Miðborg Reykjavíkur

Austurstræti árið 2011.

Miðborg Reykjavíkur eða Miðbær Reykjavíkur er hverfi í Reykjavík sem inniheldur elstu hluta borgarinnar. Í miðborginni er miðstöð stjórnsýslu á Íslandi. Þar eru Alþingishúsið, Stjórnarráðshúsið og Hæstiréttur Íslands. Flest ráðuneytin eru með skrifstofur sínar við Arnarhól. Reykjavíkurhöfn er fyrir norðan Kvosina. Í miðborginni eru líka helstu kennileiti borgarinnar eins og Tjörnin, þar sem Ráðhús Reykjavíkur er staðsett, og Hallgrímskirkja efst á Skólavörðuholti.

Í hverfinu eru tveir grunnskólar; Tjarnarskóli og Austurbæjarskóli, og þrír framhaldsskólar; Menntaskólinn í Reykjavík, Iðnskólinn í Reykjavík og Kvennaskólinn í Reykjavík.

Saga

Kvosin um miðja 19. öld.

Hverfinu tilheyrir elsti hluti borgarinnar, Kvosin, þar sem fyrst tók að myndast þorp með Innréttingunum á síðari hluta 18. aldar í núverandi Aðalstræti. Þar er nú eitt hús varðveitt frá þeim tíma, Aðalstræti 10. Veturinn 2001 fór fram fornleifauppgröftur við suðurenda Aðalstrætis þar sem rannsakaðar voru leifar skála frá landnámsöld og menn hafa ímyndað sér að þarna hafi verið skáli Ingólfs Arnarsonar sem fyrstur hóf varanlega búsetu á Íslandi. Hverfið á sér bæði langa og fjölbreytta byggingasögu en þar er að finna byggingar frá öllum tímum frá 18. öld fram á 21. öldina.

Byggð

Í miðborginni er mjög blönduð byggð, en verslanir og önnur fyrirtæki eru helst staðsett í Kvosinni og við tilteknar götur, eins og Laugaveg og Skólavörðustíg. Töluvert er um atvinnuhúsnæði innan um íbúðir í hverfinu svo jafnvel er ómögulegt að skilgreina hluta þess sem annað hvort atvinnusvæði eða íbúðabyggð. Íbúar í miðborginni voru um 7.700 talsins árið 2017.

Formleg afmörkun

Kort.

Í suður og vestur markast hverfið af línu sem er dregin um eftirtaldar götur: Suðurbugt (austurendi), Geirsgötu, Norðurstíg, Vesturgötu, Garðastræti, Túngötu, Suðurgötu, Sturlugötu, Oddagötu, Eggertsgötu, Njarðargötu, beinni línu að horni Einarsness/Skeljaness, Skeljanes og þaðan í sjó. Í austur markast hverfið af línu sem er dregin um Snorrabraut, gamla Flugvallarveg og Hlíðarfót.

Í aðalskipulagi frá 1929 voru eftirfarandi hverfi skilgreind í miðborginni: Tjarnarbrekka, Víkin, Arnarhóll, Skuggahverfi, Laufás, Spítalahlíð, Þingholt, Ásgarður og Tungan. Þessi heiti festust misvel í sessi. Í aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030 eru skilgreindir þrír hverfahlutar í miðborginni: Kvosin, Skólavörðuholt og Skuggahverfi.

Tenglar

• Miðbærinn fyrir einni öld; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1961
• Stígur kærleikans í kaupstaðnum gleymist ei; grein í Morgunblaðinu 1997

  Þessi Reykjavíkurgrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.