„Gregoríska tímatalið“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við

Innfellt

Útgáfa síðunnar 11. apríl 2020 kl. 16:51

Gregoríska tímatalið (líka kallað gregoríanska tímatalið eða nýi stíll) er tímatal sem innleitt var í katólskum löndum árið 1582 og kennt er við Gregoríus 13. páfa. Tímatalið tók við af rómverska tímatalinu, sem oftast er kallað júlíska tímatalið eða gamli stíll og kennt við Júlíus Sesar, en mikil skekkja var orðin í því.

Leiðréttingin var miðuð við vorjafndægur og gekk út á það að felldir voru niður 10 dagar árið sem það var tekið í notkun og kom þá 15. október í stað 5. október. Eingöngu fjórða hvert ár varð hlaupár og það aldamótaár sem talan 400 gengur upp í, í stað allra aldamótaára áður. Þannig var 1900 ekki hlaupár, en 2000 var það. Bæði hefðu verið hlaupár í gamla stíl.

Í löndum annara kirkjudeilda tók sums staðar upp undir tvær aldir að koma breytingunni á og flestar deildir austurkirkjunnar (Rétttrúnaðarkirkjunnar) hafa ekki enn tekið það upp. Því hefur til að mynda jóladagur þeirra á 20. öld verið þann 6. janúar vegna skekkjunnar sem er í júlíska tímatalinu, en ekki 25. desember eins og í því gregoríska.

Gregoríska tímatalið var tekið upp á Íslandi árið 1700 og gildir í dag. Var skekkjan þá orðin 11 dagar frá því júlíska, sem voru klipptir úr árinu þannig að 29. nóvember kom í stað 17. nóvember.

Heimildir

Árni Björnsson (2000). Saga daganna.

@@ Lína 2: / Lína 2: @@
 '''Gregoríska tímatalið''' (líka kallað '''gregoríanska tímatalið''' eða '''nýi stíll''') er [[tímatal]] sem innleitt var í [[Kaþólska kirkjan|katólskum]] löndum [[ár]]ið [[1582]] og kennt er við [[Gregoríus 13. páfi|Gregoríus 13.]] páfa. Tímatalið tók við af rómverska tímatalinu, sem oftast er kallað [[júlíska tímatalið]] eða ''gamli stíll'' og kennt við [[Júlíus Sesar]], en mikil skekkja var orðin í því.
-Leiðréttingin var miðuð við [[vorjafndægur]] og gekk út á það að felldir voru niður 10 [[sólarhringur|dagar]] árið sem það var tekið í notkun og kom þá [[15. október]] í stað [[5. október]]. Eingöngu fjórða hvert [[ár]] varð [[hlaupár]] og það aldamótarár sem talan 400 gengur upp í, í stað allra aldamótarára áður. Þannig var [[1900]] ekki hlaupár, en [[2000]] var það. Bæði hefðu verið hlaupár í gamla stíl.
+Leiðréttingin var miðuð við [[vorjafndægur]] og gekk út á það að felldir voru niður 10 [[sólarhringur|dagar]] árið sem það var tekið í notkun og kom þá [[15. október]] í stað [[5. október]]. Eingöngu fjórða hvert [[ár]] varð [[hlaupár]] og það aldamótaár sem talan 400 gengur upp í, í stað allra aldamótaára áður. Þannig var [[1900]] ekki hlaupár, en [[2000]] var það. Bæði hefðu verið hlaupár í gamla stíl.
 Í löndum annara kirkjudeilda tók sums staðar upp undir tvær aldir að koma breytingunni á og flestar deildir [[Rétttrúnaðarkirkjan|austurkirkjunnar]] (Rétttrúnaðarkirkjunnar) hafa ekki enn tekið það upp. Því hefur til að mynda [[jóladagur]] þeirra á [[20. öld]] verið þann [[6. janúar]] vegna skekkjunnar sem er í júlíska tímatalinu, en ekki [[25. desember]] eins og í því gregoríska.