„Túnsúra“: Munur á milli breytinga
m Vélmenni: Uppfæri flokkaheiti |
|||
Lína 22: | Lína 22: | ||
Sem lækningajurt er túnsúra er talin góð við bjúg, örva og styrkja lifrina og góð við lystarleysi, hægðatregðu og gyllinæð. |
Sem lækningajurt er túnsúra er talin góð við bjúg, örva og styrkja lifrina og góð við lystarleysi, hægðatregðu og gyllinæð. |
||
Víða í Evrópu er túnsúra notuð í matargerð, m.a. í súpur, sósur og salöt. Hún er uppistaðan í súrusúpu sem þekkist í [[Hvíta-Rússland|hvítrússnenskri]], [[Eistland| |
Víða í Evrópu er túnsúra notuð í matargerð, m.a. í súpur, sósur og salöt. Hún er uppistaðan í súrusúpu sem þekkist í [[Hvíta-Rússland|hvítrússnenskri]], [[Eistland|eistnenskri]], [[Lettland|lettnenskri]], [[Litháen|litháskri]], [[Rúmenía|rúmenskri]], [[Pólland|pólskri]], [[Rússland|rússnenskri]] og [[Úkraína|úkraínskri]] matargerð. Súrusúpa hefur einnig verið borðuð á Íslandi, en þá með hundasúrum, [[Njóli|njóla]] eða [[Rabarbari|rabarbarablöðum]].<ref>http://www.mbl.is/greinasafn/grein/1070885/</ref> |
||
{{Wikiorðabók|túnsúra}} |
{{Wikiorðabók|túnsúra}} |
||
{{commonscat|Rumex acetosa|túnsúru}} |
{{commonscat|Rumex acetosa|túnsúru}} |
Útgáfa síðunnar 16. apríl 2020 kl. 10:31
Túnsúra | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Vísindaleg flokkun | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Tvínefni | ||||||||||||||
Rumex acetosa L. |
Túnsúra (fræðiheiti: Rumex acetosa) er fjölær jurt sem vex víða í Evrópu og er sums staðar ræktuð vegna blaðanna sem grænmeti. Túnsúra er meðalhá planta með gáraðan stöngul. Hún blómgast í maí-júní. Hún er algeng á Íslandi og vex upp í 800-900 m hæð.
Túnsúra er stundum ranglega nefnd hundasúra, en um er að ræða aðra skylda tegund. Túnsúra þekkist best frá hundasúru á blaðlögun, hornin neðst á blöðkunni vísa niður en eru ekki útstæð eins og á hundasúru. Í túnsúru er oxalsýra. Sýran ver túnsúru fyrir sniglum og öðrum meindýrum en búfénaður sækir í að éta hana. Hún var líka kölluð lambasúra eða lambablaðka. Túnsúra fannst fyrst í Surtsey árið 1991.[1]
Sem nytjajurt
Sem lækningajurt er túnsúra er talin góð við bjúg, örva og styrkja lifrina og góð við lystarleysi, hægðatregðu og gyllinæð.
Víða í Evrópu er túnsúra notuð í matargerð, m.a. í súpur, sósur og salöt. Hún er uppistaðan í súrusúpu sem þekkist í hvítrússnenskri, eistnenskri, lettnenskri, litháskri, rúmenskri, pólskri, rússnenskri og úkraínskri matargerð. Súrusúpa hefur einnig verið borðuð á Íslandi, en þá með hundasúrum, njóla eða rabarbarablöðum.[2]