Biograftheater

Hús Valgarðs Ö. Breiðfjörðs, sem síðan var kallað Fjalakötturinn þegar húsið var farið að láta á sjá, var einnig nefnt Reykjavíkur Biograftheater, eða einfaldlega Bíó í daglegu tali þegar enn fóru fram kvikmyndasýningar í húsinu. Kvikmyndahúsið var til húsa við Aðalstræti 8, við hlið núverandi Morgunblaðshallar. Gengið var inn í kvikmyndasalinn (og leikhúsið) frá Bröttugötu í Grjótaþorpinu, en verslun Breiðfjörðs sneri út að Aðalstrætinu.

Fjalakötturinn var ekki lengi eina kvikmyndahúsið á Íslandi því árið 1912 tók Nýja bíó til starfa. Við það varð Reykjavíkur Biograftheater að Gamla bíói í hugum bæjarbúa þó það hefði vart slitið barnsskónum. Gamla bíó flutti svo á þriðja áratugnum upp á Ingólfsstræti þar sem kvikmyndasýningum var fram haldið þar til á níunda áratugnum. Nú er þar Íslenska óperan.

Niðurrif

Þrátt fyrir að þarna hafi verið rekið sögufrægt leikhús og kvikmyndahús, sem sagt var elsta uppistandandi kvikmyndahús í heimi, var fjallakötturinn rifinn árið 1985, í borgarastjóratíð Davíðs Oddssonar. Nú stendur hús Tryggingamiðstöðvarinnar á sömu lóð. Ákvörðunin um niðurrif hússins var mjög umdeild og um hana stóð töluverður styr.

Í Háskóla Íslands á sjöunda áratugnum tók kvikmyndaklúbburinn Fjalakötturinn sér nafn eftir hinum sögufræga kvikmyndasal.

Árið 2005 var opnaður veitingastaður með nafninu Fjalakötturinn í nýju hóteli Hotel Reykjavik Centrum en það var teiknað með það fyrir augum að það liti út eins og þau þrjú hús sem áður stóðu við Aðalstræti, og sá hluti byggingarinnar sem veitingastaðurinn er í er teiknað eftir Fjalakettinum (þ.e.a.s. Breiðfjörðshúsi).

Tenglar

Fjalakötturinn; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1969

Heimildir

Björn Ingi Hrafnsson, Ljósin slökkt og filman rúllar [1]

@@ Lína 1: / Lína 1: @@
-'''Fjalakötturinn''' var fyrsta [[kvikmyndahús]]ið á [[Ísland]]i. Það tók til starfa [[2. nóvember]] [[1906]] og í [[salur|salnum]] voru tæplega 300 [[sæti]].
+'''Fjalakötturinn''' var fyrsta [[kvikmyndahús]]ið á [[Ísland]]i og var í sama sal og [[Breiðfjörðsleikhúsið|Breiðfjörðsleikhúsið]]. Þar var tekið að sýna kvikmyndir [[2. nóvember]] [[1906]] og tók salurinn 300 manns í sæti.
-Það var einnig kallað Reykjavíkur Biograftheater, eða einfaldlega Bíó.
-Kvikmyndahúsið var til húsa í Breiðfjörðsleikhúsi við [[Aðalstræti]] 8, við hlið Morgunblaðshallarinnar svokölluðu, en gengið var inn úr Bröttugötu í [[Grjótaþorpið|Grjótaþorpinu]]. Þrátt fyrir að þarna hafi verið rekið [[leikhús]] áður, gekk húsið undir nafninu Fjalakötturinn þar til það var rifið árið [[1985]], í borgarstjóratíð [[Davíð Oddsson|Davíðs Oddssonar]]. Nú stendur hús [[Tryggingamiðstöðin|Tryggingamiðstöðvarinnar]] á sömu lóð.
-Ákvörðunin um niðurrif hússins var umdeild og um hana stóð nokkur styr. Ekki að ástæðulausu því þegar húsið var rifið var það sagt vera elsta uppistandandi kvikmyndahús í heimi.
+== Saga ''Reykjavíkur Biograftheater'' ==
-Fjalakötturinn var ekki lengi eina kvikmyndahúsið á Íslandi því árið 1912 tók [[Nýja bíó]] til starfa. Við það varð Reykjavíkur Biograftheater að [[Gamla bíó|Gamla bíói]] í hugum bæjarbúa, þó það hefði vart slitið barnsskónum. Gamla bíó flutti svo á þriðja áratugnum í Ingólfsstrætið þar sem kvikmyndasýningum var fram haldið þar til á níunda áratugnum. Íslenska óperan er þar nú til húsa.
+Hús [[Valgarður Ólafsson Breiðfjörð|Valgarðs Ö. Breiðfjörðs]], sem síðan var kallað ''Fjalakötturinn'' þegar húsið var farið að láta á sjá, var einnig nefnt ''Reykjavíkur Biograftheater'', eða einfaldlega ''Bíó'' í daglegu tali þegar enn fóru fram kvikmyndasýningar í húsinu. Kvikmyndahúsið var til húsa við [[Aðalstræti]] 8, við hlið núverandi [[Morgunblaðshöllin|Morgunblaðshallar]]. Gengið var inn í kvikmyndasalinn (og leikhúsið) frá [[Brattagata|Bröttugötu]] í [[Grjótaþorpið|Grjótaþorpinu]], en verslun Breiðfjörðs sneri út að Aðalstrætinu.
+Fjalakötturinn var ekki lengi eina kvikmyndahúsið á Íslandi því árið [[1912]] tók [[Nýja bíó]] til starfa. Við það varð ''Reykjavíkur Biograftheater'' að [[Gamla bíó|Gamla bíói]] í hugum bæjarbúa þó það hefði vart slitið barnsskónum. Gamla bíó flutti svo á þriðja áratugnum upp á [[Ingólfsstræti]] þar sem kvikmyndasýningum var fram haldið þar til á níunda áratugnum. Nú er þar [[Íslenska óperan]].
-Kvikmyndaklúbbur á sjöunda áratugnum í [[Háskóli Íslands|Háskóla Íslands]] gekk einnig undir sama nafni.
+== Niðurrif ==
-Árið [[2005]] var opnaður veitingastaður með nafninu Fjalakötturinn í nýju [[hótel]]i [[Hotel Reykjavik Centrum]] en það hótel er hannað svo það líti út eins og þrjú hús sem áður stóðu við Aðalstræti, og lítur sá hluti byggingarinnar sem veitingastaðurinn er í út að framan eins og Fjalakötturinn gerði áður fyrr.
+Þrátt fyrir að þarna hafi verið rekið sögufrægt [[leikhús]] og kvikmyndahús, sem sagt var elsta uppistandandi kvikmyndahús í heimi, var fjallakötturinn rifinn árið [[1985]], í borgarastjóratíð [[Davíð Oddsson|Davíðs Oddssonar]]. Nú stendur hús [[Tryggingamiðstöðin|Tryggingamiðstöðvarinnar]] á sömu lóð. Ákvörðunin um niðurrif hússins var mjög umdeild og um hana stóð töluverður styr.
+Í [[Háskóli Íslands|Háskóla Íslands]] á sjöunda áratugnum tók kvikmyndaklúbburinn [[Fjalakötturinn (kvikmyndaklúbbur)|Fjalakötturinn]] sér nafn eftir hinum sögufræga kvikmyndasal.
+Árið [[2005]] var opnaður veitingastaður með nafninu ''Fjalakötturinn'' í nýju [[hótel]]i [[Hotel Reykjavik Centrum]] en það var teiknað með það fyrir augum að það liti út eins og þau þrjú hús sem áður stóðu við Aðalstræti, og sá hluti byggingarinnar sem veitingastaðurinn er í er teiknað eftir Fjalakettinum (þ.e.a.s. Breiðfjörðshúsi).
+== Tenglar ==
+* [http://www.timarit.is/titlebrowse.jsp?issueID=419521&pageSelected=5&lang=0 ''Fjalakötturinn''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1969]
 == Heimildir==