Birkikemba

Birkikemba
Vísindaleg flokkun
Ríki: Dýraríki (Animalia) Fylking: Liðdýr (Arthropoda) Flokkur: Skordýr (Insecta) Ættbálkur: Hreisturvængjur (Lepidoptera) Ætt: Kembufiðrildaætt (Eriocraniidae) Ættkvísl: Eriocrania Tegund: E. unimaculella
Tvínefni
Eriocrania unimaculella (Zetterstedt, 1839)
Samheiti
Adela unimaculella Zetterstedt, 1839 Heringocrania unimaculella Micropterix unimaculella

Birkikemba (fræðiheiti: Eriocrania unimaculella) er smávaxið mölfiðrildi. Hún er aðeins 6 mm á lengd og með 10 mm vænghaf. Útbreiðslusvæði hennar er í Mið- og Norður-Evrópu en til Íslands er talið að hún hafi borist í kring um 2005 en þá varð hennar fyrst vart í Hveragerði. Síðan þá breiddist hún hratt út og 2012 var hana að finna auk Ölfussins víðast hvar á höfuðborgarsvæðinu.

Lifnaðarhættir

Skemdir á birkilaufi í Fossvoginum 2012, eftir birkikembu.

Kjörlendi Birkikembunar er trjárækt og húsagarðar með birki (Betula pubescens). Á vorin í fyrrihluta apríl skríður hún úr púpunni en sem púpa liggur hún í dvala yfir veturinn. Hún er aðeins á flögri fram í maí og hverfur um miðjan mánuðinn. Hún verpir eggjum í brum birkisins sem klekjast út við laufgun þess. Lirfan lifir innan í laufblaðinu sem sölnar smám saman við át hennar uns það stendur aðeins eftir brúnn og uppblásinn belgur. Úr þessum uppblásna belg skríður lirfan fullvaxin og fellur niður í jörðina til að púpa sig. Hún er á ferðinni fyrri hluta sumars, en birkiþéla er á ferðinni seinni part sumars. Ummerkin eru svipuð en um alls óskyldar tegundir að ræða.

Sníkjudýr

Eftirfarandi tegundir hafa verið fundnar sem sníkjudýr í birkikembu:

• Scambus annulatus
• Chrysocharis nephereus
• C.gemma
• Pnigalio longulus

Heimildir

• Birkikemba (vefur Náttúrufræðistofunar Íslands)

Tenglar

• „Agnarsmár vágestur veldur miklum skaða“ á Vísi.is.
• SpeciesConnect, gagnagrunnur um tengsl tegunda.

  Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.