„Fyrsta ráðuneyti Davíðs Oddssonar“: Munur á milli breytinga
Ekkert breytingarágrip |
mEkkert breytingarágrip |
||
Lína 1: | Lína 1: | ||
[[Mynd:Viðeyjarstjórnin23.jpg|thumb| |
[[Mynd:Viðeyjarstjórnin23.jpg|thumb|right|Viðeyjarstjórnin]] |
||
⚫ | '''Viðeyjarstjórnin''' var [[ríkisstjórn]] [[Sjálfstæðisflokkur|Sjálfstæðisflokks]] og [[Alþýðuflokkur|Alþýðuflokks]] frá [[1991]] til [[1995]]. Stjórnin fékk nafn sitt af því að [[Davíð Oddsson]] bauð [[Jón Baldvin Hannibalsson|Jóni Baldvin Hannibalssyni]] [[utanríkisráðherra]] til stjórnarmyndunarviðræðna út í [[Viðey]] að loknum Alþingiskosningum [[20. apríl]] [[1991]]. Þegar [[Steingrímur Hermannsson]] baðst lausnar fyrir sig og ráðuneyti sitt [[23. apríl]] [[1991]] fékk [[Davíð Oddsson]] [[stjórnarmyndunarumboð]]ið. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
===Stjórn Sjálfstæðisflokks og Alþýðuflokks 1991-1995=== |
===Stjórn Sjálfstæðisflokks og Alþýðuflokks 1991-1995=== |
||
Lína 5: | Lína 10: | ||
[[Viðskiptahalli|Halla]] í rekstri ríkisins var á nokkrum árum snúið í afgang, sem síðan var notaður til að lækka skuldir. [[Aðstöðugjald]] var fellt niður og [[tekjuskattur]] fyrirtækja lækkaður úr 50% í 30% í því skyni að skapa atvinnulífinu betri skilyrði, en vegna minnkandi afla á [[Íslandsmið]]um og óhagstæðrar [[verðlagsþróun]]ar á alþjóðavettvangi var nokkurt [[atvinnuleysi]] fyrstu ár hinnar nýju stjórnar. Atvinnulífið opnaðist einnig verulega, þegar Ísland gerðist aðili að [[Evrópska efnahagssvæðið|Evrópska efnahagssvæðinu]] (EES) árið 1994. Í sjávarútvegi var [[kvótakerfið]] svonefnda — kerfi varanlegra og framseljanlegra aflakvóta — fest í sessi með margvíslegri löggjöf. Nokkur ágreiningur var þó milli stjórnarflokkanna, því að Alþýðuflokkurinn vildi taka upp [[auðlindagjald]] eða sölu veiðileyfa, en Davíð taldi, að það myndi raska rekstri útgerðarfyrirtækja um of. Jafnframt hóf ríkisstjórnin sölu ríkisfyrirtækja eða „[[einkavæðing]]u“. Alþýðuflokkurinn vildi þó ekki samþykkja sölu viðskiptabankanna tveggja í ríkiseigu. |
[[Viðskiptahalli|Halla]] í rekstri ríkisins var á nokkrum árum snúið í afgang, sem síðan var notaður til að lækka skuldir. [[Aðstöðugjald]] var fellt niður og [[tekjuskattur]] fyrirtækja lækkaður úr 50% í 30% í því skyni að skapa atvinnulífinu betri skilyrði, en vegna minnkandi afla á [[Íslandsmið]]um og óhagstæðrar [[verðlagsþróun]]ar á alþjóðavettvangi var nokkurt [[atvinnuleysi]] fyrstu ár hinnar nýju stjórnar. Atvinnulífið opnaðist einnig verulega, þegar Ísland gerðist aðili að [[Evrópska efnahagssvæðið|Evrópska efnahagssvæðinu]] (EES) árið 1994. Í sjávarútvegi var [[kvótakerfið]] svonefnda — kerfi varanlegra og framseljanlegra aflakvóta — fest í sessi með margvíslegri löggjöf. Nokkur ágreiningur var þó milli stjórnarflokkanna, því að Alþýðuflokkurinn vildi taka upp [[auðlindagjald]] eða sölu veiðileyfa, en Davíð taldi, að það myndi raska rekstri útgerðarfyrirtækja um of. Jafnframt hóf ríkisstjórnin sölu ríkisfyrirtækja eða „[[einkavæðing]]u“. Alþýðuflokkurinn vildi þó ekki samþykkja sölu viðskiptabankanna tveggja í ríkiseigu. |
||
⚫ | Viðeyjarstjórnin fékk nafn sitt af því að [[Davíð Oddsson]] bauð [[Jón Baldvin Hannibalsson|Jóni Baldvin Hannibalssyni]] [[utanríkisráðherra]] til stjórnarmyndunarviðræðna út í [[Viðey]] að loknum Alþingiskosningum [[20. apríl]] [[1991]]. Þegar [[Steingrímur Hermannsson]] baðst lausnar fyrir sig og ráðuneyti sitt [[23. apríl]] [[1991]] fékk [[Davíð Oddsson]] [[stjórnarmyndunarumboð]]ið. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
==Verk== |
==Verk== |
Útgáfa síðunnar 14. maí 2007 kl. 12:12
Viðeyjarstjórnin var ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks og Alþýðuflokks frá 1991 til 1995. Stjórnin fékk nafn sitt af því að Davíð Oddsson bauð Jóni Baldvin Hannibalssyni utanríkisráðherra til stjórnarmyndunarviðræðna út í Viðey að loknum Alþingiskosningum 20. apríl 1991. Þegar Steingrímur Hermannsson baðst lausnar fyrir sig og ráðuneyti sitt 23. apríl 1991 fékk Davíð Oddsson stjórnarmyndunarumboðið.
Davíð Oddsson var forsætisráðherra og Jón Baldvin Hannibalsson var utanríkisráðherra. Salóme Þorkelsdóttir var forseti Alþingis. Viðeyjarstjórnin sat eitt kjörtímabil.
Ýmsir töluðu um nýja viðreisnarstjórn þegar Viðeyjarstjórnin var mynduð þar sem sömu flokkar áttu hlut að máli í bæði skiptin.
Stjórn Sjálfstæðisflokks og Alþýðuflokks 1991-1995
Eftir kosningarnar 1991 myndaði Davíð á stuttum tíma ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks og Alþýðuflokks, sem hefur verið kölluð „Viðeyjarstjórnin“. Varð Jón Baldvin Hannibalsson, formaður Alþýðuflokksins, utanríkisráðherra. Stjórnin kvaðst berjast við mikinn „fortíðarvanda“, sem fælist í hallarekstri á ríkissjóði, tómum sjóðum vegna misheppnaðra fjárfestinga í fiskeldi og loðdýrarækt og hættu á verðbólgu. Með aðhaldi í fjármálum og peningamálum tókst að halda verðbólgu í skefjum, en það auðveldaði stjórninni leikinn, að aðilar vinnumarkaðarins höfðu gert svonefnda „þjóðarsátt“ árið 1990 um hóflegar launahækkanir. Einnig voru ýmsir opinberir sjóðir lagðir niður, svo sem Framkvæmdasjóður, Hlutafjársjóður og Atvinnutryggingarsjóður og strangar reglur settar um Byggðasjóð. Eitt fyrsta verk stjórnarinnar að ráði þeirra Davíðs og Jóns Baldvins var að viðurkenna á ný sjálfstæði Eystrasaltsríkjanna þriggja, Eistlands, Lettlands og Litháens, eftir hrun Sovétríkjanna, og varð Ísland fyrst ríkja til þess að gera.
Halla í rekstri ríkisins var á nokkrum árum snúið í afgang, sem síðan var notaður til að lækka skuldir. Aðstöðugjald var fellt niður og tekjuskattur fyrirtækja lækkaður úr 50% í 30% í því skyni að skapa atvinnulífinu betri skilyrði, en vegna minnkandi afla á Íslandsmiðum og óhagstæðrar verðlagsþróunar á alþjóðavettvangi var nokkurt atvinnuleysi fyrstu ár hinnar nýju stjórnar. Atvinnulífið opnaðist einnig verulega, þegar Ísland gerðist aðili að Evrópska efnahagssvæðinu (EES) árið 1994. Í sjávarútvegi var kvótakerfið svonefnda — kerfi varanlegra og framseljanlegra aflakvóta — fest í sessi með margvíslegri löggjöf. Nokkur ágreiningur var þó milli stjórnarflokkanna, því að Alþýðuflokkurinn vildi taka upp auðlindagjald eða sölu veiðileyfa, en Davíð taldi, að það myndi raska rekstri útgerðarfyrirtækja um of. Jafnframt hóf ríkisstjórnin sölu ríkisfyrirtækja eða „einkavæðingu“. Alþýðuflokkurinn vildi þó ekki samþykkja sölu viðskiptabankanna tveggja í ríkiseigu.
Verk
Ísland gerðist aðili að EES í tíð Viðeyjarstjórnarinnar.
Ráðherrar og ráðuneyti
Fyrirrennari: Þriðja ríkisstjórn Steingríms Hermannssonar |
|
Eftirmaður: Einkavæðingarstjórn |