„Gyðingar“: Munur á milli breytinga
Ekkert breytingarágrip Merki: Breyting tekin til baka Sýnileg breyting |
TKSnaevarr (spjall | framlög) m Tók aftur breytingar 82.112.90.195 (spjall), breytt til síðustu útgáfu Aranya Merki: Afturköllun |
||
Lína 1: | Lína 1: | ||
[[Mynd:Star of David.svg|thumb|right|125px|[[Davíðsstjarna]]n er tákn gyðinga]] |
[[Mynd:Star of David.svg|thumb|right|125px|[[Davíðsstjarna]]n er tákn gyðinga]] |
||
'''Gyðingar''' eru [[þjóð]], [[menning]]arhópur og [[Trúarbrögð|trúarlegur]] söfnuður sem á rætur að rekja til Hebrea í [[Austurlönd nær|Austurlöndum nær]] til forna. Menningarheimur Gyðinga, þjóðarvitund þeirra og trú eru tengd nánum böndum. [[Zíonismi]] á djúpar rætur í gyðingdómi. Algengast er nú á dögum að fólk fæðist inn í gyðingdóm, enda eru ströng skilyrði fyrir því að taka trúna. Gyðingar eru minnihlutahópur í öllum löndum fyrir utan [[Ísrael]]. Þeir hafa verið ofsóttir í aldanna rás og náðu þær ofsóknir hámarki með [[helförin]]nni. Fyrir stofnun Ísraelsríkis árið [[1948]] höfðu Gyðingar í tvígang átt eigið ríki. Sökum flókinna tengsla þjóðarvitundar, trúar og ætternis er vandkvæðum bundið að kasta tölu á Gyðinga sem þjóð en áætlaður fjöldi Gyðinga í dag eru um 18 milljónir, þar af búa flestir í Bandaríkjunum og Ísrael. |
'''Gyðingar''' eru [[þjóð]], [[menning]]arhópur og [[Trúarbrögð|trúarlegur]] söfnuður sem á rætur að rekja til Hebrea í [[Austurlönd nær|Austurlöndum nær]] til forna. Menningarheimur Gyðinga, þjóðarvitund þeirra og trú eru tengd nánum böndum. [[Zíonismi]] á djúpar rætur í gyðingdómi. Algengast er nú á dögum að fólk fæðist inn í gyðingdóm, enda eru ströng skilyrði fyrir því að taka trúna. Gyðingar eru minnihlutahópur í öllum löndum fyrir utan [[Ísrael]]. Þeir hafa verið ofsóttir í aldanna rás og náðu þær ofsóknir hámarki með [[helförin]]nni. Fyrir stofnun Ísraelsríkis árið [[1948]] höfðu Gyðingar í tvígang átt eigið ríki. Sökum flókinna tengsla þjóðarvitundar, trúar og ætternis er vandkvæðum bundið að kasta tölu á Gyðinga sem þjóð en áætlaður fjöldi Gyðinga í dag eru um 18 milljónir, þar af búa flestir í Bandaríkjunum og Ísrael. |
||
== Gyðingar og Gyðingdómur == |
== Gyðingar og Gyðingdómur == |
Útgáfa síðunnar 11. mars 2021 kl. 16:21
Gyðingar eru þjóð, menningarhópur og trúarlegur söfnuður sem á rætur að rekja til Hebrea í Austurlöndum nær til forna. Menningarheimur Gyðinga, þjóðarvitund þeirra og trú eru tengd nánum böndum. Zíonismi á djúpar rætur í gyðingdómi. Algengast er nú á dögum að fólk fæðist inn í gyðingdóm, enda eru ströng skilyrði fyrir því að taka trúna. Gyðingar eru minnihlutahópur í öllum löndum fyrir utan Ísrael. Þeir hafa verið ofsóttir í aldanna rás og náðu þær ofsóknir hámarki með helförinnni. Fyrir stofnun Ísraelsríkis árið 1948 höfðu Gyðingar í tvígang átt eigið ríki. Sökum flókinna tengsla þjóðarvitundar, trúar og ætternis er vandkvæðum bundið að kasta tölu á Gyðinga sem þjóð en áætlaður fjöldi Gyðinga í dag eru um 18 milljónir, þar af búa flestir í Bandaríkjunum og Ísrael.
Gyðingar og Gyðingdómur
Fram til átjándu aldar féllu hugtökin Gyðingur og Gyðingdómur nánast alveg saman. Með tilkomu gyðinglegrar upplýsingar, Haskala, varð róttæk breyting á sjálfsmynd margra Gyðinga og litu þeir eftirleiðis á sig sem hluta þjóðarinnar án þess að vera iðkendur gyðinglegrar trúar eða fylgismenn hefða hennar.