„Armed Forces Radio and Television Service Keflavik“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Skipti út innihaldi með 'Komma kona.' |
|||
| Lína 1: | Lína 1: | ||
Komma kona. |
|||
[[Mynd:AFRTS.png|thumb|right|Merki AFRTS]] |
|||
'''Armed Forces Radio and Television Service Keflavik''' eða '''AFRTS Keflavik''' (áður '''Radio TFK''') eða '''Kanaútvarpið/Kanasjónvarpið''' eða '''Keflavíkursjónvarpið''', eins og það var almennt nefnt af [[Ísland|Íslendingum]], var [[útvarp]]sstöð [[Varnarliðið á Íslandi|Varnarliðsins]] á [[Keflavíkurstöðin]]ni á [[Suðurnes]]jum sem starfaði frá [[1951]] til [[2006]] þegar herstöðinni var lokað. |
|||
Skilgreint hlutverk stöðvarinnar var að senda út skemmtiefni til upplyftingar hermönnum og starfsfólki hersins á starfsstöðvum hersins á Íslandi. Dagskrá stöðvarinnar byggðist fyrst og fremst upp af vinsælu bandarísku útvarps- og sjónvarpsefni, en hluti dagskrárinnar voru sérstakir upplýsingaþættir framleiddir af [[Pentagon]] sem af þótti nokkur [[áróður]]skeimur. Einnig framleiddi stöðin sitt eigið efni, aðallega [[fréttir]] og [[veðurfréttir]]. Stöðin var hluti af útvarpsnetinu [[Armed Forces Network]] sem starfar á herstöðvum Bandaríkjamanna um allan heim. Rekstraraðili stöðvarinnar var ''Navy Media Center (NMC) Broadcasting Detachment'' í Keflavík en megnið af efninu var fengið frá AFRTS sem sá um innkaup og framleiðslu á efni. |
|||
Þegar stöðinni var lokað í september 2006 störfuðu þar 25 manns, þar af þrír íslenskir tæknimenn. |
|||
==Útvarpsútsendingar== |
|||
[[Mynd:Navy broadcasting keflavik.png|thumb|right|Merki af póstkortum sem send voru frá útvarpsstöðinni til útvarpsáhugamanna sem létu vita af móttöku útvarpsmerkis.]] |
|||
Stöðin hóf útsendingar á [[miðbylgja|miðbylgju]] með 25 [[watt]]a styrk í [[nóvember]] [[1951]] og fékk síðan leyfi íslenskra stjórnvalda til reksturs útvarpsstöðvar allan sólarhringinn í [[maí]] [[1952]]. Um leið var krafturinn aukinn í 250 wött og var stöðin alla tíð ein sú öflugasta á stóru svæði kringum Ísland. Áður hafði [[Bandaríkjaher]] rekið útvarpsstöð við [[Keflavíkurflugvöllur|Keflavíkurflugvöll]] í [[Síðari heimsstyrjöldin]]ni. Útvarpsstöðin sendi út samfellt frá 1952 til 2006. |
|||
==Sjónvarpsútsendingar== |
|||
[[1954]] sótti stöðin um og fékk leyfi til [[sjónvarp]]sútsendinga [[4. mars]] [[1955]]. Sent var út á [[tíðni]]nni 108-186 [[Hz]] í 345° geisla. Þetta voru fyrstu sjónvarpsútsendingar frá Íslandi, ellefu árum áður en [[Ríkissjónvarpið]] hóf útsendingar. Leyfið var háð þeim skilyrðum að styrkur útsendingarinnar væri bundinn við 50 wött og reynt að beina geislanum að stöðinni sjálfri. Vegna þess að málið var ekki talið snerta íslenska hagsmuni bar [[Kristinn Guðmundsson]] [[utanríkisráðherra Íslands|utanríkisráðherra]] málið ekki undir [[Alþingi]]. |
|||
Brátt kom í ljós að sjónvarpsmerkið frá stöðinni náðist á Suðurnesjum, [[Hafnarfjörður|Hafnarfirði]] og [[Reykjavík]] og ýmsir urðu sér út um [[sjónvarpsviðtæki]] og [[sjónvarpsloftnet]] til að geta fylgst með dagskrá stöðvarinnar. Viðtækin voru dýr og því fá heimili sem leyfðu sér slíkan munað, en [[áhorfið]] hefur líklega verið meira en fjöldi tækja gaf til kynna vegna hópáhorfs á vinsæla dagskrárliði. |
|||
==Deilan um Keflavíkursjónvarpið== |
|||
[[1959]] lögðu tveir þingmenn [[Alþýðubandalagið|Alþýðubandalagsins]] fram tillögu um lokun sjónvarpsstöðvarinnar en hún var ekki samþykkt. [[1961]] sótti stöðin um að útsendingarstyrkur yrði aukinn úr 50w í 250w og var það leyfi veitt [[17. apríl]]. Þegar stöðin jók útsendingastyrk sinn árið eftir kom málið aftur upp á Alþingi. Þingmaður [[Framsóknarflokkurinn|Framsóknarflokksins]] gagnrýndi þá að utanríkisráðherra hefði veitt erlendri sjónvarpsstöð í reynd [[einokun]]arstöðu í sjónvarpsútsendingum á Íslandi. Málið var enn sárara þar sem ekki hafði enn tekist að koma á fót íslensku sjónvarpi þrátt fyrir umræður um nauðsyn þess í tæpan áratug. [[Danska ríkisútvarpið]] hafði hafið sjónvarpsútsendingar árið [[1951]]. |
|||
Deilan vatt upp á sig eftir þetta og [[13. mars]] árið [[1964]] birtu sextíu þekktir Íslendingar grein þar sem skorað var á íslensk stjórnvöld að takmarka útsendingar stöðvarinnar. Andstæðingar stöðvarinnar höfðu meðal annars áhyggjur af því að íslensk ungmenni myndu verða fyrir óæskilegum menningaráhrifum og jafnvel glata [[íslenska|íslenskunni]]. Ýmsir urðu þó til að koma Keflavíkursjónvarpinu til varnar og yfir 14.000 manns skrifuðu undir [[undirskriftalisti|undirskriftalista]] þar sem þess var óskað að stöðin fengi áfram að senda út á Íslandi. |
|||
==Takmörkun sjónvarpsútsendinga== |
|||
Þegar Ríkissjónvarpið hóf útsendingar árið [[1966]] kom fram sú skoðun framleiðenda sjónvarpsefnis í Bandaríkjunum að sjónvarpsstöð varnarliðsins ætti að greiða sambærileg gjöld fyrir útsendingu á aðkeyptu efni þar sem áhorfendahópurinn á Íslandi væri stærri en sem næmi varnarstöðinni sjálfri. Í framhaldi af því óskaði flotaforinginn eftir því við íslensk stjórnvöld að dregið yrði verulega úr útsendingarstyrk stöðvarinnar þannig að hann takmarkaðist við stöðina og næsta nágrenni hennar enda hefði rekstrarkostnaður stöðvarinnar ella margfaldast. [[15. september]] [[1967]] voru svo sjónvarpsútsendingar takmarkaðar þannig að þær náðust aðeins á Suðurnesjum og sunnanverðum Hafnarfirði. Dagskrá stöðvarinnar var t.d. birt í héraðsblöðum á Suðurnesjum til [[1972]]. Þannig héldu útsendingar áfram til [[1974]] þegar allar sjónvarpsútsendingar stöðvarinnar voru færðar í [[kapalsjónvarp|kapalkerfi]]. |
|||
[[16. nóvember]] [[1969]] réðust 22 meðlimir í [[Æskulýðsfylkingin|Æskulýðsfylkingunni]] inn í upptökusal sjónvarpsstöðvarinnar, máluðu „Che Guevara“ og „Viva Cuba“ á veggi og á tökuvélar og hrópuðu slagorð gegn [[Víetnamstríðið|stríðinu í Víetnam]]. Í hópnum voru meðal annarra [[Birna Þórðardóttir]] og [[Róska]]. |
|||
Á árunum 1972 til 1974 birtust reglulega greinar í íslenskum [[dagblöð]]um um að Keflavíkursjónvarpið væri að brjóta [[íslensk útvarpslög]] með útsendingum sínum þar sem þau lög kváðu á um einkarétt Ríkisútvarpsins til sjónvarpsútsendinga. Á móti kvörtuðu margir undan takmörkunum á móttöku sjónvarpsins. |
|||
Í [[nóvember]] 1974 urðu miklar deilur á þingi um [[þingsályktunartillaga|þingsályktunartillögu]] [[Albert Guðmundsson|Alberts Guðmundssonar]] sem fjallaði meðal annars um að opna bæri fyrir útsendingar Keflavíkursjónvarpsins. Tillagan var felld með 40 atkvæðum gegn 5 og þannig ljóst að þverpólitísk samstaða var um lokun þess. |
|||
==Litasjónvarp og gervihnattasjónvarp== |
|||
Árið [[1976]] voru teknar upp útsendingar í [[litasjónvarp|lit]]. |
|||
Á [[1981-1990|9. áratugnum]] var farið að [[endurvarp]]a sjónvarpsefni frá [[gervihnattasjónvarp|gervihnöttum]] í kapalkerfinu sem á endanum taldi 40 sjónvarpsrásir og 11 útvarpsrásir. |
|||
[[Flokkur:Bandarískar sjónvarpsstöðvar]] |
|||
[[Flokkur:Bandarískar útvarpsstöðvar]] |
|||
[[Flokkur:Bandaríkjaher]] |
|||
[[Flokkur:Íslenskir fjölmiðlar]] |
|||
Útgáfa síðunnar 26. mars 2007 kl. 14:41
Komma kona.